Ảnh hưởng của toàn cầu hóa tới năng lực đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp ở Việt Nam

Bài viết "Ảnh hưởng của toàn cầu hóa tới năng lực đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp ở Việt Nam" tập trung làm rõ khái niệm năng lực đổi mới sáng tạo và ảnh hưởng của toàn cầu hóa tới năng lực đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp tại Việt Nam. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ảnh hưởng của toàn cầu hóa tới năng lực đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp ở Việt Nam ẢNH HƯỞNG CỦA TOÀN CẦU HÓA TỚI NĂNG LỰC ĐỔI MỚI SÁNG TẠO CỦA DOANH NGHIỆP Ở VIỆT NAM ThS. Phùng Minh Thu Thủy Khoa Khoa học Quản lý, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân Tóm tắt Cùng với việc mở cửa cho thương mại và đầu tư nước ngoài, toàn cầu hóa manglại cả cơ hội và thách thức cho các doanh nghiệp trong nước đặc biệt là tại những nềnkinh tế mới nổi như Việt Nam. Các doanh nghiệp đứng trước áp lực phải đổi mới vàcải thiện vị trí của mình để có thể cạnh tranh được với các đối thủ trên trường quốc tế.Năng lực đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố nhưngtác động từ thay đổi môi trường do toàn cầu hóa đóng vài trò tương đối lớn. Bài viếtnày tập trung làm rõ khái niệm năng lực đổi mới sáng tạo và ảnh hưởng của toàn cầuhóa tới năng lực đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp tại Việt Nam. Từ khóa: đổi mới sáng tạo, năng lực, toàn cầu hóa, doanh nghiệp Việt Nam Abstract Globalization brings not only opportunities from foreign trade and investmentbut also threats for domestic firms in emerging countries like Vietnam. Firms areunder pressure to innovate and improve their positions in order to compete withinternational rivals. Firm’s innovation capability is influenced by various factors, inwhich globalization plays a relatively important role. This article focuses on clarifyingthe concept of innovation capability and the impacts of globalization on firm’sinnovation capability in Vietnam. Key words: capabilities, globalization, innovation, Vietnamese firms 1. Đặt vấn đề Năng lực đổi mới sáng tạo đóng vai trò quan trọng đối với doanh nghiệp, nếunhận thức đúng đắn và phát triển được năng lực này thì doanh nghiệp mới tạo ra đượclợi thế cạnh trạnh trên thị trường và phát triển trong tương lai. Bài viết này trình bàynhững đánh giá khái quát về năng lực đổi mới sáng tạo, tác nhân ảnh hưởng tới nănglực đổi mới sáng tạo đặc biệt là từ môi trường bên ngoài mà cụ thể là ảnh hưởng củatoàn cầu hóa thông qua việc thu thập và phân tích các số liệu thứ cấp từ các nghiên cứuvà báo cáo gần đây về năng lực đổi mới sáng tạo của các doanh nghiệp tại Việt Nam. 698Từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm tận dụng tác dụng tích cực và khắc phục tác dụngtiêu cực của toàn cầu hóa tới năng lực đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp. 2. Năng lực đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp 2.1. Khái quát về năng lực đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp Theo OECD (2005), Đổi mới sáng tạo là việc doanh nghiệp phát triển một sảnphẩm, dịch vụ, quy trình, phương thức marketing và phương thức tổ chức mới hoặcđược cải tiến đáng kể tại doanh nghiệp của mình. Đổi mới sáng tạo gồm nhiều côngđoạn từ nghiên cứu, lập kế hoạch đến tìm kiếm các giải pháp kỹ thuật và thương mạihóa. Đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp bao gồm nhiều hình thức khác nhau: Đưa rasản phẩm mới hoặc cải tiến sản phẩn hiện có, đưa ra phương pháp sản xuất mới, pháttriển thị trường mới, phát triển nguồn cung ứng mới, đổi mới tổ chức. Mặc dù vậy, cóhai hướng chính mà các doanh nghiệp hay lựa chọn là đổi mới sáng tạo về sản phẩmdịch vụ hoặc về quy trình (Nhạ & Quân, 2013). Hiện nay năng lực đổi mới sáng tạo được công nhận là một trong những yếu tốsống còn để tạo ra lợi thế cạnh tranh giữa các doanh nghiệp. Có nhiều định nghĩa về nănglực đổi mới sáng tạo, Pekka & Thomas (2006) định nghĩa năng lực đổi mới sáng tạo củadoanh nghiệp là khả năng doanh nghiệp có thể tạo ra giá trị cho khách hàng bằng cáchphát triển và giới thiệu ra thị trường các sản phẩm và dịch vụ mới hoặc làm giảm chi phíthông qua các quy trình mang lại giá trị. Benn & Danny (2001) định nghĩa năng lực đổimới sáng tạo là khả năng liên tục chuyển đổi kiến thức và ý tưởng thành sản phẩm, quytrình và hệ thống mới vì lợi ích cho doanh nghiệp và các bên liên quan. Khi doanh nghiệp có nhu cầu đổi mới sáng tạo họ sẽ tìm hiểu môi trường kinhdoanh, đối thủ cạnh tranh và xem xét các nguồn lực sẵn có của bản thân, từ đó đánhgiá cơ hội, thách thức và khả năng thành công trên thị trường. Đổi mới sáng tạo tiềmẩn nhiều rủi ro. Ở những nước tiên tiến Chính phủ hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện đổimới sáng tạo bằng nhiều hình thức trong đó phổ biến nhất là đảm bảo quyền sở hữu trítuệ và hỗ trợ nghiên cứu tại các trường đại học (Nhạ & Quân, 2013). Có nhiều chủ thểcó thể tác động tới năng lực đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp, trong đó có thể tóm lạitrong ba nhóm tác nhân là bản thân doanh nghiệp, người quản lý và môi trường bênngoài (Carla & João, 2009). Trong các tác nhân từ môi trường bên ngoài thì toàn cầuhóa có tác động không nhỏ tới đổi mới sáng tạo ở doanh nghiệp (Yuriy & cộng tácviên, 2009). Doanh nghiệp có thể đổi mới sáng tạo thông qua hai hướng: ...