Bạch chỉ - Vị thuốc quý Cây bạch chỉ còn có tên gọi khác là bách chiểu,

Bạch chỉ - Vị thuốc quý Cây bạch chỉ còn có tên gọi khác là bách chiểu, chỉ hương, cửu lý trúc căn, đỗ nhược, hòe hoàn, lan hòe, linh chỉ, ly hiêu, phương Bạch chỉ. hương,... Cây cao 0,5-1m, sống lâu năm. Thân hình trụ rỗng, không phân nhánh. Lá to có cuống, phần dưới phát triển thành bẹ ôm lấy thân, phiến lá xẻ 2 - 3 lần lông chim, mép khía răng, có lông ở gân lá mặt trên. Cụm hoa tán kép mọc ở ngọn. Hoa nhỏ màu trắng. Quả bế, dẹt, Cây được trồng cả...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bạch chỉ - Vị thuốc quý Cây bạch chỉ còn có tên gọi khác là bách chiểu, Bạch chỉ - Vị thuốc quý Cây bạch chỉ còn có tên gọi khác là bách chiểu, chỉ hương, cửu lý trúc căn, đỗ nhược, hòe hoàn, lan hòe, linh chỉ, ly hiêu, phương hương,... Cây cao 0,5-1m, Bạch chỉ. sống lâu năm. Thân hình trụrỗng, không phân nhánh. Lá to có cuống, phầndưới phát triển thành bẹ ôm lấy thân, phiến lá xẻ2 - 3 lần lông chim, mép khía răng, có lông ởgân lá mặt trên. Cụm hoa tán kép mọc ở ngọn.Hoa nhỏ màu trắng. Quả bế, dẹt,Cây được trồng cả miền núi và đồng bằng,nhưng giống thì chỉ mới để được ở miền núi cao,lạnh như ở SaPa, Tam Đảo hoặc nơi có khí hậutương tự. Bộ phận dùng làm thuốc là rễ củthường gọi là bạch chỉ. Rễ củ hình chùy, thẳnghay cong, dài 10-20cm, phần dưới thuôn nhỏdần. Mặt ngoài củ có màu vàng nâu nhạt; cónhiều vết nhăn dọc và nhiều bì lồi lên thànhnhững vết sần ngang. Mặt cắt ngang có màutrắng. Thu hoạch củ vào mùa thu, tránh xây sátvỏ, không lấy rễ ở cây ra hoa kết trái. Sau khiđào củ về đem rửa nhanh, cắt bỏ rễ con, phânriêng củ có kích thước như nhau, phơi hay sấynhẹ cho khô.Theo Đông y, bạch chỉ có mùi thơm hắc, vị cayhơi đắng, tính tân ôn, vào các kinh phế, vị, đạitràng. Thường được dùng chữa cảm mạo, nhứcđầu, ra mồ hôi, đau xương lông mày, ngạt mũi,chảy nước mũi do viêm xoang, đau răng, mụnnhọt sưng đau, phong thấp, xích bạch đới, cầmmáu, viêm tuyến vú, thông kinh nguyệt, dùngngoài để chữa tràng nhạc, ghẻ lở....Một số đơn thuốc sử dụng bạch chỉ:Chữa cảm lạnh: Bạch chỉ 3g, đậu khấu 3g, camthảo 3g, sinh khương 5g, thông bạch 3g, đại táo6g. Sắc uống cho ra mồ hôi thì thôi.Chữa viêm mũi sinh đau đầu: Bạch chỉ 9g,thương nhĩ tử 9g, tân di 9g, bạc hà 4,5g. Tánmịn, mỗi lần uống 3g, ngày 2 - 3 lầnChữa mụn nhọt đau nhức, mưng mủ, nhưngchưa vỡ: Bạch chỉ 3g, thanh bì 3g, đương quy4g, tạo giác thích 2g, xương truật 3g, ý dĩ 6g.Sắc uống ngày 1 thangChữa đau bụng lúc đang hành kinh hoặc trướclúc hành kinh: Bạch chỉ 8g; ngưu tất, đan sâm,mỗi vị 12g; quế chi, can khương, bán hạ chế, uấtkim, mỗi vị 8g. Sắc uống trong ngày.Chữa bế kinh do ứ trệ máu: Bạch chỉ 8g; đansâm, ngưu tất, mỗi vị 12g; xuyên khung 10g;quế chi, tía tô, uất kim, nga truật, mỗi vị 8g. Sắcuống ngày một thang.Chữa bạch đới (với các biểu hiện lượng đớinhiều, tinh thần uể oải, mặt phù vàng, tay chânlạnh, đại tiện lỏng hoặc hai chân phù thũng):Bạch chỉ 10g, long cốt 10g, phục linh 10g, xíchthạch chi 10g, can khương 5g, sơn dược 10g,bạch truật 10g, mẫu lệ 10g, lộc giác 10g, bạchthược 10g. Sắc uống ngày 1 thang. Liệu trìnhđiều trị 10 thang.Làm giảm bớt các vết nám đen ở mặt: Bạch chỉ30g, hoa đào tươi 250g ngâm với 1 lít rượutrắng, sau 1 tháng thì dùng được, mỗi ngày uống2 lần