Bài giảng an toàn giao thông - Chương 4

Tai nạn giao thông liên quan đến chuyển động quay vòngTính ổn định kém là một trong các nguyên nhân gây tai nạn giao thông. khi điều khiển một ôtô có tính ổn định kém ng-ời lái phải tập trung cao độ, th-ơng xuyên phải điều chỉnh sự chuyển động của nó. Điều khiển những ôtô nh- vậy trong thời gian dài ng-ời lái sẽ mệt mỏi nhanh và rất dễ mắc sai lầm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng an toàn giao thông - Chương 4Bµ gi¶ng An toµn giao th«ng Ch−¬ng IV Tai n¹n giao th«ng liªn quan ®Õn chuyÓn ®éng quay vßng TÝnh æn ®Þnh kÐm lµ mét trong c¸c nguyªn nh©n g©y tai n¹n giao th«ng. khi ®iÒukhiÓn mét «t« cã tÝnh æn ®Þnh kÐm ng−êi l¸i ph¶i tËp trung cao ®é, th−¬ng xuyªn ph¶i®iÒu chØnh sù chuyÓn ®éng cña nã. §iÒu khiÓn nh÷ng «t« nh− vËy trong thêi gian dµing−êi l¸i sÏ mÖt mái nhanh vµ rÊt dÔ m¾c sai lÇm. 4.1. C¸c tèc ®é tíi h¹n cña «t« ¤t« mÊt tÝnh æn ®Þnh khi ®æi h−íng chuyÓn ®éng, khi bÞ tr−ît hoÆc lËt, hËu qu¶ lµ«t« sÏ l¸n sang lµn ®−êng ®−êng bªn c¹nh, lµn ®èi diÖn hoÆc mÐp ®−êng. Khi xö lý tain¹n giao th«ng trong hoµn c¶nh nh− vËy ph¶i x¸c ®Þnh vËn tèc giíi h¹n cña «t« theotÝnh æn ®Þnh. ¤t« th−êng mÊt tÝnh æn ®Þnh ë nh÷ng ®o¹n ®−êng tr¬n tr−ît, ®é dèc lín v× khi lùckÐo b»ng lùc b¸m th× chØ cÇn t¸c ®éng mét lùc ngang nhá th× còng cã thÓ, lµm b¸nhxe chñ ®éng trù¬t ngay trªn ®−êng. 4.1.1. Tèc ®é tíi h¹n æn ®Þnh däc cña «t«. Khi chuyÓn ®éng th¼ng, tèc ®é giíi h¹n theo ®iÒu kiÖn cña b¸nh xe chñ ®éng (vtrd)lµ chØ tiªu ®¸nh gi¸ tÝnh æn ®Þnh däc: G.[a.(ϕ x + f ) − f.L] - Trªn ®−êng b»ng, cÇu sau chñ ®éng: v trd = [L − (ϕ x + f ).hg ].w G.[b.(ϕ x + f ) − f.L] - Trªn ®−êng b»ng, cÇu tr−íc chñ ®éng: v trd = [L − (ϕ x + f ).hg ].w Trong ®ã: G – Träng l−îng toµn bé cña «t«; w – nh©n tè c¶n khÝ ®éng häc; f – hÖ sè c¶n l¨n cña ®−êng. 4.1.2. Tèc ®é giíi h¹n æn ®Þnh ngang Trong ®a sè thêi gian «t« kh«ng chuyÓn ®éng th¼ng vµ vËy dÔ mÊt tÝnh æn ®inhngang d−íi t¸c dông cña lùc ngang. Tèc ®é giíi h¹n æn ®Þnh ngang G.R.(ϕy µ f.tgβd ) v trg = 1 ± ϕ y .tgβd Trong ®ã: R – kho¶ng c¸ch tõ t©m quay vßng tíi t©m cÇu sau; ϕ y - hÖ sè b¸m ngang;© TS NguyÔn V¨n Bang & KS TrÇn V¨n Nh− - §¹i häc Giao th«ng VËn t¶i 31Bµ gi¶ng An toµn giao th«ng βd - gãc nghiªng ngang cña ®−êng. -/+ h−íng nghiªng lµm gi¶m tÝnh æn ®inh +/- h−íng nghiªng lµm t¨ng tÝnh æn ®Þnh Khi βd =0 th× v trg = G.R.ϕy . Khi trªn b¸nh xe cã cã t¸c dông lùc däc (lùc kÐo, lùc phanh) th× chØ cã mét phÇnlùc ngang lµm t¨ng tÝnh æn ®Þnh ngang v× vËy vËn tèc tíi h¹n theo ®iÒu kiÖn tr−îtngang còng gi¶m: v trg = G.R.(ϕ2 − x 2 ) y Trong ®ã: x – hÖ sè lùc phanh (kÐo), b»ng tû sè lùc phanh (kÐo) vµ t¶i träng t¸cdông lªn b¸nh xe. Khi b¸nh xe bÞ bã cøng th× ϕ y =x nguy hiÓm ph¸t sinh do tr−ît ngang trë nªn thùctÕ h¬n bao giê hÕt. B.R.g VËn tèc tíi h¹n tr−ît ngang: v lg = ηln g . 2.hg Trong ®ã: ηlng – hÖ sè tÝnh tíi ¶nh h−ëng cña sù nghiªng thïng xe trªn phÇn tö ®µnhåi cña hÖ thèng treo, ®èi víi «t« con ηlng=0,8...0,9; ®èi víi «t« t¶i vµ «t« buýtηlng=0,85...0,95. øng víi tèc ®é giíi h¹n th−êng l¸i xe kh«ng kÞp gi¶m tèc ®é vµ tr¶ l¸i nªn «t« bÞ lËtngang lµ kh«ng tr¸nh khái. B¸n kÝnh quay vßng R kh«ng ®ång nhÊt víi b¸n kÝnh cong cña ®−êng, nã chØ cãthÓ b»ng nhau khi «t« ch¹y song song víi tim ®−êng. 4.2. C¸c ph−¬ng ph¸p ®æi h−íng chuyÓn ®éng Mét trong c¸c biÖn ph¸p c¸c l¸i xe th−êng lµm ®Ó tr¸nh tai n¹n giao th«ng lµ ®−a«t« ra kái vïng nguy hiÓm b»ng c¸ch ®¸nh tay l¸i do vËy lµm «t« chuyÓn ®éng theoph−¬ng ngang. Theo sè liÖu quan s¸t nhiÒu n¨m th× cã 90% tr−êng hîp ®Ó tr¸nh tain¹n giao th«ng l¸i xe kh«ng chØ tiÕn hµnh phanh mµ cßn ®æi h−íng chuyÓn ®éng.Trong tr−êng hîp phanh ®ét ngét h− háng th× ®æi h−íng chuyÓn ®éng lµ gi¶i ph¸p duynhÊt ®Ó tr¸nh tai n¹n. XÐt qu¸ tr×nh tr¸nh «t« khái vËt c¶n cè ®Þnh© TS NguyÔn V¨n Bang & KS TrÇn V¨n Nh− - §¹i häc Giao th«ng VËn t¶i 32Bµ gi¶ng An toµn giao th«ng SNT S2, t2 S1, t1 B D C A B H×nh I –5 Qu¸ tr×nh «t« tr¸nh vËt c¶n ë ®iÓm A «t« dang chuyÓn ®éng th¼ng, l¸i xe nh×n thÊy vËt c¶n trªn lµn ®−¬ngcña m×nh. Sau ®o¹n ®−êng S1 (thêi gian ph¶n øng cña l¸i xe t1) l¸i xe ®¸nh gi¸ t×nhh×nh vµ quyÕt ®Þnh ®æi h−íng chuyÓn ®éng. ë ®iÓm B ng−ê l¸i b¾t ®Çu ®¸nh v« l¨ng nh−ng ...