Bài giảng Bệnh học tiêu hóa - Bài 10: Viêm loét dạ dày tá tràng

Viêm loét dạ dày tá tràng do dịch vị để chỉ một hay nhiều vùng niêm mạc dạ dày tá tràng không còn nguyên vẹn cấu trúc hay có thay đổi trên mô học, những tổn thương này thay đổi theo diện tích, độ sâu, vị trí, giai đoạn bệnh và nguyên nhân. Để biết thêm chi tiết về chẩn đoán và điều trị bệnh viêm loét dạ dày tá tràng, mời các bạn cùng tham khảo bài giảng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Bệnh học tiêu hóa - Bài 10: Viêm loét dạ dày tá tràng VIEÂM LOEÙT DAÏ DAØY TAÙ TRAØNG I. ÑÒNH NGHÓA Vieâm loeùt daï daøy taù traøng (ddtt) do dòch vò ñeå chæ moät hay nhieàu vuøng nieâm maïc daï daøy taù traøng khoâng coøn nguyeân veïn caáu truùc hay coù thay ñoåi treân moâ hoïc, nhöõng toån thöông naøy thay ñoåi theo dieän tích, ñoä saâu, vò trí, giai ñoaïn beänh vaø nguyeân nhaân. Theo beänh sinh:  Loeùt ddtt nguyeân phaùt: Khi khoâng coù beänh neàn, beänh keøm theo hay thuoác phaù huûy nieâm maïc gaây ra, vi truøng Helicobacter Pylori döôïc xem laø nguyeân nhaân quan troïng.  Loeùt ddtt thöù phaùt: xaûy ra khi beänh nhaân coù beänh neàn nhö ngaït thôû, thôû maùy, boûng, chaán thöông ñaàu, u naõo, xuaát huyeát naõo hay do thuoác gaây ra. II. CHAÅN ÑOAÙN 1. Coâng vieäc chaån ñoaùn a) Hoûi tieàn söûû:  Vò trí ñau, thôøi gian ñau, ñau côn hay lieân tuïc, ñau coù lan ñi nôi khaùc khoâng, cöôøng ñoä ñau, ñau coù lieân heä ñeán ñi tieâu hay böõa aên khoâng, coù taêng leân khi aên khoâng, caùch laøm giaûm ñau, trieäu chöùng keøm theo khi ñau, soá laàn ñau trong tuaàn, trong thaùng. Ngöôøi trong gia ñình coù ai ñau nhö theá khoâng, coù ai ñau bao töû khoâng?  Treû coù uoáng loaïi thuoác gì aûnh höôûng ñeán bao töû khoâng? Coù thay ñoåi gì trong cheá ñoä aên tröôùc khi ñau? Soát? Tieåu vaøng? Tieåu ñau? b) Thaêm khaùm:  Vì daáu hieäu laâm saøng vaø trieäu chöùng thöïc theå cuûa beänh loeùt ddtt raát ngheøo naøn neân baét ñaàu töø chaån ñoaùn loaïi tröø. Tìm daáu hieäu thieáu maùu, khaùm taát caû cô quan gan, tuùi maät, tieát nieäu, thaêm tröïc traøng. Daáu hieäu suy dinh döôõng. Ñoâi khi thaáy daáu hieäu bieán chöùng nhö xuaát huyeát tieâu hoùa (tieâu phaân ñen, oùi maùu, thieáu maùu) hay heïp moân vò. c) Ñeà nghò xeùt nghieäm:  Chuïp xq ddtt coù söûa soaïn: xaùc ñònh ñöôïc 50 % loeùt dd vaø 89 % loeùt tt.  Noäi soi ddtt: chính xaùc hôn X quang, qua noäi soi caàn sinh thieát ñeå khaûo saùt moâ hoïc tìm nguyeân nhaân.  Coâng thöùc maùu, men gan, amylase maùu, toång phaân tích nöôùc tieåu, soi phaân, sieâu aâm: khi caàn loaïi tröø caùc nguyeân nhaân ñau buïng khaùc. 2. Chaån ñoaùn a) Chaån ñoaùn coù theå: Ñau thöôïng vò khi aên, oùi, tieâu phaân ñen, gia ñình coù tieàn söû vieâm loeùt ddtt laø yeáu toá giuùp chaån ñoaùn. Khoâng coù trieäu chöùng beänh cuûa cô quan khaùc, xeùt nghieäm khaùc trong giôùi haïn bình thöôøng. Beänh nhaân khoâng coù trieäu chöùng naëng coù theå ñieàu trò thöû. Neáu beänh nhaân khoâng giaûm hay coù daáu hieäu naëng theâm seõ tieán haønh noäi soi. b) Chaån ñoaùn nguyeân phaùt hay thöù phaùt: TCLS Nguyeân phaùt Thöù phaùt _____________________________________________________________________ Tieàn söû ñau buïng coù khoâng Söû duïng thuoác NSAID khoâng coù Tieàn söû gia ñình ñau ddtt coù khoâng Tuoåi treû lôùn  Nhoùm choïn löïa haøng ñaàu: - Amoxicyline 50 mg / kg / ngaøy leân ñeán 1g uoáng 2 laàn moãi ngaøy - Clarithromycin 15 mg / kg / ngaøy leân ñeán 500mg uoáng 2 laàn moãi ngaøy - ÖÙc cheá bôm proton H+ 1 mg / kg / ngaøy leân ñeán 20mg Omeprazole hoaëc töông ñöông uoáng 2 laàn moãi ngaøy  Löïa choïn thay theá: - Bismush subsalicylate 1v (262mg) 4 laàn moãi ngaøy hoaëc 15ml (17.6 mg / ml) 4 laàn moãi ngaøy - Metronidazole 20 mg / kg / ngaøy leân ñeán 500mg uống 2 laàn moãi ngaøy - ÖÙc cheá bôm proton H+ 1 mg / kg / ngaøy leân ñeán 20mg Omeprazole hoaëc töông ñöông uoáng 2 laàn moãi ngaøy Theâm 1 khaùng sinh sau: Amoxicyline 50 mg / kg / ngaøy leân ñeán 1g uoáng 2 laàn moãi ngaøy Tetracycline 50 mg / kg / ngaøy leân ñeán 1g uoáng 2 laàn moãi ngaøy Clarithromycin 15 mg / kg / ngaøy leân ñeán 500mg uoáng 2 laàn moãi ngaøy 2. Vieâm loeùt thöù phaùt  Loaïi boû yeáu toá gaây beänh, coù theå döï phoøng neáu khoâng loaïi boû ñöôïc yeáu toá gaây beänh  Ñieàu trò thuoác öùc cheá bôm proton, hoaëc kha ...