Bài giảng Bệnh học hô hấp - Bài 5: Tràn khí màng phổi

Tràn khí màng phổi là tình trạng khí lọt vào giữa 2 lá màng phổi làm xẹp phổi, có tràn khí màng phổi hoàn toàn và không hoàn toàn. Tràn khí màng phổi gồm có tràn khí màng phổi nguyên phát và tràn khí màng phổi thứ phát. Cùng tìm hiểu thêm về nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị về chứng tràn khí mà phổi trong bài giảng sau đây.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Bệnh học hô hấp - Bài 5: Tràn khí màng phổi TRAØN KHÍ MAØNG PHOÅII. ÑÒNH NGHÓA: Traøn khí maøng phoåi (TKMP) laø söï tích tuï khí trong khoang maøng phoåi,gaây xeïp phoåi thöù phaùt.II. NGUYEÂN NHAÂN:1. Traøn khí maøng phoåi töï phaùt:a. Traøn khí maøng phoåi töï phaùt nguyeân phaùt: Xaûy ra treân beänh nhaân khoâng coù tieàn söû chaán thöông hoaëc beänh phoåi keøm. Do vôõ caùc boùng khí döôùi maøng phoåi Beänh coù theå gaëp ôû treû em nhöng thöôøng gaëp nhaát ôû nam töø 30-40 tuoåib. Traøn khí maøng phoåi töï phaùt thöù phaùt: Do bieán chöùng vôû caùc pheá nang cuûa beänh lyù taïi phoåi vaø khoâng lieân quan chaán thöông: Beänh maøng trong Vieâm phoåi (thöôøng keøm vôùi traøn muû maøng phoåi) AÙpxe phoåi Suyeãn Vieâm tieåu pheá quaûn Dò vaät ñöôøng thôû Lao phoåi Beänh xô nang Lymphoma Beänh lyù aùc tính (nguyeân phaùt hoaëc di caên)2. Traøn khí maøng phoåi do chaán thöông:a. Chaán thöông ngöïc kín hoaëc hôû: do tai naïn giao thoâng, teù töø treân cao, vaätnhoïn ñaâm…b. Chaán thöông thaønh ngöïc do caùc thuû thuaät lieân quan ñeán chaån ñoaùn vaø ñieàutrò: choïc doø maøng phoåi, sinh thieát qua pheá quaûn, xoa boùp tim ngoaøi loàng ngöïc,môû khí quaûn, thoâng khí cô hoïc …III. CHAÅN ÑOAÙN:1. Coâng vieäc chaån ñoaùn:a. Hoûi beänh söû: Caùc trieäu chöùng ho, ñau ngöïc, khoù thôû. Hoûi caùc trieäu chöùng lieân quan ñeán beänh lyù phoåi keøm theo. Hoûi tieàn söû traøn khí maøng phoåi. Hoûi tieàn söû chaán thöông ngöïc.b. Khaùm laâm saøng: Ñaùnh giaù caùc daáu hieäu sinh toàn: M, HA, Nhòp thôû, Tri giaùc… 367 Caùc daáu hieäu suy hoâ haáp: thôû nhanh, ruùt loõm loàng ngöïc, phaäp phoàng caùnh muõi, thôû reân, tím taùi… Nghe aâm pheá baøo giaûm, rung thanh giaûm, goõ vang treân choã traøn khí Khaùm coù theå phaùt hieän loàng ngöïc nhoâ leân 1 beân vaø keùm cöû ñoäng,thanh quaûn, khí quaûn, tim bò ñaåy leäch veà beân ñoái dieän. Khaùm tìm caùc beänh lyù phoåi keøm theoc. Xeùt nghieäm: X Quang ngöïc, khí maùu ñoäng maïch Caùc xeùt nghieäm tìm nguyeân nhaân2. Chaån ñoaùn xaùc ñònh: Döïa vaøo X-Quang phoåi cho thaáy vuøng naèm ngoaøi maøng phoåi taïng coù khoaûng taêng saùng voâ maïch, coù theå keøm traøn khí trung thaát, döôùi da Döïa vaøo X-Quang phoåi coù theå öôùc löôïng theå tích traøn khí maøng phoåi: - Coâng thöùc cuûa Light: % PNX = 100 – L3/ T3 L: ñöôøng kính phaàn phoåi bò xeïp T: ñöôøng kính nöõa beân loàng ngöïc Toaùn ñoà Rhea: döïa treân khoaûng caùch trung bình trong khoang khí maøng phoåi (khoaûng caùch trong maøng phoåi taïi ñænh phoåi vaø caùc ñieåm giöõa ôû phoåi treân vaø döôùi. 3 trò soá naøy ñöôïc tính trung bình sau ñoù so vôùi toaùn ñoà ñeå öôùc tính theå tích traøn khí). 368IV. ÑIEÀU TRÒ: Ñieàu trò traøn khí maøng phoåi tuyø thuoäc vaøo tình traïng laâm saøng cuûa beänhnhaân, möùc ñoä vaø nguyeân nhaân cuûa traøn khí, yeáu toá nguy cô taùi phaùt.* Baûng toùm taét caùc chæ ñònh ñieàu trò TKMP: Laâm saøng Höôùng ñieàu trò TKMP töï phaùt nguyeân phaùt:  TKMP löôïng ít (< 10-20%) vaø beänh nhaân khoâng khoù  Theo doõi a thôû.  TKMP (> 10-20%) hoaëc beänh nhaân khoù thôû khi  Choïc huùt hoaëc daãn gaéng söùc. löu baèng kim luoàn b  TKMP taùi phaùt.  Ñaët oáng daãn löu TKMP thöù phaùt (bieán chöùng cuûa beänh phoåi keøm) - Ñaët oáng daãn löu TKMP do thuû thuaät chaån ñoaùn vaø ñieàu trò  Löôïng ít (< 10-20%) vaø beänh nhaân khoâng khoù thôû  Theo doõia  Löôïng > 10-20% hoaëc beänh nhaân khoù thôû  Choïc huùt hoaëc daãn löu baèng kim luoànb TKMP do chaán thöông ...