Áp dụng pháp luật trong Bộ luật Dân sự năm 2015

Khái niệm áp dụng pháp luật (ADPL) đã được sử dụng trong nhiều công trình nghiên cứu. Bài viết phân tích, đánh giá các điểm mới về vấn đề áp dụng pháp luật trong Bộ luật Dân sự (BLDS) năm 2015 và so sánh với BLDS năm 2005.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Áp dụng pháp luật trong Bộ luật Dân sự năm 2015 THÛÅC TIÏÎN PHAÁP LUÊÅT ÁP DỤNG PHÁP LUẬT TRONG BỘ LUẬT DÂN SỰ NĂM 2015 Dương Quỳnh Hoa* * Viện Nhà nước và pháp luật. Thông tin bài viết: Tóm tắt: Từ khóa: áp dụng pháp luật, áp dụng Bài viết phân tích, đánh giá các điểm mới về vấn đề áp dụng pháp tập quán, áp dụng tương tự pháp luật trong Bộ luật Dân sự (BLDS) năm 2015 và so sánh với BLDS năm 2005. luật, án lệ, lẽ công bằng. Lịch sử bài viết: Nhận bài: 11/04/2017 Biên tập: 31/05/2017 Duyệt bài: 07/06/2017 Article Infomation: Abstract: Keywords: Law application, This article provides analysis, assessments of the new provisions and customs application, application of their enforcements under the Civil Code of 2015 in comparison with the Civil Code of 2005. lawful similality, case laws, fairness. Article History: Received: 11 Apr. 2017 Edited: 31 May 2017 Appproved: 07 Jun. 2017 1. Khái niệm về áp dụng pháp luật dân sự nghĩa theo nhiều cách khác nhau nhưng tựu trung lại, ADPL được hiểu là một hoạt Khái niệm áp dụng pháp luật (ADPL) động có tính tổ chức, quyền lực nhà nước, đã được sử dụng trong nhiều công trình do các cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân có nghiên cứu1. Tuy các công trình đó định thẩm quyền tiến hành theo trình tự, thủ tục 1 Ví dụ Giáo trình Lý luận nhà nước và pháp luật, Trường Đại học Luật Hà Nội, Nxb. Công an nhân dân, Hà Nội 2003; Giáo trình Lý luận chung về Nhà nước và pháp luật, Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội, Nxb. Đại học Quốc gia Hà Nội, 2005; Nguyễn Văn Động, Giáo trình Lý luận về Nhà nước và pháp luật, Nxb. Giáo dục; Nguyễn Thị Hồi và Lê Vương Long, Nội dung cơ bản của môn học Lý luận Nhà nước và pháp luật, Nxb. Giao thông vận tải, Hà Nội 2008; Viện Nghiên cứu Nhà nước và pháp luật, Những vấn đề lý luận cơ bản về nhà nước và pháp luật, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1995… Số 15(343) T8/2017 43 THÛÅC TIÏÎN PHAÁP LUÊÅT do pháp luật quy định nhằm cá biệt hóa các cách nhất quán tư tưởng chỉ đạo của các quy phạm pháp luật hiện hành vào những nguyên tắc cơ bản được quy định tại Điều trường hợp cụ thể, đối với các cá nhân, tổ 3 và khẳng định: “Bộ luật này là luật chung chức cụ thể2. Trong các hình thức thực hiện điều chỉnh các quan hệ dân sự”. Với nguyên pháp luật, ADPL được xem là hình thức cơ tắc này, BLDS sẽ điều chỉnh toàn bộ các bản, chủ yếu và quan trọng nhất. Phần lớn quan hệ tài sản giữa các chủ thể trong xã các quy định của pháp luật chỉ có thể được hội mang tính chất hàng hóa - tiền tệ và các thực hiện trong thực tế thông qua hoạt động quan hệ nhân thân phi vật chất, trong đó các của các chủ thể có thẩm quyền.  chủ thể tham gia bình đẳng về mặt pháp lý, ADPL được thực hiện ở tất cả các lĩnh tự chịu trách nhiệm về tài sản6. Hay nói cách vực pháp luật. Trong lĩnh vực pháp luật dân khác, BLDS sẽ điều chỉnh tất cả những vấn sự, nhờ có ADPL mà các quyền và nghĩa vụ đề thuộc “pháp luật dân sự”, tức là những ứng xử, quan hệ được điều chỉnh bởi luật của các chủ thể quan hệ pháp luật dân sự khác nhưng thuộc trong lĩnh vực “pháp luật được xác định một cách rõ ràng3. dân sự”7. Theo nguyên lý chung, ADPL dân sự BLDS năm 2005 không quy định cụ là hoạt động của những cơ quan, tổ chức có thể xử lý mối quan hệ giữa BLDS và các thẩm quyền theo trình tự và thủ tục do pháp luật chuyên ngành. Do đó, trong thực tế, đã luật quy định nhằm cá biệt hoá các quy phạm phát sinh vướng mắc về việc ADPL khi các pháp luật dân sự vào những trường hợp cụ quy định của BLDS 2005 khác với quy định thể đối với các cá nhân, tổ chức cụ thể hoặc của các luật chuyên ngành. Để khắc phục nhằm xác định rõ quyền, nghĩa vụ dân sự bất cập trên, BLDS năm 2015 đã quy định của các bên hoặc của người thứ ba có liên cụ thể nguyên tắc áp dụng BLDS tại Điều quan khi giải quyết các tranh chấp dân sự4. 4. Theo đó, trong trường hợp các quy định Như vậy, thông qua hoạt động ADPL của của luật khác vi phạm nguyên tắc cơ bản của các chủ thể có thẩm quyền, các quy phạm BLDS năm 2015 hoặc trường hợp luật khác pháp luật dân sự mới điều chỉnh các quan có liên quan không quy định hoặc có quy hệ xã hội, thực hiện sự tác động lên hành định nhưng trái với quy định của BLDS thì vi của các chủ thể quan hệ pháp luật dân sự phải áp dụng các quy định của BLDS ...