ÁP XE GAN A MIP

Sự thường gặp - Theo Harrisson 1995 bệnh Amip ở Hoa kỳ chiếm 1-5% tổng số các bệnh nhiễm khuẩn, còn các xứ nhiệt đới thì chiếm 25%. Riêng áp xe gan do Amip gặp nhiều ở các nước như: Mexico ( Nam mỹ ), Đông nam á, Tây phi và Nam phi.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
ÁP XE GAN A MIP ÁP XE GAN A MIPI. ĐẠI CƯƠNG1. Sự thường gặp- Theo Harrisson 1995 bệnh Amip ở Hoa kỳ chiếm 1-5% tổng số các bệnh nhiễmkhuẩn, còn các xứ nhiệt đới thì chiếm 25%. Riêng áp xe gan do Amip gặp nhiều ởcác nước như: Mexico ( Nam mỹ ), Đông nam á, Tây phi và Nam phi.- Theo thống kê của OMS (1985 ): châu Phi là nơi có tỷ lệ áp xe gan do Amip caonhất 43,6% các bệnh gan mật nhiệt đới.- ở Việt nam: tại bệnh viện Bạch Mai từ 1977-1990 gặp 158 ca Nguyễn KhánhTrạch (1991). Tại Quân y viện 108 từ 1988-1994 gặp 82 ca Vũ Bằng Đình (1995)- Thống kê tử vong của Quân y viện 103 từ 1982-1992 tử vong do áp xe gan chiếm3,7% các bệnh về tiêu hoá và 0,86% trong tử vong chung Hoàng Gia Lợi (1993 ).2. Amip gây bệnhEntamoeba vegetative histolytica 20 - 40mcg thể này ăn hồng cầu và là thể Amipgây bệnh.3. Giải phẫu bệnhTổn thương ở gan có 2 mức độ theo giai đoạn:- Giai đoạn xung huyết: gan to, đỏ đặc biệt đỏ xẫm tại ổ viêm nhiễm.- Giai đoạn thành ổ: ổ áp xe hình thành ổ mủ có màu Sôcôla (do tan máu tại chỗ )thường là một ổ mủ lớn chứa 1- 2 lít mủ, cũng có thể vài ổ nhỏ thông với nhau.II. TRIỆU CHỨNG HỌC1. Triệu chứng lâm sànga. Thể điển hình:áp xe gan thế điển hình là thể hay gặp nhất chiếm khoảng 60-70% trường hợp, có3 triệu chứng chủ yếu hợp thành tam chứng Fontam ( sốt, đau hạ sườn phải, gan to).- Sốt : có thể 39 - 400C, có thể sốt nhẹ 37.5 - 380C. Thường sốt 3 - 4 ngày trướckhi đau hạ sườn phải và gan to nhưng cũng có thể xảy ra đồng thời với 2 triệuchứng đó.- Đau hạ sườn phải và vùng gan : đau mức độ cảm giác tức nặng nhoi nhói từnglúc, đau mức độ nặng, đau khó chịu không dám cử động mạnh. Đau hạ sườn phảixuyên lên vai phải, khi ho đau tăng.Đau triền miên kéo dài suốt ngày đêm.- Gan to và đau : gan to không nhiều 3-4 cm dưới sườn phải mềm, nhẵn, bờ tù, ấnđau. Làm nghiệm pháp rung gan (+), dấu hiệu Louddlow (+).Ngoài tam chứng Fontan là chủ yếu có thể gặp một số triệu chứng khác ít gặp hơn:- Rối loạn tiêu hoá : ỉa lỏng hoặc ỉa nhày máu giống lỵ, xảy ra đồng thời với sốttrước hoặc sau sốt vài ba ngày.- Mệt mỏi, gầy sút nhanh làm cho chẩn đoán nhầm là ung thư gan.- Có thể có phù nhẹ ở mu chân (cắt nghĩa dấu hiệu này: do nung mủ kéo dài dẫnđến hạ Protein máu gây phù).- Cổ trướng: Đi đôi với phù hậu quả của suy dinh dưỡng, không có tuần hoànbàng hệ.- Tràn dịch màng phổi : thường do áp xe vỡ ở mặt trên gan gần sát cơ hoành gâyphản ứng viêm do tiếp cận, do đó tràn dịch không nhiều thuộc loại dịch tiết, dễnhầm lẫn với các bệnh ở phổi.- Lách to : rất hiếm gặp, lách to ít l - 2cm dưới bờ sườn trái dễ nhầm với xơ gankhoảng cửa.b. Thể không điển hìnhBiểu hiện theo thể lâm sàng:- Thể không sốt : thật ra hoàn toàn không sốt thì không có mà là sốt rất ít một bangày rồi hết hẳn làm cho bệnh nhân không để ý, chỉ thấy đau hạ sườn phải, gầy sútcân... thể này gặp 9,3%.- Thể sốt kéo dài hàng tháng trở lên liên tục hoặc ngắt quãng, gan không to thậmchí cũng không đau gặp 5%.- Thể vàng da : chiếm 3% do khối áp xe đè vào đường mật chính.Thể này bao giờcũng nặng, dễ nhầm với áp xe đường mật hoặc ung thư gan, ung thư đường mật.- Thể không đau : gan to nhưng không đau, do ổ áp xe ở sâu hoặc ổ áp xe nhỏ, thểnày chiếm khoảng l,9%.- Thể suy gan : do ổ áp xe quá to phá huỷ 50% tổ chức gan, ngoài phù cổ trướngthăm dò chức năng gan bị rối loạn, người bệnh có thể chết vì hôn mê gan.- Thể theo kích thước của gan : gan không quá to do ổ áp xe nhỏ, nhưng ngượclại gan quá to ( to quá rốn ) to có khi tới hố chậu.- Thể áp xe gan trái : rất ít gặp, chiếm khoảng 3 -5% trường hợp, chẩn đoán khó,dễ vỡ vào màng tim gây tràn mủ màng tim.- Thể phổi màng phổi : do viêm nhiễm ở gan lan lên gây phản ứng màng phổi,hay do vỡ ổ áp xe lan lên phổi.Triệu chứng lâm sàng phần lớn là triệu chứng ở phổi (ho, đau ngực, khạc đờm) vàtriệu chứng màng phổi là chủ yếu, triệu chứng về áp xe gan không có hoặc lumờ.Thể này chẩn đoán rất khó, thường nhầm với bệnh của phổi màng phổi.- Thể có tràn dịch màng ngoài tim : ngay từ đầu khi thành lập ổ áp xe ở gan đã cóbiến chứng vào màng ngoài tim, triệu chứng về bệnh tim nổi bật, còn triệu chứngvề áp xe gan bị che lấp di. Thể này thường chẩn đoán nhầm là tràn dịch màngngoài tim.- Thể giả ung thư gan : gan cũng to và cứng như ung thư gan, hoặc cũng gầynhanh. Thể này gặp tỷ lệ 15 -16% trường hợp.2. Triệu chứng xét nghiệma. Xét nghiệm máu:- BC tăng.- Máu lắng tăng.b. X quang phổi- Bóng gan to.- Vòm hoành bị đầy lên cao, di động kém.- Góc sườn hoành phải tù (do tràn dịch màng phổi ).c. Soi ổ bụng- Hoặc thấy trực tiếp ổ áp xe: là một khối lồi lên trên mặt gan với những biểu hiệncủa viêm nhiễm như xung huyết, phù, dầy dính, hạt Fibrin.- Hoặc thấy hình ảnh gián tiếp của áp xe gan như: gan to và những biểu hiện viêmnhiễm trên. Cần chú ý những biểu hiện của vi êm nhiễm chỉ chiếm ...