Áp dụng hiệu quả kỹ năng lập luận pháp lý trong việc tranh tụng tại phiên tòa giả định

Phiên tòa giả định được xem là một phương pháp tiếp cận mới, là xu hướng trong việc đào tạo những sinh viên luật trong khoảng thời gian gần đây tại phần lớn các trường đại học đào tạo về ngành luật. Thông qua phiên tòa giả định, mỗi sinh viên sẽ tiếp thu được nhiều kiến thức, kỹ năng pháp lý cần thiết về ngành luật. Tuy nhiên, không ít kiến thức, kỹ năng trong số đó lại rất khó nắm bắt, khó để áp dụng hiệu quả đối với phần lớn các sinh viên.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Áp dụng hiệu quả kỹ năng lập luận pháp lý trong việc tranh tụng tại phiên tòa giả địnhÁP DỤNG HIỆU QUẢ KỸ NĂNG LẬP LUẬN PHÁP LÝ TRONG VIỆC TRANH TỤNG TẠI PHIÊN TÒA GIẢ ĐỊNH Vũ Xuân Trọng TÓM TẮT Phiên tòa giả định được xem là một phương pháp tiếp cận mới, là xu hướngtrong việc đào tạo những sinh viên luật trong khoảng thời gian gần đây tại phần lớncác trường đại học đào tạo về ngành luật. Thông qua phiên tòa giả định, mỗi sinhviên sẽ tiếp thu được nhiều kiến thức, kỹ năng pháp lý cần thiết về ngành luật. Tuynhiên, không ít kiến thức, kỹ năng trong số đó lại rất khó nắm bắt, khó để áp dụnghiệu quả đối với phần lớn các sinh viên. Điển hình là kỹ năng lập luận pháp lý, mộtkỹ năng rất cần thiết trong xuyên suốt quá trình tham gia phiên tòa giả định và đặcbiệt là trong tranh tụng tại phiên tòa giả định. Từ vấn đề kể trên, tác giả đã nghiêncứu, phân tích và đưa ra những kiến nghị nhằm giúp sinh viên có thể áp dụng hiệuquả các kỹ năng lập luận pháp lý trong việc tranh tụng tại phiên tòa giả định. Từ khóa: Kỹ năng, lập luận pháp lý, phiên tòa giả định, hiệu quả. 1. Đặt vấn đề Trong những năm gần đây, nước ta ngày càng có nhiều bước phát triển vượt bậcvề kinh tế. Điều này cũng đi kèm với yêu cầu về chất lượng nguồn nhân lực trong xãhội ngày càng khắt khe và nguồn nhân lực về pháp lý cũng không nằm ngoài trongsố đó, khi mà thị trường pháp lý luôn đặt ra những đòi hỏi về những người luật sư,những đội ngũ tư vấn pháp lý là phải có kiến thức luật pháp vững vàng và kỹ nănglàm việc hiệu quả. Do đó, điều tất yếu là các cơ sở đào tạo về nghành luật trên cảnước nói chung và Trường Đại học Luật, Đại học Huế nói riêng đều phải nâng caochất lượng đào tạo cho mỗi sinh viên theo nhu cầu của thị trường pháp lý. Cho nên,mô hình tranh tụng tại phiên tòa giả định đã được áp dụng mạnh mẽ trong quá trìnhtheo học của mỗi sinh viên. Mô hình này được xem như là một phương pháp đào tạomới, tạo sự hứng thú, tăng khả năng làm quen với hoạt động pháp lý, nâng cao kiếnthức và kỹ năng pháp lý cho mỗi sinh viên tại trường. Sinh viên khoa Luật Kinh tế; Trường Đại học Luât, Đại học Huế; Trongvudakpo1@gmail.com 107 Và trong số những kiến thức, kỹ năng mà sinh viên có thể hình thành, rèn luyệnđược thông qua hoạt động tranh tụng phiên tòa giả định thì có lẽ kỹ năng lập luậnpháp lý được xem là một trong những kỹ năng khó nắm bắt hơn cả khi nó là sự kếthợp giữ kỹ năng và kiến thức, quyết định đến việc xâu chuỗi kiến thức pháp luật đểđưa ra những lập luận mang tính pháp lý một cách đúng đắn nhất. Chưa kể đến, việchình thành và áp dụng hiệu quả kỹ năng này phải thông qua cả hai yếu tố là tiếp thukiến thức và rèn luyện kỹ năng trong một quá trình lâu dài. Do đó, nhiều sinh viênkhi tham gia phiên tòa giả định vẫn chưa thể nắm được và áp dụng có hiệu quả kỹnăng lập luận pháp lý. Điều này một mặt làm giảm đi tính hiệu quả trong việc hìnhthành, rèn luyện kỹ năng lập luận pháp lý thông qua phiên tòa giả định, một mặt khiếncho kết quả tranh tụng tại phiên tòa giả định không như mong đợi của nhiều sinh viêntham gia. Vì vậy tác giả đã quyết định nghiên cứu, phân tích, đưa ra kiến nghị để giúp cácsinh viên có thể áp dụng một cách có hiệu quả kỹ năng lập luận pháp lý trong tranhtụng tại phiên tòa giả định. 2. Kỹ năng lập luận pháp lý trong việc tranh tụng tại phiên tòa giả định 2.1. Kỹ năng lập luận Trích dẫn nghiên cứu GS. TS. Đỗ Hữu Châu trong Đại cương ngôn ngữ học -Tập 2 ngữ dụng học, theo đó “Lập luận là đưa ra những lý lẽ nhằm dẫn dắt ngườinghe đến một kết luận hay chấp nhận một kết luận nào đấy mà người nói muốn đạttới”.51 Do đó, ta có thể thấy những lý lẽ được đưa ra để thành lập luận không hạn chếtrong bất kỳ hoàn cảnh, hay trường hợp cụ thể nào cả. Vậy nên, ta có thể chia lập luậnthành hai nhóm như sau: Một là, lập luận không theo hình thức. Đây được xem là loại lập luận dễ tìmthấy nhất khi nó xuất hiện trong các mối quan hệ xã hội hằng ngày. Theo những ngônngữ tự nhiên, theo lý lẽ đời thường dùng để thuyết phục người nghe trong quan hệ xãhội giữa người với người. Việc lập luận ở đây không tuân theo bất kì khuôn mẫu nàocả. Tại đây, việc đánh giá lập luận phần lớn dựa vào việc lắng nghe lời nói, diễn dạtsuy nghĩ của người nói và quyết đình chấp nhận các ý kiến đó sẽ dựa trên suy nghĩ51 Đỗ Hữu Châu (2007), Đại cương ngôn ngữ học - Tập 2 ngữ dụng học, Nhà xuất bản Giáo dục. 108của bản thân người nghe, dựa trên trên quan điểm về lối sống, văn hóa, đạo đức, thóiquen trong các mối quan hệ của cộng đồng từ trước đến nay. Hai là, lập luận theo hình thức. Đây là loại lập luận đòi hỏi một phương phápsuy luận theo khuôn mẫu, phương pháp suy luận một cách chặt chẽ. Theo loại lậpluận này thì người nghe đánh giá lập luận dựa trên tiêu chí là sự chặt chẽ và chínhxác trong các quan điểm, tính liên kết và thuyết phục của từng quan điểm trên cơ sởlogic và có dẫn chứng một cách khoa học. Ngôn ngữ trình bày cũng được thể hiệnmột cách hoàn toàn khác biệt so với hình thức lập luận thông thường. Từ hai yếu tố phân loại kể trên ta có thể thấy được lập luận theo hình thứcthường có tính thuyết phục cao hơn, logic chặt chẽ hơn. Tuy nhiên, điều này cũng đicùng với việc xử lý thông tin và xây dựng lý lẽ trong trường hợp này khó khăn hơnrất nhiều nếu so với lập luận không theo hình thức trong ngôn ngữ đời thường. Vậynên, loại lập luận này sẽ thường được sử dụng trong nghiên cứu khoa ...