Định nghĩa bệnh cây: Bệnh cây là tình trạng STPT không bình thường của cây, dưới tác độngcủa một hay nhiều yếu tố bên ngoài hoặc là vật ký sinh nào đó gây nên những thay đổi quaquá trình sinh lý.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng bệnh cây rừng ANHCONG.NET LAM NGHIEPChương 1: Bệnh cây rừng và các nguyên nhân gây bệnh cây rừngI. Những khái niệm cơ bản1. Định nghĩa bệnh cây Bệnh : Phấn trắng, bồ hóng, gỉ sắt Thối hạt, thối mầm Cháy lá… Héo ngọn Nứt vỏ Chảy nhựa Cây ký sinh (tầm gửi)... TẤT CẢ ĐỀU LÀ BỆNH CÂYChương 1: Bệnh cây rừng và các nguyên nhân gây bệnh cây rừngChĐịnh nghĩa bệnh cây: Bệnh cây là tình trạng STPT không bình thường c ủa cây, d ưới tác đ ộng của một hay nhiều yếu tố bên ngoài hoặc là vật ký sinh nào đó gây nên những thay đ ổi qua quá trình sinh lý. Từ đó dẫn đến những thay đổỉ trong chức năng cấu trúc gi ải phẫu, hình thái của m ột b ộ ph ận nào đó trên cây hoặc toàn bộ cây làm cho cây STPT kém, thậm chí có th ể chết gây nên thi ệt nào hại tổn thất trong kinh doanh.2. Triệu chứng bệnh câya) Khái niệm: là những biểu hiện ra bên ngoài của cây khi bị bệnh. Như: mục thân, xoăn lá, đ ốm lá, khô cành, gỉ sắt, cây ký sinh, chảy nhựa... lá,b) Một số loại triệu chứng bệnh điển hình * Khô héo: cháy lá, khô ngọn, khô cành, héo … do ánh sáng, nhiệt độ, ẩm độ và do vikhuẩn, nấm.khu * Chết thối (thối loét) thối cổ rễ cây con, thối hạt, thối quả, thối mầm, loét thân cành dovi rút, nấm nước.vi * Gỉ sắt: do nấm gây nên, gỉ thân cành, lá như gỉ sắt cây bạch đàn. * Phấn trắng: cây keo trong vườn ươm, cây mới trồng, hoa h ồng, cây trong h ọ s ồi d ẻ donấm gây nên. * Bồ hóng (phấn đen) do nấm gây nên thường gặp ở họ cam, keo, sấu, dâu da xoan. * Biến màu lá: vàng lá, khảm lá, hoa lá. + Vàng lá: vi rút làm biến màu, tác nhân cơ giới (thừa hay thiếu hóa chất). Khảm lá: như keo tai tượng do vi rút và Mycoplasima gây nên. Hoa lá: do vi nhện hay vi rút gây nên (hoa lá cây kháo, cây trúc cảnh) * Biến dạng lá: xoăn lá, do vi nhện, nấm, vi rút gây nên. * Tăng sinh trưởng: do tại mô bệnh thể tích, số lượng tăng lên đột ngột tạo thành u b ướu,u thân, u rễ, bướu lá. thân, * Giảm sinh trưởng: do tại mô bệnh thể tích, số lượng gi ảm TB gi ảm đ ột ngột t ạo thànhu bướu, u thân, u rễ, bướu lá => chổi sể, nhỏ lá, lùn thân, còi cọc. * Đốm lá: bạch đàn, trám, keo, mơ, mận, đào: do nhiệt độ, ánh sáng, nấm. * Cây ký sinh: tầm gửi, tơ hồng. * Mục: mục thân cành, mục gỗ.3. Nguyên tắc phân loại và đặt tên bệnh câya) Nguyên tắc phân loại 1ANHCONG.NET LAM NGHIEP Dựa vào thời gian bị bệnh của cây mà người ta chia ra thành b ệnh c ấp tính và b ệnh mãntính.tính. Dựa vào bộ phận bị bệnh của cây chủ mà người ta chia ra thành b ệnh hại lá, qu ả h ạt,thân cành.thân Dựa vào triệu chứng bệnh: thối loét, u bướu, phấn trắng, gỉ sắt, bồ hóng... Dựa vào nguyên nhân gây bệnh: Do nấm, vi khuẩn, vi rút, cây ký sinh... Dựa vào tuổi cây: Bệnh hại cây mầm, rừng non...b) Nguyên tắc đặt tên - Do điều kiện ngoại cảnh gây nên: nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng… gọi là tác nhân gây bệnh. - Cây bị bệnh gọi là cây chủ. - Do các sinh vật, vi sinh vật gây nên gọi là vật gây bệnh (VGB) VD: nấm, vi khuẩn, vi rút… * Đặt tên cho bệnh cây Triệu chứng + Bộ phận bị hại + Tên cây chủ -+ Nguyên nhân gây bệnhVD: Bệnh thối cổ rễ cây mỡ do nấm Rhizortonia cây TC BPBB Tên CC NNGBVD: B. phấn trắng lá keo do nấm Oidium acaciaVD: ph lá keo TC - BPBB - TCC - NNGB Trong văn viết phải ghi đầy đủ, trong cách nói thì lược bỏ bớt phần nguyên nhân gâybệnh.II. Các nguyên nhân gây bệnh cây rừng1. Nguyên nhân phi sinh vật (tác nhân gây bệnh)=> Gây nên bệnh không truyền nhiễmVD: Thiếu ánh sáng lá cây có màu xanh nhạt, thiếu nhiều thành màu vàng, ngọn vươn dài về phía có á/sáng có - Nhiệt độ cao, cường độ chiếu sáng mạnh => lá cây bị cháy mép lá, héo ngọn. - Thiếu nước => héo ngọn, héo cây. - Thừa nước : chết úng. - Thiếu nguyên tố đa lượng: N, P, K Thi Thiếu N: vàng lá, sinh trưởng kém. Thiếu P: cây yếu, lá đốm nâu. Thiếu K: cây yếu, khả năng hóa gỗ kém, quả, hạt lép. - Thiếu nguyên tố vi lượng, siêu vi lượng cũng sẽ làm cho cây có biểu hiện không bình Thithường: Fe, Mg, Mn, siêu vi lượng Bo.th2. Các nguyên nhân sinh vật => gây nên bệnh truyền nhiễm Theo kết quả thống kê của Brown 1968 thì trong tổng số 772 loài cây r ừng nhi ệt đ ới khiđiều tra tỷ lệ nguyên nhân mắc bệnh như sau:đi- Do nấm 83% - Cây kí sinh 12%- VK chiếm 3,4% - VR chiếm 1%- Còn lại là các nguyên nhân khác (tuyến trùng, tảo...) + Rừng ôn đới có khí hậu lạnh tỉ lệ mắc bệnh do n ấm chi ếm 95% đến 97%, còn lại ...