Ảnh hưởng của phương pháp xử lý hạt và độ sâu lấp hạt đến khả năng nảy mầm hạt giống bảy lá một hoa (Paris chinensis Franchet)

Bài viết Ảnh hưởng của phương pháp xử lý hạt và độ sâu lấp hạt đến khả năng nảy mầm hạt giống bảy lá một hoa (Paris chinensis Franchet) được nghiên cứu nhằm nâng cao tỷ lệ nảy mầm, tỷ lệ hình thành cây con và rút ngắn thời gian nảy mầm của cây Bảy lá một hoa tại Sapa, Lào Cai.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ảnh hưởng của phương pháp xử lý hạt và độ sâu lấp hạt đến khả năng nảy mầm hạt giống bảy lá một hoa (Paris chinensis Franchet) Tạp chí Khoa học Công nghệ Nông nghiệp Việt Nam - Số 12(73)/2016 ẢNH HƯỞNG CỦA PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ HẠT VÀ ĐỘ SÂU LẤP HẠT ĐẾN KHẢ NĂNG NẢY MẦM HẠT GIỐNG BẢY LÁ MỘT HOA (Paris chinensis Franchet) Nguyễn Tiến Dũng1, Nguyễn ị u1, Trần Ngọc Lân1, Đào ùy Dương1, Ninh ị Phíp2, Đoàn ị anh Nhàn2 TÓM TẮT Bảy lá một hoa hay thất diệp nhất chi hoa (Paris chinensis Franchet) là một loại dược liệu quý hiếm của Việt Nam, được nhân giống từ hạt, nhưng tỷ lệ nảy mầm thấp, thời gian nảy mầm chậm. Nghiên cứu xử lý hạt được tiến hành gồm chà vỏ, bảo quản tủ lạnh; xử lý GA3 và độ sâu lấp hạt. Kết quả cho thấy sử dụng hạt sau khi chà sạch vỏ, bảo quản trong tủ lạnh ở nhiệt độ 5oC trong thời gian 180 ngày, xử lý GA3 với nồng độ 600 ppm, độ sâu lấp hạt là 4 cm làm tăng khả năng nảy mầm của hạt bảy lá một hoa (81,67%), rút ngắn thời gian nảy mầm (248 ngày). Tăng tỷ lệ hình thành cây con từ 66,00% (công thức đối chứng) lên 81,33% tại công thức có xử lý hạt, tăng khả năng phát triển cây con (3,75 rễ/cây). Từ khóa: Paris chinensis Franchet, hạt giống, độ sâu lấp hạt, xử lý hạt I. ĐẶT VẤN ĐỀ Franchet) thu tại vườn cây mẹ 5 năm tuổi tại Sapa Trên thế giới, chi Paris họ Trọng lâu (Trilliaceae) Lào Cai. hiện đã biết có khoảng 24 loài, phân bố ở vùng cận 2.2. Phương pháp nghiên cứu nhiệt đới và ôn đới Bắc bán cầu, từ Châu Âu đến a) í nghiệm 1: Ảnh hưởng của phương pháp xử lý Đông Á, Đông Nam Á (Zhang et al., 2011). Trong hạt giống đến tỷ lệ nảy mầm và sinh trưởng cây con danh lục các loài thực vật Việt Nam công bố 6 loài Bảy lá một hoa (Nguyễn Tiến Bân, 2005). í nghiệm có 4 công thức (CT): CT1: Hạt giống Với thành phần hóa học chính là Saponin steroid được chà sạch vỏ đem gieo ngay sau thu hoạch (đ/c); và Polyphyllin, Bảy lá một hoa đã được chứng minh CT2: Hạt giống được chà sạch vỏ đem bảo bảo trong có các tác dụng: Giảm đau chống viêm, cầm máu, cát (ẩm độ 70-80%); CT3: Hạt giống được chà sạch kích thích miễn dịch, ức chế sự phát triển của khối vỏ phơi khô và bảo quản túi nilon để trong phòng; u, chữa rắn độc cắn (Đỗ Tất Lợi, 2006). CT4: Hạt giống được chà sạch vỏ và bảo quản trong Gần đây, Gao et al. (2011) đã nghiên cứu apoptosis tủ lạnh 5oC. ời gian bảo quản của CT2, CT3 và từ loài Paris chinensis cho thấy, có khả năng ức chế CT4 là 180 ngày. các tế bào ung thư buồng trứng của người với một b) í nghiệm 2: Ảnh hưởng của nồng độ GA3 liều lượng và cách thức phụ thuộc vào thời gian. (Gibberellin) đến tỷ lệ nảy mầm và sinh trưởng cây Wang et al. (2012) khi nghiên cứu kỹ thuật xử con Bảy lá một hoa lý hạt Bảy lá một hoa. Cho rằng loại bỏ vỏ hạt, xử í nghiệm có 4 công thức: CT1: Ngâm trong lý nhiệt có thể rút ngắn thời gian nảy mầm của nước lã; CT2: Ngâm trong GA3 500 ppm; CT3: Ngâm hạt giống. trong GA3 600 ppm; CT4: Ngâm trong GA3 700 ppm. Nghiên cứu khai thác và phát triển Bảy lá một c) í nghiệm 3: Ảnh hưởng của độ sâu gieo hạt đến hoa để trồng cho vùng núi cao và tạo vùng nguyên tỷ lệ nảy mầm và sinh trưởng cây con Bảy lá một hoa liệu cho ngành dược liệu là rất cần thiết và có giá trị. Trở ngại lớn nhất của nhân giống Bảy lá một hoa là í nghiệm có 4 công thức: CT1: Hạt giống được sự ngủ nghỉ của hạt giống và tỷ lệ mọc mầm thấp. gieo trên bề mặt luống (đ/c); CT2: gieo hạt ở độ sâu Nghiên cứu này nhằm nâng cao tỷ lệ nảy mầm, tỷ lệ 2 cm; CT3: gieo ở độ sâu 3 cm; CT4: gieo ở độ sâu hình thành cây con và rút ngắn thời gian nảy mầm 4 cm. của cây Bảy lá một hoa tại Sapa, Lào Cai. Các thí nghiệm được bố trí hoàn toàn ngẫu nhiên CRD với 3 lần nhắc lại, mỗi công thức 100 hạt/lần II. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU nhắc lại. Sử dụng giá thể là đất vườn ươm nhà lưới: ½ mùn núi + ½ đất màu + phân trâu bò ủ hoai mục (tỷ 2.1. Vật liệu nghiên cứu lệ 0,5 kg/1m2 đất vườn ươm); riêng thí nghiệm 1, thí Hạt giống cây Bảy lá một hoa (Paris chinensis nghiệm 2 thực hiện theo các công thức, độ sâu gieo 1 Viện Nghiên cứu và Phát triển Vùng, Bộ Khoa học và Công nghệ 2 Học viện Nông nghiệp Việt Nam 34 Tạp chí Khoa học Công nghệ Nông nghiệp Việt Nam - Số 12(73)/2016 hạt là 3 cm, (riêng thí nghiệm 3 thực hiện như công Kết quả cho thấy thời gian mọc mầm ngắn nhất thức đã xây dựng), khoảng cách gieo 5 ˟ 5 cm, mỗi ô ở công thức 4 là 272 ngày. Xử lý hạt làm tăng tỷ lệ thí nghiệm có kích thước 50 ˟ 50 cm (0,25 m2/ô). mọc mầm, tỷ lệ hình thành cây con so với công thức đối chứng ...