Bài giảng Biểu diễn tri thức và giải toán tự động: Phần 2 - Đỗ văn Nhơn

Bài giảng "Biểu diễn tri thức và giải toán tự động: Phần 2 Mạng suy diễn - tính toán" có nội dung trình bày về một mô hình biểu diễn tri thức được gọi là Mạng suy diễn - tính toán. Các thuật giải cho các vấn đề cơ bản trên mô hình được thiết kế và áp dụng trong một số chương trình cụ thể. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Biểu diễn tri thức và giải toán tự động: Phần 2 - Đỗ văn Nhơn MAÏNG SUY DIEÃN - TÍNH TOAÙN Ñoã Vaên Nhôn Ñaïi Hoïc Quoác Gia TPHCM Ñaïi Hoïc Quoá c Gia TP.HCM, 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt GIÔÙI THIEÄU „ Nghieân cöùu caùc phöông phaùp bieåu dieãn vaø xöû lyù tri thöùc laø coát loõi cho vieäc xaây döïng nhöõng chöông trình “thoâng minh”, ñaëc bieät laø caùc heä chuyeân gia vaø caùc heä giaûi toaùn döïa treân tri thöùc. „ Phaàn naøy seõ neâu leân moät moâ hình bieåu dieãn tri thöùc ñöôïc goïi laø Maïng Suy dieãn - Tính toaùn. Caùc thuaät giaûi cho caùc vaán ñeà cô baûn treân moâ hình ñöôïc thieát keá vaø aùp duïng trong moät soá chöông trình cuï theå. Ñaïi Hoïc Quoá c Gia TP.HCM, 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt NOÄI DUNG I. Daãn nhaäp II. Moâ hình Maïng suy dieãn vaø vaán ñeà III. Tìm lôøi giaûi IV. Lôøi giaûi toái öu V. Taäp hôïp sinh VI. Maïng Suy dieãn - Tính toaùn Ñaïi Hoïc Quoá c Gia TP.HCM, 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt I. Daãn Nhaäp 1.1 Söï caàn thieát cuûa vieäc nghieân cöùu xaây döïng vaø phaùt trieån caùc moâ hình bieåu dieãn tri thöùc cho caùc chöông trình giaûi toaùn thoâng minh. 1.2 Caùc ví duï daãn tôùi söï ñeà xuaát moâ hình Maïng Suy dieãn - Tính toaùn vaø caùc vaán ñeà cô baûn treân moâ hình. Ñaïi Hoïc Quoá c Gia TP.HCM, 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt 1.1 VAÁN ÑEÀ BIEÅU DIEÃN TRI THÖÙC ° Trong caáu truùc cuûa moät heä giaûi toaùn döïa treân tri thöùc, 2 thaønh phaàn trung taâm laø cô sôû tri thöùc vaø boä suy dieãn döïa treân tri thöùc. ° Ñaõ coù nhieàu phöông phaùp bieåu dieãn tri thöùc vaø suy dieãn ñaõ ñöôïc nghieân cöùu vaø ñeà xuaát. Tuy nhieân moãi phöông phaùp ñeàu chæ theå hieän ñöôïc moät khía caïnh naøo ñoù cuûa tri thöùc vaø coù nhöõng nhöôïc ñieåm nhaát ñònh. Caàn xaây döïng vaø phaùt trieån caùc moâ hình bieåu dieãn tri thöùc giuùp thieát keá vaø caøi ñaët phaàn tri thöùc cuõng nhö phaàn suy dieãn cuûa caùc heä giaûi toaùn döïa treân tri thöùc. Ñaïi Hoïc Quoá c Gia TP.HCM, 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt 1.2 CAÙC VÍ DUÏ DAÃN TÔÙI MOÂ HÌNH Trong nhieàu chuû ñeà giaûi toaùn thöôøng gaëp nhöõng vaán ñeà ñaët ra döôùi daïng nhö sau: ° Caàn phaûi thöïc hieän nhöõng tính toaùn hay suy dieãn ra nhöõng yeáu toá caàn thieát naøo ñoù töø moät soá yeáu toá ñaõ ñöôïc bieát tröôùc. ° Ñeå giaûi quyeát vaán ñeà ngöôøi ta phaûi vaän duïng moät soá hieåu bieát (tri thöùc) naøo ñoù veà nhöõng lieân heä giöõa caùc yeáu toá ñang ñöôïc xem xeùt. Nhöõng lieân heä cho pheùp ta coù theå suy ra ñöôïc moät soá yeáu toá töø giaû thieát ñaõ bieát moät soá yeáu toá khaùc. Ñaïi Hoïc Quoá c Gia TP.HCM, 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt Ví duï 1. „ Giaû söû chuùng ta ñang quan taâm ñeán moät soá yeáu toá trong moät tam giaùc, chaúng haïn : 3 caïnh a, b, c; 3 goùc töông öùng vôùi 3 caïnh : , , ; 3 ñöôøng cao töông öùng : ha, hb, hc; dieän tích S cuûa tam giaùc; nöûa chu vi p cuûa tam giaùc; baùn kính ñöôøng troøn noäi tieáp r cuûa tam giaùc. „ Giöõa 12 yeáu toá treân coù caùc coâng thöùc theå hieän nhöõng moái quan heä giuùp ta coù theå giaûi quyeát ñöôïc moät soá vaán ñeà tính toaùn ñaët ra nhö: Tính moät yeáu toá töø moät soá yeáu toá ñöôïc cho tröôùc. Chaúng haïn, tính S khi bieát a, b vaø p. Ñaïi Hoïc Quoá c Gia TP.HCM, 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt Trong tam giaùc chuùng ta coù theå keå ra moät soá quan heä döôùi daïng coâng thöùc sau ñaây: „ Lieân heä giöõa 3 goùc : + + = „ Ñònh lyù cosin : a2 = b2 + c2 - 2.b.c.cos b2 = a2 + c2 - 2.a.c.cos c2 = a2 + b2 - 2.a.b.cos „ Ñònh lyù Sin: a b c sin sin sin Ñaïi Hoïc Quoá c Gia TP.HCM, 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt „ Lieân heä giöõa nöûa chu vi vaø 3 caïnh : „ 2.p = a + b + c „ Moät soá coâng thöùc tính dieän tích: „ S = a.ha/2; S = b.hb/2; S = c.hc/2; S = p.r „ Coâng thöùc tính dieän tích theo 3 caïnh (coâng thöùc Heron): S = p(p a)(p b)(p c) Ñaïi Hoïc Quoá c Gia TP.HCM, 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt Ví duï 2. „ Moät vaät theå coù khoái löôïng m chuyeån ñoäng thaúng vôùi gia toác khoâng thay ñoåi laø a trong moät khoaûng thôøi gian tính töø thôøi ñieåm t1 ñeán thôøi ñieåm t2. Vaän toáùc ban ñaàu cuûa vaät theå laø v1, vaän toác ôû thôøi ñieåm cuoái laø v2, vaø vaän toác trung bình laø v. Khoaûng caùch giöõa ñieåm ñaàu vaø ñieåm cuoái laø s. Löïc taùc ñoäng cuûa chuyeån ñoäng laø f. Ñoä bieán thieân vaän toác giöõa 2 thôøi ñieåm laø v, vaø ñoä bieán thieân thôøi gian laø t. Ngoaøi ra coøn coù moät soá yeáu toá khaùc nöõa cuûa chuyeån ñoäng vaät theå coù theå ñöôïc quan taâm. Ñaïi Hoïc Quoá c Gia TP.HCM, 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt Ñeå giaûi nhöõng baøi toaùn veà chuyeån ñoäng naày chuùng ta phaûi söû duïng moät soá coâng thöùc lieân heä giöõa caùc yeáu toá cuûa chuyeån ñoäng, chaúng haïn nhö: „ f = m * a; „ v = a* t; „ s = v* t; „ 2*v = v1 + v2; „ v = v2 - v1; „ t = t2 - t1; Ñaïi Hoïc Quoá c Gia TP.HCM, 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt Ví duï 3. „ Trong hoùa hoïc chuùng ta thöôøng phaûi söû duïng caùc phaûn öùng hoùa hoïc ñeå ñieàu cheá caùc chaát naày töø caùc chaát khaùc. Loaïi vaán ñ ...