Bài giảng bảo tồn đa dạng sinh học part 6

Với bờ biển dài trên 3.200 km, hệ sinh thái biển Việt Nam rất đa dạng với hơn 3.000 hòn đảo lớn nhỏ, gồm những quần đảo lớn như Hoàng Sa, Trường Sa, Cô Tô, v.v… là những hệ sinh thái độc đáo, có tính đa dạng sinh học cao và đặc thù. Tuy vậy, các nghiên cứu về đa dạng sinh học trong các hệ sinh thái biển còn ít, nên ở đây chỉ cung cấp một lượng thông tin cơ bản về đắc điểm tự nhiên của một số vùng có tầm quan trọng đối với đa dạng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng bảo tồn đa dạng sinh học part 62.4.2 C¸c vïng §DSH biÓn vμ ven biÓn Víi bê biÓn dμi trªn 3.200 km, hÖ sinh th¸i biÓn ViÖt Nam rÊt ®a d¹ng víi h¬n3.000 hßn ®¶o lín nhá, gåm nh÷ng quÇn ®¶o lín nh− Hoμng Sa, Tr−êng Sa, C« T«,v.v… lμ nh÷ng hÖ sinh th¸i ®éc ®¸o, cã tÝnh ®a d¹ng sinh häc cao vμ ®Æc thï. Tuy vËy,c¸c nghiªn cøu vÒ ®a d¹ng sinh häc trong c¸c hÖ sinh th¸i biÓn cßn Ýt, nªn ë ®©y chØcung cÊp mét l−îng th«ng tin c¬ b¶n vÒ ®¾c ®iÓm tù nhiªn cña mét sè vïng cã tÇm quanträng ®èi víi ®a d¹ng sinh häc. 1. Mãng C¸i ®Õn §å S¬n: lμ vïng cã thuû triÒu chiÕm −u thÕ, cã c¸c cöa s«ng ven bê vμ nÒn trÇm tÝch bïn. 2. §å S¬n ®Õn cöa s«ng L¹ch Tr−êng: lμ vïng cã ®éng th¸i tréi vÒ dßng ch¶y s«ng vμ sãng cã bê biÓn b»ng ph¼ng cã c¸t vμ trÇm tÝch c¸t. 3. L¹ch Tr−êng ®Õn Mòi Ron: cã ®éng th¸i tréi lμ c¸c dßng ch¶y s«ng vμ bê biÓn b»ng ph¼ng cã c¸t vμ trÇm tÝch c¸t. 4. Mòi Ron ®Õn mòi H¶i V©n: cã ®éng th¸i tréi lμ c¸c dßng bê vμ sãng biÓn, bê biÓn gåm c¸c ®ôn c¸t vμ sau c¸c ®ôn c¸t lμ c¸c ®Çm ph¸. 5. Mòi H¶i V©n ®Õn mòi §¹i L·nh: biÓn cã nhiÒu mòi, ch©u thæ nhá, c¸c ®Çm ph¸ vμ c¸c vÞnh nhá. 6. Mòi Vòng Tμu ®Õn mòi Cμ Mau: ®éng th¸i tréi lμ c¸c dßng ch¶y s«ng, bê biÓn lμ c¸c ch©u thæ cã c¸c rõng ®−íc. TrÇm tÝch biÓn lμ c¸t vμ bïn. 7. Mòi Cμ Mau ®Õn mòi Hμ Tiªn: ®éng th¸i tréi lμ c¸c dßng ch¶y s«ng. B·i båi ven biÓn cã c¸c rõng ®−íc vμ trÇm tÝch biÓn lμ c¸t vμ bïn. 8. QuÇn ®¶o Hoμng Sa vμ Tr−êng Sa: hÇu hÕt lμ c¸c ®¶o san h«. Trong ®ã c¸c vïng 1,5,6 vμ 8 xu thÕ cã c¸c ®iÒu kiÖn m«i tr−êng æn ®Þnh h¬n vμ c¸cchØ sè ®a d¹ng sinh häc cao h¬n c¸c vïng kh¸c. 61 B¶n ®å vÒ c¸c trung t©m ®a d¹ng sinh häc ë ViÖt Nam, Lμo vμ CampuchiaH×nh 7.3: B¶n ®å vÒ c¸c Trung t©m ®a d¹ng sinh häc cña §«ng D−¬ng 62 Bμi 8: Suy tho¸i ®a d¹ng sinh häc ë viÖt nam Môc tiªu: §Õn cuèi bμi häc sinh viªn cã kh¶ n¨ng: • Ph©n tÝch ®−îc thùc tr¹ng suy tho¸i ®a d¹ng sinh häc. • Gi¶i thÝch ®−îc nguyªn nh©n suy tho¸i ®a d¹ng sinh häc ë ViÖt Nam.1 Thùc tr¹ng suy tho¸i ®a d¹ng sinh häc ë ViÖt Nam HiÖn nay ViÖt Nam còng ®ang trong t×nh tr¹ng chung cña toμn cÇu lμ ®a d¹ng sinhhäc bÞ ®e däa vμ cã chiÒu h−íng suy gi¶m nghiªm träng.Suy tho¸i vÒ hÖ sinh th¸i: Rõng lμ hÖ sinh th¸i ®a d¹ng nhÊt trªn tr¸i ®Êt, nh−ng hiÖn nay rõng ®· vμ ®ang bÞc¹n kiÖt. NhiÒu nhμ sinh häc nhËn ®Þnh r»ng: ë nh÷ng n¬i cã hÖ sinh th¸i rõng nguyªnsinh cßn nguyªn vÑn, th¶m thùc vËt phong phó, nhiÒu loμi gç quý, c¸c c©y cho qu¶ trongrõng cßn nhiÒu, d©n c− th−a thít chØ 8 - 10 ng−êi/1km lμ m«i tr−êng tèt cho nhiÒu loμi®éng vËt hoang d·. HÖ sinh th¸i rõng nhiÖt ®íi tuy rÊt phong phó ®a d¹ng nh−ng còngrÊt dÔ bÞ mÊt c©n b»ng; chØ cÇn mét thay ®æi do tù nhiªn hay do nh©n t¹o lμ c¶ hÖ sinhth¸i sÏ bÞ ¶nh h−ëng, thËm chÝ bÞ suy gi¶m nghÌo kiÖt. Trong thêi kú ®Çu cña lÞch sö, ng−êi ViÖt Nam tËp trung sinh sèng ë ch©u thæ s«ngHång, sau ®ã ph¸t triÓn ®Õn c¸c vïng kh¸c ë phÝa ®«ng vμ vμo ch©u thæ s«ng Mª K«ng.Thêi kú nμy rõng n−íc ta cßn bao phñ hÇu kh¾p ®Êt n−íc. Thêi kú Ph¸p thuéc, nhiÒu vïng ë miÒn Nam ®· bÞ khai ph¸ ®Ó trång c¸c lo¹i c©yc«ng nghiÖp nh− Cao su, Cμ phª, ChÌ.... Tuy rõng ®· bÞ khai ph¸ nh−ng ®é che phñ rõngcña n−íc ta thêi kú nμy vÉn cßn kho¶ng 43% (1943) Trong thêi gian chiÕn tranh, diÖn tÝch rõng ViÖt Nam bÞ tμn ph¸ nghiªm träng,kháang trªn 2 triÖu ha rõng nhiÖt ®íi bÞ tiªu hñy (Vâ Quý, 1995). ¶nh h−ëng gi¸n tiÕpcña chiÕn tranh còng kh«ng nhá do mét phÇn lín diÖn tÝch rõng bÞ khai ph¸ ®Ó s¶n xuÊtn«ng nghiÖp phôc vô qu©n ®éi vμ nh©n d©n. Sau chiÕn tranh, diÖn tÝch rõng cña ViÖt Nam cßn kho¶ng 9,5 triÖu ha (b»ng 29%diÖn tÝch c¶ n−íc), cho ®Õn nay rõng ë n−íc ta còng chØ cßn trªn 9,4 triÖu ha rõng tùnhiªn (1999). ChØ tÝnh riªng giai ®o¹n tõ 1975 ®Õn 1995 chóng ta ®· lμm mÊt 2,8 triÖu ha rõng,b×nh qu©n mÊt 140.000ha rõng hμng n¨m. Tû lÖ che phñ rõng gi¶m xuèng tõ 38%(1975) xuèng cßn 28% (1995). Vïng T©y Nguyªn mÊt 600.000ha rõng, §«ng Nam bémÊt 300.000ha rõng, Trung trung bé mÊt 200.000ha, §«ng b¾c mÊt 130.000ha. §Æc biÖt 15 n¨m (1976 - 1990) n−íc ta ®· ph¸ 2,6 triÖu ha rõng tù nhiªn, tøc lμ mÊt1/4 diÖn tÝch rõng so víi n¨m 1975. Trong khi ®ã diÖn tÝch trång rõng giai ®o¹n (1976 -1995) c¶ n−íc chØ cã 1 triÖu ha rõng, b×nh qu©n mçi n¨m chØ cã 50.000ha . ViÖt Nam cã kho¶ng 210.000ha b·i triÒn lÇy cã rõng ngËp mÆn. Cã thÓ nãi ®©y lμsinh c¶nh cã møc ®é ®a d¹ng sinh häc cao, bao gåm gÇn 100 loμi c©y ngËp mÆn, lμ n¬ic− tró cña hÇu hÕt c¸c loμi c¸ vμ gi¸p x¸c cã gi¸ trÞ kinh tÕ (giai ®o¹n con non). Sù khai 63th¸c qu¸ møc vμ bÊt hîp lý b·i triÒn lÇy nh− chÆt ph¸ rõng ngËp mÆn, ®¾p ®ª nu«i t«m,...®· lμm gi¶m diÖn tÝch hÖ sinh th¸i kiÓu nμy, ®ång thêi g©y suy tho¸i ®a d¹ng sinh häctrong hÖ. HÖ thèng khu b¶o tån c¸c vïng ®Êt ngËp n−íc v ...