Bài giảng Bệnh học huyết học - Bài 1: An toàn truyền máu và xử lý tai biến truyền máu. Bài giảng gồm có những nội dung chính sau: Đại cương về an toàn truyền máu và xử lý tai biến truyền máu, quy trình truyền máu, tai biên truyền máu và các sản phẩm của máu. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Bệnh học huyết học - Bài 1: An toàn truyền máu và xử lý tai biến truyền máu AN TOAØN TRUYEÀN MAÙU VAØ XÖÛ TRÍ TAI BIEÁN TRUYEÀN MAÙUI. ÑAÏI CÖÔNGPhaûn öùng truyeàn maùu bao goàm: Phaûn öùng caáp xaûy ra trong luùc truyeàn maùu hoaëc vaøi giôø sau khi truyeàn. Phaûn öùng muoän xaûy ra sau khi truyeàn maùu vaøi ngaøy ñeán vaøi tuaànPhaûn öùng truyeàn maùu xaûy ra 1 – 2% caùc ca truyeàn maùu. Caùc phaûn öùng truyeànmaùu coù theå töø nheï (noåi meà ñay) ñeán naëng (taùn huyeát caáp, soác phaûn veä,…).Phaûn öùng naëng ñe doaï tính maïng thöôøng laø phaûn öùng caáp. Vì theá, ngoaøi vieäctuaân thuû caùc qui ñònh veà an toaøn truyeàn maùu, caùc baùc só caàn phaûi naém vöõngcaùc phaûn öùng truyeàn maùu ñeå phaùt hieän vaø xöû trí kòp thôøi.Quy taéc truyeàn maùu: Khi truyeàn maùu toaøn phaàn, hoàng caàu laéng, phaûi coù söï phuø hôïp trong heä ABO giöõa hoàng caàu tuùi maùu vaø huyeát töông ngöôøi nhaän vaø toát nhaát laø maùu cuøng nhoùm. Nhoùm maùu beänh nhaân Hoàng caàu coù theå nhaän A A,O (toát nhaát: A) B B, O (toát nhaát: B) AB AB, A,B, O (toát nhaát: AB) O O Trong tröôøng hôïp caáp cöùu khoâng coù saün maùu cuøng nhoùm taïi beänh vieän: - Baùo ngaân haøng maùu ñeå lieân heä caùc beänh vieän khaùc ñeå coù ñöôïc maùu cuøng nhoùm - Khi caàn truyeàn maùu khaùc nhoùm: + Phaûi hoäi chaån beänh vieän vaø ñöôïc giaùm ñoác beänh vieän pheâ duyeät. + Khoái löôïng maùu truyeàn khoâng quaù 500 ml vaø toát nhaát laø söû duïng hoàng caàu laéng vì ñaõ ñöôïc loaïi boû huyeát töông. Tröôøng hôïp truyeàn maùu ngöôøi thaân vaãn phaûi ñaûm baûo caùc qui taéc an toaøn truyeàn maùuII. QUI TRÌNH TRUYEÀN MAÙU: Khi coù chæ ñònh truyeàn maùu, baùc só seõ löïa choïn maùu vaø caùc saûn phaåm cuûamaùu tuøy theo tình traïng beänh lyù, thoâng baùo thaân nhaân vaø ghi phieáu ñaêng kyùmaùu.II.1 Qui trình lónh maùu: Phieáu xin maùu ghi roõ: hoï teân ngöôøi beänh, chaån ñoaùn, nhoùm maùu ABO, soá löôïng vaø thaønh phaàn maùu, ngaøy giôø xin maùu Moät oáng maùu choáng ñoâng 2 ml Ngöôøi lónh maùu: - Ñieàu döôõng ñeå ñoái chieáu, kieåm tra kyõ tuùi maùu veà soá löôïng, chaát löôïng, nhoùm maùu, nhaõn maùu ñuùng vôùi phieáu lónh maùu môùi kyù nhaän. - Tuùi maùu ñöôïc ñaët trong thuøng tröõ laïnh. - Caàn nheï nhaøng khi di chuyeån tuùi maùu ñeå traùnh vôõ hoàng caàuII.2 Qui trình phaùt maùu: Ngaân haøng maùu chuaån bò caùc phöông tieän caàn thieát cho xeùt nghieäm maùu: + Huyeát thanh maãu ABO ñuùng tieâu chuaån quoác gia, baûo quaûn 2-6oC + Hoàng caàu maãu ñuû tieâu chuaån quy ñònh + Duïng cuï: lam kính, oáng nghieäm, kính hieån vi, maùy ly taâm Phieáu phaùt maùu vaø soå theo doõi phaùt maùu ñuùng theo maãu quy ñònh Ñònh laïi nhoùm maùu beänh nhaân Kieåm tra chaát löôïng tuùi maùu Laøm phaûn öùng cheùo (crossmatch): - Xeùt nghieäm quan troïng tröôùc truyeàn maùu. - Kyõ thuaät: Troän hoàng caàu tuùi maùu vaø huyeát thanh ngöôøi nhaän + Giai ñoaïn 1: Moâi tröôøng NaCl 0.9% ôû nhieät ñoä phoøng → phaùt hieän IgM + Giai ñoaïn 2: Moâi tröôøng khaùng globulin ngöôøi (AHG) ôû 37oC, keát hôïp thuoác thöû LISS → phaùt hieän IgG Trong tröôøng hôïp truyeàn maùu caáp cöùu (caàn coù maùu trong voøng 1 giôø) chælaøm phaûn öùng cheùo giai ñoaïn 1.II.3 Qui trình truyeàn maùu vaø caùc saûn phaåm cuûa maùu: Sau khi lónh maùu veà:1. Kieåm tra (ñieàu döôõng): Beänh nhaân: Hoï vaø teân, tuoåi, giôùi, khoa, giöøông, nhoùm maùu ABO. Tuùi maùu: Maõ soá, nhoùm maùu, haïn duøng, soá löôïng, chaát löôïng (maøu huyeát töông, ranh giôùi giöõa hoàng caàu vôùi huyeát töông, maøu hoàng caàu, cuïc maùu ñoâng, doø ræ, nguyeân veïn). Laøm phaûn öùng an toaøn taïi giöôøng tröôùc khi baét ñaàu truyeàn maùu (maùu toaøn phaàn hoaëc hoàng caàu laéng).2. Thöïc hieän truyeàn maùu: Tröôùc khi truyeàn maùu, baùc só phaûi khaùm laïi beänh nhaân, ñaùnh giaù tình traïng huyeát ñoäng hoïc ñeå quyeát ñònh toác ñoä truyeàn vaø kieåm tra laïi thuû tuïc haønh chaùnh ñeå traùnh nhaàm laãn. Tìm caùc daáu hieäu suy tim. Neáu coù, cho furosemide 1mg/kg TMC tröôùc khi truyeàn Trong 15 phuùt ñaàu, neân truyeàn chaäm, theo doõi saùt ñeå phaùt hieän sôùm caùc daáu hieäu cuûa tai bieán truyeàn maùu. Neáu khoâng coù tai bieán, ñieàu chænh toác ñoä theo y leänh ñaõ cho. Truyeàn maùu:- Khoâng caàn laøm aám maùu tröôùc khi truyeàn ngoaïi tröø truyeàn maùu nhanh- Truyeàn HT töôi ñoâng laïnh vaø keát tuûa laïnh phaûi laøm aám 30 – 37oC3. Theo doõi beänh nhaân trong vaø sau khi truyeàn. Sinh hieäu ...