Ảnh hưởng của các yếu tố trồng rừng đến sinh trưởng của rừng trồng sao đen (Hopea odorata) và dầu rái (Dipterocarpus alatus) trong các mô hình phục hồi rừng tại khu bảo tồn thiên nhiên Đồng Nai

Nghiên cứu được thực hiện nhằm xác định ảnh hưởng của yếu tố đất và kỹ thuật trồng rừng tới khả năng sinh trưởng D0.0 và Hvn của loài Sao đen và Dầu rái. Các kết quả chỉ ra rằng: (i) hai loại đất khác nhau ảnh hưởng không rõ tới sinh trưởng D0.0 và Hvn ở cả hai loài Sao, Dầu; (ii) hai phương thức trồng khác nhau ảnh hưởng không có ý nghĩa tới khả năng sinh trưởng của D0.0 ở cả hai loài Sao và Dầu, nhưng ảnh hưởng có ý nghĩa tới khả năng sinh trưởng của Hvn ở loài Dầu; (iii) Sinh trưởng của D0.0 và.Hvn ở hai quy cách trồng cây chính rất không rõ tính quy luật cho cả loài.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ảnh hưởng của các yếu tố trồng rừng đến sinh trưởng của rừng trồng sao đen (Hopea odorata) và dầu rái (Dipterocarpus alatus) trong các mô hình phục hồi rừng tại khu bảo tồn thiên nhiên Đồng Nai Tạp chí KHLN 3/2014 (3433 - 3441) ©: Viện KHLNVN - VAFS ISSN: 1859 - 0373 Đăng tải tại: www.vafs.gov.vn ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC YẾU TỐ TRỒNG RỪNG ĐẾN SINH TRƯỞNG CỦA RỪNG TRỒNG SAO ĐEN (Hopea odorata) VÀ DẦU RÁI (Dipterocarpus alatus) TRONG CÁC MÔ HÌNH PHỤC HỒI RỪNG TẠI KHU BẢO TỒN THIÊN NHIÊN ĐỒNG NAI Tô Bá Thanh1, Bùi Việt Hải2, Phạm Xuân Hoàn3 1 Khu BTTN Đồng Nai, 2 Trường Đại học Nông Lâm tp.Hồ Chí Minh, 3 Trường Đại học Lâm nghiệp Việt Nam TÓM TẮT Từ khoá: Đất trồng rừng, kỹ thuật trồng rừng, sinh trưởng, Sao đen và Dầu rái. Chuyên đề nghiên cứu được thực hiện nhằm xác định ảnh hưởng của yếu tố đất và kỹ thuật trồng rừng tới khả năng sinh trưởng D0.0 và Hvn của loài Sao đen và Dầu rái. Các kết quả chỉ ra rằng: (i) hai loại đất khác nhau ảnh hưởng không rõ tới sinh trưởng D0.0 và Hvn ở cả hai loài Sao, Dầu; (ii) hai phương thức trồng khác nhau ảnh hưởng không có ý nghĩa tới khả năng sinh trưởng của D0.0 ở cả hai loài Sao và Dầu, nhưng ảnh hưởng có ý nghĩa tới khả năng sinh trưởng của Hvn ở loài Dầu; (iii) Sinh trưởng của D0.0 và Hvn ở hai quy cách trồng cây chính rất không rõ tính quy luật cho cả loài Sao và Dầu; tương tự sinh trưởng của D0.0 và Hvn giữa các quy cách trồng cây phù trợ cũng có khác biệt là không có ý nghĩa ở cả hai loài. Effects of planting factors in growth of dipterocarpaceae’s species in forest restoration models in Dong Nai province Keywords: Hopea odorata and Dipterocarpus alatus, growth, soil for afforestation, reforestation techniques. Thematic study was conducted to determine influence of land and planting factors to the growth potential of the D and H with Hopea odorata and Dipterocarpus alatus species. The results indicate that: (i) two different types of soil affect the growth unknown to D and H in both species; (ii) two different growing methods impact are non - significant to the growth of D in both species, but the effect is significant to the H growth of the species Dipterocarpus alatus; (iii) Growth of D and H in two major tree planting specifications did not clarify the rules for both species Hopea odorata and Dipterocarpus alatus; similar growth between D and H of support tree planting specifications also difference is not significant for both species. 3433 Tạp chí KHLN 2014 I. MỞ ĐẦU 1.1. Đặt vấn đề Khu Bảo tồn thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai (tên cũ là Khu Bảo tồn thiên nhiên và di tích Vĩnh Cửu, sau đây sẽ viết tắt là Khu BTTN) nằm trong hệ thống rừng đặc dụng và di sản văn hóa của Việt Nam. Tổng diện tích tự nhiên của Khu BTTN là 97.152,1ha, bao gồm rừng đặc dụng 59.792,1ha và rừng sản xuất 4.959,9ha. Rừng tại đây có nhiều đặc trưng nổi bật về giá trị đa dạng sinh học với chức năng cơ bản là bảo tồn đa dạng sinh học, bảo tồn cảnh quan và di tích lịch sử (Khu BTTN, 2010). Một trong các nhiệm vụ của Khu BTTN Đồng Nai là “bảo tồn, khôi phục hệ sinh thái rừng cây gỗ lớn bản địa, đặc biệt là họ Dầu” (UBND tỉnh Đồng Nai, 2006). Từ năm 2009, để thực hiện chương trình bảo tồn gen, UBND tỉnh Đồng Nai đã chủ trương xây dựng dự án trồng và khôi phục rừng cây gỗ lớn bản địa. Điều đó có nghĩa là loài cây họ Dầu (Dipterocarpaceae) ở Khu BTTN là những loài được đưa vào danh sách bảo tồn gen đã được tỉnh Đồng Nai quan tâm và triển khai thực hiện. Để có những cơ sở đề xuất các giải pháp phục hồi rừng hiện nay tại đây thì việc tìm hiểu, đánh giá sinh trưởng của một số loài cây trồng tại các mô hình phục hồi rừng là rất cần thiết. Xuất phát từ những lý do trên, chuyên đề: “Ảnh hưởng của các yếu tố trồng rừng đến sinh trưởng của rừng trồng Sao đen (Hopea odorata) và Dầu rái (Dipterocarpus alatus) trong các mô hình phục hồi rừng cây gỗ lớn bản địa” đã được tiến hành. 1.2. Mục tiêu của nghiên cứu - Xác định được ảnh hưởng của nhân tố đất trồng tới sinh trưởng của cây Sao và Dầu trong các mô hình rừng trồng. 3434 Tô Bá Thanh et al., 2014(3) - Xác định được ảnh hưởng của nhân tố kỹ thuật trồng tới sinh trưởng của cây Sao và Dầu trong các mô hình rừng trồng. II. ĐỐI TƢỢNG, NỘI DUNG PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ 2.1. Đối tƣợng nghiên cứu Là 3 mô hình rừng trồng cây họ Dầu có diện tích lớn nhất trong các mô hình, ứng với 3 loại quy cách (mật độ trồng) khác nhau, được trồng kết hợp với cây nguyên liệu giấy (NLG) hoặc cây nông nghiệp dài ngày (CNN): (1) Mô hình rừng trồng Sao đen (Hopea odorata Roxb) thuần loài với quy cách trồng: 6m  4m, 6m  8m, 9m  5m. (2) Mô hình rừng trồng Dầu rái (Dipterocapus alatus Roxb) thuần loài với quy cách trồng: 6m  4m, 6m  8m, 9m  5m. (3) Mô hình rừng trồng hỗn giao giữa Sao đen và Dầu rái với quy cách trồng: 6m  4m, 6m  8m, 9m  5m. 2.2 Nội dung nghiên cứu - Đặc điểm sinh trưởng D0.0 và Hvn của quần thụ Sao đen, Dầu rái trong các mô hình rừng trồng tại khu vực. - Ảnh hưởng của các yếu tố riêng rẽ tới sinh trưởng D0.0 và Hvn của cây sao, dầu trong các mô hình rừng trồng tại khu vực. 2.3. Phƣơng pháp nghiên cứu 2.3.1. Phương pháp thu thập số liệu + Xác định các chỉ tiêu đo đếm: Đối với quần thụ Sao đen và Dầu rái (dưới đây gọi tắt là Sao, Dầu), đề tài xác định 2 nhóm chỉ tiêu nghiên cứu chính gồm: (1) Nhóm chỉ tiêu về các nhân tố sinh thái và kỹ thuật trồng (loại đất, phương thức, quy cách, loài cây trồng hỗ trợ); (2) Nhóm chỉ tiêu liên quan đến đặc điểm lâm học của quần thụ: mật độ lâm phần (N/ha), đường kính thân cây ở vị Tô Bá Thanh et al., 2014(3) Tạp chí KHLN 2014 trí gốc (D0.0, cm) hoặc vị trí ngang ngực (D1.3, cm), chiều cao vút ngọn (Hvn). và loài cây trồng hỗ trợ; chỉ tiêu so sánh là D1,3, Hvn đối với cây cá thể. + Thu thập số liệu:  Khi so sánh một yếu tố gọi là yếu tố tác động thì các yếu tố còn lại phải được kiểm soát và tác động đến sinh trưởng của đối tượng nghiên cứu được xem là như nhau. Điều tra thu thập số liệu trên các ô tiêu chuẩn điển hình tạm thời, ...