Bài 55 : TIA HỒNG NGOẠI, TIA TỬ NGOẠI

Hiểu được các bản chất các tia hồng ngoại, tia tử ngoại, nguồn phát rachúng, các tính chất và công dụng của chúng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài 55 : TIA HỒNG NGOẠI, TIA TỬ NGOẠITiết 70 : Bài 55 : TIA HỒNG NGOẠI, TIA TỬ NGOẠII / MỤC TIÊU : Hiểu được các bản chất các tia hồng ngoại, tia tử ngoại, nguồn phát rachúng, các tính chất và công dụng của chúng.II / CHUẨN BỊ :1 / Giáo viên : Chuẩn bị bộ thí nghiệm phát hiện tia hồng ngoại và tia tử ngoại.2 / Học sinh :Ôn lại kiến thức quang phổ ánh sáng trắng và về sóng điện từ.III / GỢI Ý VỀ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC : Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viênHoạt động 1 : GV : Cái gì trong remode giúp nó cóHS : Tia hồng ngoại thể điều khiển các thiết bị từ xa ? GV : Cái gì trong ánh nắng mặt trời ban mai giúp chữa bệnh còi xươngHS : Tia tử ngoại em bé ? GV : Những bức xạ này có nhìn thấy bằng mắt thường được không ?HS : Không thấy được. GV : Hãy dự đoán bước sóng của hai bức xạ này nằm trong khoảng nào ?HS : Ngoài khoảng 0,38 m ; 0,76 GV : Tia hồng ngoại là gì ?m GV : Nêu những nguồn phát tia hồngHoạt động 2 : ngoạiHS : Nêu định nghĩa. GV : Điều kiện để có tia hồng ngoạiHS : Lò than, lò điện, đèn điện dây ?tóc. GV : Tia hồng ngoại dùng để xấyHS : Vật nóng dưới 5000C khô, sưởi ấm, tia hồng ngoại có tính chất gì ?HS : Tác dụng nhiệt GV : Tia hồng ngoại dùng trong ống nhòm ban đêm hoặc chụp ảnh bề mặtHS : Tác dụng lên một số loại kính của Trái Đất, tia hồng ngoại có tính chất gì ?ảnh GV : Tia tử ngoại là gì ? GV : Nêu những nguồn phát tia tửHoạt động 3 : ngoại ?HS : Nêu định nghĩa. GV : Điều kiện để có tia tử ngoại ?HS : Đèn hơi thủy ngân, hồ quangđiện. GV : Tia tử ngoại làm bột huỳnh quang phát quang, tia tử ngoại cóHS : Vật nóng trên 30000C tính chất gì ?HS : Kích thích sự phát quang GV : Tia tử ngoại o truyền đi xa trong thủy tinh và nước, tia tử ngoại có tính chất gì ?HS : Bị thủy tinh và nước hấp thụ GV : Tia tử ngoại làm da rám nắng,HS : Có một số tác dụng sinh lý. làm hại mắt, tia tử ngoại có tính chất gì ? GV : Tia tử ngoại dùng trong thíHS : Gây ra hiện tượng quang điện. nghiệm Hertz, tia tử ngoại có tính chất gì ?IV / NỘI DUNG :1. Các bức xạ không nhìn thấy.Ở ngoài miền ánh sáng nhìn thấy (có bước sóng từ 0,38µm đến 0,76µm) còncó những loại ánh sáng (bức xạ) nào đó, không nhìn thấy được, nhưng cũngcó tác dụng nhiệt giống như các bức xạ nhìn thấy.2. Tia hồng ngoạiBức xạ không nhìn thấy, có bước sóng dài hơn lớn hơn bước sóng của ánhsáng đỏ và nhỏ hơn bước sóng của sóng vô tuyến điện được gọi là tia hồngngoại.a) Nguồn phát tia hồng ngoạiMọi vật, ở nhiệt độ thấp, lò than, lò điện, đèn điện dây tóc…b) Tính chất- Tính chất nổi bật của tia hồng ngoại là tác dụng nhiệt.- Tia hồng ngoại có thể tác dụng lên một số loại kính ảnh.- Tia hồng ngoại còn có thể gây ra hiệu ứng quang điện trong ở một số chấtbán dẫn.c) Ứng dụng tia hồng ngoạiTia hồng ngoại dùng để sấy khô, sưởi ấm, ống nhòm nhìn ban đêm, chụpảnh bề mặt của Trái đất từ vệ tinh;Tia hồng ngoại dùng trong cái điều khiển từ xa để điều khiển hoạt động củativi, thiết bị nghe nhìn…3. Tia tử ngoạiBức xạ không nhìn thấy được, có bước sóng ngắn hơn bước sóng của ánhsáng tím được gọi là tia tử ngoại.a) Nguồn phát tia tử ngoạiNhững vật được nung nóng đến nhiệt độ cao (trên 2000oC) đều phát tia tửngoại. Đèn hơi thủy ngân, hồ quang điện.b) Tính chất- Tác dụng mạnh lên kính ảnh, làm ion hóa không khí;- Kích thích sự phát quang của nhiều chất, có thể gây ra một số phản ứngquang hóa;- Bị thủy tinh, nước… hấp thụ rất mạnh. Tia tử ngoại có bước sóng từ 0,18µm đến 0,4µm truyền qua được thạch anh;- Có một số tác dụng sinh lí.- Có thể gây ra hiện tượng quang điệnc) Ứng dụng tia tử ngoại.Tia tử ngoại thường được dùng để khử trùng nước, chữa bệnh (như bệnh còixương), để tìm vết nứt ...