Bài giảng Bài 1: Đối tượng, nhiệm vụ, chức năng và phương pháp nghiên cứu của dân tộc học

Lược khảo quá trình hình thành và phát triển của dân tộc học, đối tượng, nhiệm vụ, chức năng,phương pháp nghiên cứu của dân tộc học là những nội dung chính trong bài 1 "Đối tượng, nhiệm vụ, chức năng và phương pháp nghiên cứu của dân tộc học". Mời các bạn cùng tham khảo để có thêm tài liệu phục vụ nhu cầu học tập và nghiên cứu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Bài 1: Đối tượng, nhiệm vụ, chức năng và phương pháp nghiên cứu của dân tộc học Phª chuÈnNgµy th¸ng n¨m 200 Chñ nhiÖm Bµi 1 §èi tîng, nhiÖm vô, chøc n¨ng vµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu cña d©n téc häc më ®Çu Mçi mét khoa häc ®Òu cã ®èi tîng nghiªn cøu riªng cña nã. §èitîng nghiªn cøu lµ nh÷ng kh¸ch thÓ mµ khoa häc ®ã nghiªn cøu ®Ót×m hiÓu nh÷ng qui luËt biÕn ®æi, ph¸t triÓn vµ nh÷ng ®Æc trng,nh÷ng mèi liªn hÖ c¬ b¶n cña nã. Ch¼ng h¹n: triÕt häc, kinh tÕchÝnh trÞ, chñ nghÜa x· héi khoa häc, x· héi häc… D©n téc häc víit c¸ch lµ mét ngµnh khoa häc còng cã ®èi tîng nghiªn cøu riªng. Tuy nhiªn, ®Ó ®èi tîng cña m«n häc ®îc nghiªn cøu cã hiÖu qu¶th× cÇn ph¶i cã ph¬ng ph¸p khoa häc ®Ó nghiªn cøu nã, thÊy râ ®îc®Æc trng cña nã, gióp cho nhËn thøc cña con ngêi vÒ khoa häc ®ã®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c h¬n. Ngoµi nh÷ng ph¬ng ph¸p chung th× mçikhoa häc ph¶i cã ph¬ng ph¸p ®Æc thï cña m«n häc (ph¬ng ph¸priªng ). N¾m ®îc ®Æc trng, ph¹m vi nghiªn cøu, môc ®Ých nghiªn cøu,ph¬ng ph¸p nghiªn cøu míi gióp cho chóng ta hiÓu ®óng vµ cµng hiÓus©u s¾c h¬n vÒ khoa häc d©n téc häc. 2 Néi dung I. Lîc kh¶o qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña d©n téc häc 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn D©n téc häc trªn thÕgiíi * D©n téc häc lµ g×? D©n téc häc lµ mét khoa häc nghiªn cøu c¸c téc ngêi vµ c¸c d©ntéc vÒ mäi mÆt cña ®êi sèng x· héi trong qu¸ tr×nh téc ngêi. * Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña D©n téc häc: Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi còng lµ qu¸ tr×nh n©ngcao tri thøc cña con ngêi vÒ m«i trêng xung quanh, vÒ chÝnh b¶nth©n con ngêi, sù hiÓu biÕt, th«ng tin vÒ c¸c téc ngêi l¸ng giÒng vµc¸c téc ngêi xa xa. - Trong thêi cæ ®¹i: + §· cã sù quan s¸t cña con ngêi ®Ó cÇu mong sù nh©n hoµ. + Lµ nh÷ng yªu cÇu t×m hiÓu, thiÕt lËp c¸c quan hÖ kinh tÕ,chÝnh trÞ vµ c¶ c¸c môc tiªu chiÕn tranh nh: t×m hiÓu xem téc ngêikh¸c s¶n xuÊt nh thÕ nµo, tæ chøc bé m¸y quyÒn lùc ra sao, vÞ trÝ,ph¬ng thøc t¸c chiÕn ra ?... + Nh÷ng tµi liÖu vÒ ®êi sèng sinh ho¹t cña c¸c téc ngêi nh:“S¸ng thÕ kû” (trong Kinh Cùu ¦íc); “Trêng ca H«li¸t vµ ¤®i xª” cñaH«me vµ nh÷ng ®éi qu©n Hy L¹p; “Kinh thi” cña Khæng Tö; “Sö ký”cña T M· Thiªn (Trung Quèc)… ®Òu cã t liÖu vÒ D©n téc häc. - Trong thêi kú trung cæ: + Nh÷ng tri thøc vÒ D©n téc häc tiÕp tôc ®îc tÝch luü. Ch¼ngh¹n nh sù thµnh lËp nhµ níc B¸t §a, c¸c häc gi¶ ¶ RËp ®· nghiªn cøunhiÒu t liÖu vÒ c¸c d©n téc vïng nµy. T¸c phÈm: “Cuéc ®êi cña M¸cC« Pª Lª” ®· ghi chÐp phong tôc tËp qu¸n cña c¸c níc ph¬ng §«ng.Nh÷ng cuéc th¸m hiÓm cña Ma Gien L¨ng, C¬ rÝt xtèp C« L«ng… cãnhiÒu t liÖu vÒ c¸c téc ngêi ë ch©u ¸, ch©u Mü… 3 + Tuy nhiªn, D©n téc häc trong thêi kú nµy vÒ c¬ b¶n lµkh«ng cã sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ v× trong ®iÒu kiÖn thÕ giíi quant«n gi¸o vµ uy lùc cña nhµ thê chi phèi. - Thêi kú cËn ®¹i vµ trung ®¹i: + ThÕ kû 18, nh÷ng tri thøc vÒ D©n téc häc ph¸t triÓn m¹nh mÏvµ t¹o ra nh÷ng tiÒn ®Ò chÝn muåi cho sù h×nh thµnh khoa häc D©ntéc häc. V× sao? -> ThÕ kû 15, giai cÊp t s¶n ra ®êi ®Êu tranh chèng phongkiÕn, tríc hÕt lµ thµnh tr× t tëng cña nã lµ thÕ giíi quan t«n gi¸o. Më®Çu cho c¸c cuéc ®Êu tranh ®ã lµ thêi kú phôc hng (thÕ kû 16) vµthÕ kû ¸nh s¸ng (thÕ kû 17). -> Cã nhiÒu ph¸t minh quan träng, t tëng v¹ch thêi ®¹i nh:ThuyÕt tiÕn ho¸ cña §¸c Uyn, nh÷ng t tëng cña M«ng Te xky¬, V«n Te,Lèc C¬… Trong sù ph¸t triÓn ®ã, D©n téc häc còng cã sù ph¸t triÓnm¹nh mÏ. Tuy nã cßn n»m trong khoa häc lÞch sö, song ®· cã c¬ sëlý luËn vµ ph¬ng ph¸p riªng nh: . VÒ c¬ së lý luËn, quan ®iÓm vÒ tÝnh quy luËt phæ biÕn cñaqu¸ tr×nh lÞch sö t«n gi¸o ®· cã ý nghÜa quan träng ®èi víi viÖcnghiªn cøu lÞch sö; nh÷ng tiÕn bé cña c¸c d©n téc theo quy luËt cñanã mµ ngêi ta sau nµy, ®Òu ph©n chia lÞch sö loµi ngêi thµnh c¸c giai®o¹n kh¸c nhau nh: M«ng muéi – d· man – gia trëng – v¨n minh (PhuRi £). C¸c häc gi¶ ®· chó ý nghiªn cøu c¸c d©n téc hoang gi·. . VÒ ph¬ng ph¸p riªng cña nã, do xuÊt hiÖn ph¬ng ph¸p ph©ntÝch qu¸ khø ®îc ¸p dông, ngêi ta ®· híng vµo ph©n tÝch c¸c d©n técl¹c hËu ngoµi ch©u ¢u, ®îc chuyÓn vµo lÞch sö cæ ®¹i ë ch©u ¢u. + ThÕ kû 19, D©n téc häc ®· ph¸t triÓn vµ trë thµnh mét khoahäc ®éc lËp, cã ®èi tîng, chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ ph¹m vi nghiªn cøuriªng. C¬ së lý luËn nÒn t¶ng cho khoa häc D©n téc häc lµ thuyÕttiÕn ho¸ cña §¸c Uyn. Víi häc thuyÕt nµy, quan niÖm vÒ sù ph¸t triÓn vµ biÕn ®æicña mäi vËt trªn thÕ giíi tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p, diÔn ra kh«ng 4ph¶i ngÉu nhiªn mµ nã cã tÝnh quy luËt phæ biÕn, x¸c ®Þnh sùph¸t triÓn cña lÞch sö còng lµ mét qu¸ tr×nh. Sö dông quy ...