Bài giảng Bài 3: Khái niệm về xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp

Bài giảng bài 3 "Khái niệm về xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp" trình bày về khái niệm, phương pháp sản xuất của xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp, tác dụng tẩy rửa của xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp,... Cùng tham khảo nội dung bài giảng để nắm bắt nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Bài 3: Khái niệm về xà phòng và chất giặt rửa tổng hợpBài3.KHÁINIỆMVỀXÀPHÒNGVÀCHẤTGIẶTRỬATỔNGHỢPI.XÀPHÒNG.1.Kháiniệm:Xàphòngthườngdùnglàhỗnhợpmuốinatrihoặcmuốikalicủaaxitbéo(thườnglà:axitpanmitichoặcaxitstearic),cóthêmmộtsốchấtphụgia.2.Phươngphápsảnxuất: t0 (RCOO)3C3H5 + 3NaOH 3RCOONa +C3H5(OH)3 chaá t beù o xaøphoø ng Ngoàiraxàphòngcònđượcsảnxuấttheosơđồsau: Ankan axit cacboxylic muoá i natri cuû a axit cacboxylic O2, t0, xt2CH3[CH2]14CH2CH2[CH2]14CH3 4CH3[CH2]14COOH2CH3[CH2]14COOH +Na2CO3 2CH3[CH2]14COONa +CO2 +H2OII.CHẤTGIẶTRỬATỔNGHỢP.1.KháiniệmNhữnghợpchấtkhôngphảilàmuốinatricủaaxitcacboxylicnhưngcótínhnănggiặtrửanhưxàphòng đượcgọilàchấtgiặtrửatổnghợp. ươngphápsảnxuất2.PhDaàu moû axit ñoñexylbenzensunfonic natri ñoñexylbenzensunfonat Na2CO3 C12H25-C6H4SO3H C12H25-C6H4SO3Na axit ñoñexylbenzensunfonic natri ñoñexylbenzensunfonat3.Tácdụngtẩyrửacủaxàphòngvàchấtgiặtrửatổnghợp Tưliệuthamkhảo:BímậtcủasựgiặttẩySựtìnhcờmaymắnTrướccôngnguyênkhoảng3.000năm,nhữngngườitiềnsửsốngởThunglũngsôngNilnướngnhữngtảngthịtthúsănđượctrênlửađểtếthần.Mỡnhỏgiọttrênđóngtrotàn,khinguộivónlạitạothànhnhữngcụcmềmmàuxámxịt.Trờimưaxuống.Cáccụcđótantrongnước,bọtngầulên.Xoalênngười,nhữngvếtbẩnbịrửatrôi.Từđó,họchủđộnglàmranhữngcụcnhưvậymangxuốngsôngtắmrửa.Thủytổcủaxàphòngxuấthiệnnhưvậy.Vàcólẽđâylàphátminhsớmnhấtcủaloàingười.Khoảng600nămtrướccôngnguyên,nhữngthủythủngườiPhênixiengđãmangnhữnghiểubiếtvềxàphòngđếnbờbiểnĐịaTrungHải.Thếkỷđầutiênsaucôngnguyên,nhữngbánhxàphòngtốtnhấtđãđượcsảnxuấtquymôthủcôngtừmỡcừuvàtrocủagỗsồiởSavonavàsảnphẩmlấyluôntênnàychotiện.Người Pháp gọi nó là savon, và tiếng Việt được du nhập thêmmột từ mới: xàphòng ở miền Bắc và xàbông ở miền Nam...Cáchsảnxuấtđượcgiữkínnhưmộtbíquyếtchatruyềnconnối.Chẳng thế ở châu Âu, có câu thành ngữ so sánh: “Bí mật đượcgiữ kín như bí mật của anh thợ nấu xà phòng”.Đếnthếkỷ18,xàphòngđượcsảnxuấttrênquymôlớn.Lúcnàyngườitađãphátminhraxútăndavàbiếtchếtạorachấtkiềmtừmuốiănđểthaythếchotrotừgỗ.Đồngthờicũngbiếtépdầutừcác loại hạt và quả. Nhiều nhà máy ép dầu ra đời, thay thế mỡđộngvật.Nguyênliệuphongphúvàsẵn.Bímậtcôngnghệcũngbịkhámphá.Chẳngcòntrởngạinàongănđượcngànhsảnxuấtxàphòngđilênvàhiệnnaycôngnghệhóachấttẩyrửacũngđónggóp một phần quan trọng trong cuộc sống.BímậtcủasựtẩyrửaTạisaocáisảnphẩmgọilàxàphòng,hóachất,mỹphẩm…lạicótínhchấtlàmdadẻ,quầnáosạchtrơnnhưvậy.Mấy“thầy”hoáhọcbỏcôngtìmhiểuvàbiếtrằng,vềbảnchất,xàphònglàmuốicủaaxitbéo(từmỡđộngvậthoặcdầuthựcvật)vớikiềm(tứcthànhphầnkimloạilànatrihoặckali).Cứxemphântửxàphòngnhưmộtconrắnvàconrắnnàycóđầuưanước”(hydrophilic),cònphầnđuôidàingoẵnglại“ưadầu,ưamỡ”(oleophilic).Chấtbẩnthườnglàvếtdầumỡhoặccóbảnchấtnhưdầumỡ.Trongmôitrườngnước(khigiặt),chấtbẩn“túm”chặtlấyphầnđuôi.Nhưngđầukhoẻhơn,lúcnàyđuôiđãbịđầukhỏelôichấtbẩnbámchặtrakhỏiquầnáo.Vậylàchấtbẩnbịkéovàomôitrườngnước,phântánravàquầnáotrởnênsạch.Sựvòmạnhcànghỗtrợchoviệc“lôikéo”,chứtrongchuyệnnàylàmgìcósự“đánhbậtcácchấtbẩncứngđầu”nhưcáchnóithậmxưngcủanhữnglờiquảngcáonhằmgâyấntượng.Rồingườitadầncũngnhậnracácnhượcđiểmcủaxàphòng:íttạobọtvàkhógiặttrongnướcgiếngnóchảyquanhữnglớpđángầmnênmangtheocanxivàmagiê(thườnggọilànướccứng),nướccứnglànguyênnhânlàmchođồtrắngmaubịxỉnmàu...vìthếcácnhàhóahọcđànhtìmnhữngchấtthaythế.CácchấttẩyrửatổnghợpNắmđượcbímậtcủacơchếgiặtrửa,cácnhàkhoahọcđãcótrongtaychiếcđũathầnđểtạorahàngchụcloạixàphòngtươngtự,tứccácchấthóahọccứmộtđâu“ưanước”,mộtđầu“ưadầumỡ”.Khicôngnghiệphóadầupháttriển,biếtbaonhiêuhợpchấthữucơrađời.Nguồnnguyênliệudồidào,thahồlựachọnđểchếbiếnthànhcácchấtmang“haiđầu”nhưtrên.Chúngcókhảnăngvượttrộisovớicácchấttruyềnthốngxưanaychỉbiếtdựavàothiênnhiên.Ngườitagọichúnglàcácchấthoạttínhbềmặttổnghợp(syntheticsurfactant).Tuychúng“đóng ...