Bài 5 Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜ

Ngô Tất Tố sinh năm 1893 mất năm 1954. - Quê huyện Từ Sơn - Bắc Ninh ( nay thuộc Đông Anh, ngoại thành Hà Nội). - Xuất thân trong một gia đình nhà nho gốc nông dân. - Là nhà văn xuất sắc, nhà báo tiến bộ, đồng thời là một học giả có nhiều công trình khảo cứu về triết học. - Năm 1996 ông được Nhà nước truy tặng Giải thưởng HCM về Văn học nghệ thuật
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài 5 Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜBài 5 Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜ Trích Tắt Đèn của Ngô Tất TốI. SƠ LƯỢC VỀ TÁC GIẢ1. Tác giả: - Ngô Tất Tố sinh năm 1893 mất năm 1954. - Quê huyện Từ Sơn - Bắc Ninh ( nay thuộc Đông Anh, ngoại thành Hà Nội). - Xuất thân trong một gia đình nhà nho gốc nông dân. - Là nhà văn xuất sắc, nhà báo tiến bộ, đồng thời là một học giả có nhiều côngtrình khảo cứu về triết học.- Năm 1996 ông được Nhà nước truy tặng Giải thưởng HCM về Văn học nghệthuật.- Tác phẩm chính : các tiểu thuyết Tắt đèn (1939), Lều chõng (1940); các phóng s ựTập án cái đình (1939), Việc làng (1940).2. Tác phẩm: Ra đời 1939, trích trong chương 18 của tiểu thuyết Tắt đèn.- Tắt đèn là tác phẩ m có giá trị tiêu biểu trong sáng tác của ông. Tắt đèn là một bức tranhchân thực về cuộc sống cùng quẩn, thê thảm của ngườ inông dân bị áp bức bóc lột nặng nề; là một bản án đanh thép đối với xã hội thực dânphong kiến đầy rẫy cái ác, cái xấu. Giá trị nhân đạo đặc sắc của tác phẩm là khẳngđịnh, ca ngợi phẩ chất đẹp đẽ của người phụ nữ nông dân. đặc sắc nghệ thuật Tắtđèn là đã xây dựng đựơc nhiều tính cách điển hình trong hoàn cảnh điển hình. Tức nước vỡ bờ là đoạn trích trong chương XVIII của tiểu thuyết Tắt đèn, kể lạiviệc chị Dậu chống trả quyết liệt tên cai lệ và ng/ười nhà lí trưởng để bảo vệ chồng.II.TÓM TẮT TÁC PHẨM TẮT ĐÈN Bối cảnh của truyện là làng quê Đông Xá trong không khí căng thẳng của nhữngngày sưu thuế. Bọn hào lí trong làng ra sức sùng lục, tra khảo những người nôngdân nghèo thiếu thuế. Gia đình chị Dậu thuộc loại nghèo nhất làng, phải chạy vạ yngược xuôi đẻ có tiền nộp sưu. Anh Dậu đang ốm nặng vẫn bị đánh trói và cụm kẹpở ngoài đình làng. Chị Dậu đành phải dứt ruột đem cái Tí, đứa con gái lớn 7 tuổ icủa chị, bán cho nhà Nghị Quế. Lợi dụng tình cảnhcủa chị, vợ chồng nhà Nghị Quếkeo kiệt, độc ác đã ép chị bán cái Tí và bán cả ổ chó mới đẻ của chị với giá rẻ mạt.Cộng với mấy hào bán mấy gánh khoai, chị Dậu vừa đủ tiền để đóng suất sưu chochồng. Không ngờ, bọn hào lí lại bắt chị phải nộp cả suất sưu của người em chồngđã chết từ năm ngoái. Anh Dậu không được tha về; nhưng vì đang ốm nặng mà bịcùm trói hành hạ đến mức rũ ra như xác chết nên được khiêng trả về nhà. Sánghôm sau, khi anh vừa mới tỉnh lại thì cai lệ và người nhà lí trưởng xông vào địnhtrói bắt mang đi lần nữa. Chị Dậu cố van xin thảm thiết nhưng không được, nên đãliều mạng chống trả quyết liệt, quật ngã hai tên tay sai. Chị bắt giải lên huyện. Tênquan phủ Tư Ân lợi dụng cảnh ngộ của chị định giở trò bí ổi. Chị Dậu kiên quyết cựtuyệt, ném cả nắm giấy bạc vào mặt hắn và chạy thoát ra ngoài... Cuối cùng, để cótiền nộp thuế, chị đành gưỉ con để lên tỉnh ở vú cho nhà lão quan cụ. Lão ấy là mộttên quan phủ già, dâm đãng. Trong một đêm tắt đền, lão mò vào buồngchị... ChịDậu gạt mạnh bàn tay bẩn thỉu của lão, vùng dậy chạy thoát ra ngaòi sân, giữa lúctrời tối đen như mực.III.. ĐẶC ĐIỂM NHÂN VẬT1. Nhân vật cai lệ Cai lệ là viên cai chỉ huy một tốp lính lệ- lính phục vụ hầu hạ nơi quan nha. Nhânvật cai lệ trong đạon trích này là người của quan trên về làng Đông Xá để thúc sưu.Như vậy, cũng có thể hiểu rằng: dù chỉ là tên tay sai mạt hạng, một thứ công cụ củabộ máy thống trị, nhưng lúc này đây, hắn đang là kẻ đại diện cho quyền lưc của bộmáy ấy. Và hắn đã thể hiện đúng tính cách của một tên tay sai tàn bạo không chúttình người. Tên cai lệ, với nghề đánh trói người một cách chuyên nghiệp, có mặt ở làng ĐôngXá để trừng trị kẻ nào dám trốn tiền sưu của nhà nước. Cho nên hắn đến nhà anhDậu với tư thế cảu một kẻ đại diện cho pháp luật trừng trị kẻ dám chống lại phápluật. Dù anh Dậu vừa mới đựơc khiêng trả về nhà đêm qua trong tình trạng như môtxác chết, sáng hôm nay cai lệ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiến vào vớ inhững roi song, tay thước và dây thừng - nghĩa là đến với tư thế sẵn sàng tróingười, đánh người. Thứ luật pháp bất nhân của xã hội thực dân nửa phong kiến tànbạo cho phép một tên tay sai hành động như thế đoói với những người dân thấp cổbé họng. Ngô Tất Tố đã miêu tả nhân vật cai lệ bằng một ngòi bút hiện thực sắc sảo cùngvới một thái độ phê phán rõ rệt. Nhiều chi tiết miêu tả có tính hài hước thể hiện ý đồchâm biếm của tác giả: tên cai lệ thét bằng giọng khà khàn của người hút nhiều xáicũ, đó là chi tiết chuẩn bị cho đoạn sau: sức lẻo khổe của anh chàng nghiện chạykhông kịp với sức xô đẩy của người đàn bà lực điền, hắn ngã chỏng quèo trên mặtđất, miệng vẫn nham nhảm thét trót vợ chồng ket thiếu sưu.2. Nhân vật chị Dậu+ Chị Dậu là người vợ rất mực thương chồng. Khi chồng đau ốm, chị tận tâm lolắng, chăm sóc. Náu cháo xong, chỉ ngả mâm múc ra la liệt rồi lấy quạt quạt chocháo chóng nguội, sau đó rón rén bưng một bát lứon đến chổ chồng nằ m, dịu dàngnói: - Thầy em hãy cố ngồi dậy húp ít cháo co đỡ xót ruột. Chị bế con ngồi bên cạnhchò chồng xem ăn có ngon miệng không. Đó là những cử chỉ thể hịên tình thươngyêu giản dị mà chân thành.Vì thương chồng nên chị Dậu đã bằng mọi cách đối phó với bọn tay sai để bảo vệcho chồng. Ban đầu chi cự lại bàng lí lẽ và van xin tha thiết. Về sau van xin mãi không đượcchị đành liều mạng cự lại để bảo vệ tính mạng cho chồng.III. MỘT SỐ CÂU HỎICâu 1. Câu nói: Thà ngồi tù. Để cho chúng nó làm tình làm tội mãi thế, tối khôngchịu được, có ý nghĩa gì?Gợi ý: Câu nói của chị Dậu mang nhiều ý nghĩa. Trước hết nóthể hiện tính cách của mộtngười phụ nnữ yêu thương chồng, dám hi sinh vì chồng, biết nhẫn nhục chịu đựngnhưng đồng thời lại có một tinh thần phản kháng mạnh mẽ, một sức sống kiêncường... Bên cạnh đó, nó còn nói lên một chân lí sâu xa của đời sống tức nước thì vỡ bờ, có áp bức có đấu tranh, con đường sống duy nhất của quần chúng bị áp bứcchỉ có thể là con đường đấu tranh chống áp bức để tự gải phóng mình.Cái kết thúc bế ...