Bài giảng Bài 2: Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội

Bài giảng "Bài 2: Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội" cung cấp cho người học các kiến thức: Về cương lĩnh và các cương lĩnh của Đảng, những nội dung cơ bản của cương lĩnh, quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Bài 2: Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội Bài 2 CƯƠNG LĨNH XÂY DỰNG ĐẤTNƯỚCTRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI (Bổ sung, phát triển năm 2011) A. VỀ CƯƠNG LĨNH VÀ CÁC CƯƠNG LĨNH CỦA ĐẢNG I. VỀ CƯƠNG LĨNH 1. Khái niệm cương lĩnh Cương lĩnh chính trị là văn kiện cơ bản, chỉ rõ mục tiêu,đường lối, nhiệm vụ và phương pháp cách mạng trong mộtgiai đoạn lịch sử nhất định của một chính đảng hoặc một tổchức chính trị. 2. Tính chất của cương lĩnh - Cương lĩnh là bản tuyên ngôn. - Cương lĩnh là lời hiệu triệu: - Cương lĩnh là văn bản “ pháp lý” cao nhất của Đảng. Cương lĩnh do Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng thôngqua và ban hành. - Cương lĩnh là văn bản có tính chất chiến lược lâu dài. - Cương lĩnh là cơ sở của công tác xây dựng và phát triểnĐảng. II. CÁC CƯƠNG LĨNH CỦA ĐẢNG 1. Những cương lĩnh đầu tiên của Đảng Ngay từ khi thành lập, Đảng ta đã thông qua cương lĩnhchính trị để tập hợp và lãnh đạo nhân dân đấu tranh giảiphóng dân tộc và xây dựng xã hội mới. Hội nghị thành lậpĐảng (2-1930) đã thông qua Chánh cương vắn tắt, Sáchlược vắn tắt, Chương trình tóm tắt và Điều lệ tóm tắt củaĐảng do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc khởi thảo. Đến tháng 10-1930 Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã thông qua Luậncương cách mạng tư sản dân quyền do đồng chí Trần Phú,Tổng Bí thư của Đảng soạn thảo, trong đó đã cụ thể hóathêm những nội dung cơ bản của Chánh cương, Sách lượcvắn tắt, Chương trình tóm tắt đã được thông qua. Tổng hợp các văn kiện đó là Cương lĩnh đầu tiên củaĐảng, gọi là Cương lĩnh 1930. Dưới ánh sáng của cương lĩnh đầu tiên đó, nhân dân tađã thực hiện thành công Cách mạng Tháng tám năm1945 vĩ đại, đập tan ách thống trị của thực dân, phongkiến, lập nên nước Việt nam Dân chủ Cộng hòa, đưa dântộc ta tiến vào kỷ nguyên độc lập, tự do. 2. Chính cương Đảng lao động Việt Nam Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II (tháng 2/1951),Đảng ta đổi tên thành Đảng lao động Việt Nam và thôngqua “ Chính cương Đảng Lao động Việt Nam” Tư tưởng nổi bật của Chính cương là chống đế quốc,chống phong kiến, thực hiện cách mạng dân tộc dân chủđể tiến lên cách mạng XHCN, là ngọn cờ chiến đấu vàchiến thắng của dân tộc, của Đảng ta. 3. Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thì kỳ quáđộ lên chủ nghĩa xã hội năm 1991 Đến Đại hội VII của Đảng (6-1991), trên cơ sở tổng kếtquá trình hơn 60 năm thực hiện Cương lĩnh năm 1930,phân tích sâu sắc đặc điểm tình hình quốc tế và trongnước, Đại hội đã thông qua Cương lĩnh xây dựng đấtnước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (gọitắt là Cương lĩnh năm 1991). 4. Sự bổ sung, phát triển cương lĩnh xây dựng đấtnước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội năm1991 của Đại hội XI Đại hội X của Đảng (4-2006) đã khẳng định tính đúngđắn của Cương lĩnh 1991, có điều chỉnh bổ sung một sốđiểm trong Cương lĩnh. Đại hội XI của Đảng(1/2011) đãthông qua Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳquá độ lên chủ nghĩ xã hội, trên tinh thần bổ sung và pháttriển Cương lĩnh năm 1991. Sau đây gọi tắt là Cương lĩnh(bổ sung, phát triển năm 2011). Về cơ bản kế thừa những quan điểm, tư tưởng cơbản của cương lĩnh năm 1991 như: - Ba thắng lợi vĩ đại mà Đảng và nhân dân ta đã giànhđược kể từ khi thành lập Đảng; một số sai lầm, khuyếtđiểm mà Đảng phạm phải; năm bài học kinh nghiệm lớnmà Cương lĩnh 1991 rút ra từ 60 năm cách mạng ViệtNam. - Bối cảnh quốc tế và trong nước đi lên CNXH, nhữngthuận lợi và khó khăn, khẳng định loài người nhất định sẽtiến lên CNXH, những mâu thuẫn cơ bản của thời đại...;những đặc điểm nổi bật trong giai đoạn hiện nay của thờiđại; những thành tựu mà CNXH ở Liên Xô và Đông Âu đãđạt được cùng những tổn thất do sự đổ vỡ của nó manglại; sự thoái trào và khó khăn của CNXH, phong trào cộngsản và công nhân quốc tế; bản chất, tiềm năng phát triểncủa CNTB; đặc điểm của khu vực châu Á-TBD... - Mô hình CNXH mà nhân dân ta xây dựng, đặc điểmcơ bản của con đường quá độ lên CNXH ở Việt Nam,những phương hướng cơ bản chúng ta cần thực hiện đểđạt được mục tiêu trong thời kỳ quá độ lên CNXH. - Nội dung cơ bản trong định hướng phát triển các lĩnhvực kinh tế, VH-XH, QP, AN, ĐN. - Hệ thống chính trị; vị trí, vai trò lãnh đạo của ĐCSVNđối với XH, về bản chất của Đảng, về CN M-LN, tư tưởngHồ Chí Minh – nền tảng tư tưởng của Đảng, phươnghướng củng cố, xây dựng Đảng... Cương lĩnh (bổ sung, phát triển năm 2011) cũng cónhiều điểm mới (bổ sung và phát triển) so với cươnglĩnh năm 1991 như: - Bổ sung vào ba thắng lợi vĩ đại thành tựu của côngcuộc đổi mới sau 20 năm, kể từ khi cương lĩnh năm 1991 ra đời. - Bổ sung một số nội dung vào năm bài học kinh nghiệmlớn. - Bổ sung, phát triển đánh giá về thời đại ngày nay, vềđặc điểm của giai đoạn hiện nay của thời đại. - Bổ sung vào mô hình của XHXHCN mà nhân dân taxây dựng hai đặc trưng (đặc trưng bao trùm và đặc trưngvề Nhà nước); đồng thời điều chỉnh ...