Bài giảng Các phương pháp điều trị lệ thuộc rượu và ma tuý - BS. Nguyễn Minh Tuấn

Bài giảng Các phương pháp điều trị lệ thuộc rượu và ma tuý trình bày các phương pháp điều trị lệ thuộc rượu và ma túy bao gồm: điều trị tập trung và tại cộng đồng, điều trị bằng thuốc, điều trị bằng liệu pháp tâm lý, phục hồi chức năng tâm lý - xã hội.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Các phương pháp điều trị lệ thuộc rượu và ma tuý - BS. Nguyễn Minh Tuấn Suckhoetamthanvn.blogspot.comCÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ LỆ THUỘC RƯỢU VÀ MA TUÝ BSCK II Nguyễn Minh Tuấn Phó viện trưởng Viện sức khoẻ Tâm thần Giảng viên chính Bộ môn tâm thần-ĐHYHN 1 C¸c ph¬ng ph¸p ®iÒu trÞA. §iÒu trÞ tËp trung vµ t¹i céng ®ångB. §iÒu trÞ b»ng thuèc.•  §iÒu trÞ nhiÔm ®éc MT.•  §iÒu trÞ héi chøng cai•  §iÒu trÞ chèng t¸i nghiÖn: ®èi kh¸ng, thay thÕ.C. §iÒu trÞ b»ng liÖu ph¸p t©m lý.D. Phôc håi chøc n¨ng t©m lý- x· héi. 2 S¬ ®å ®iÒu trÞ NMT vµ rîu (Theo Bs NguyÔn Minh TuÊn - VSKTTVN 8/2005) Điều trị đối kháng & LPTL Cai nghiện Điều trị nhiễmĐiều trị thay thế độc và/hoặc cai Khỏi bệnh & LPTL nghiện NMT & RƯỢU 3 I. ĐIỀU TRỊ TẬP TRUNG HOẶC TẠI CỘNG ĐỒNG1. Điều trị tập trung- Tại bệnh viện: ngắn hạn- Tại các trung tâm: dài hạn2. Điều trị tại cộng đồng: dài hạn 4 II. ĐIỀU TRỊ BẰNG THUỐC1. Điều trị nhiễm độc cấp: ngắn hạn2. Điều trị hội chứng cai: ngắn hạn3. Điều trị chống tái nghiện: lâu dài, tại cộng đồng - Thuốc đối kháng - Thuốc thay thế - Thuốc giảm thèm nhớ 5 1. Điều trị nhiễm độc cấp (quá liều)-  Chống suy hô hấp và truỵ tim mạch-  Gây nôn, truyền dịch-  Sử dụng thuốc đối kháng-  Sử dụng thuốc hướng thần 6 2. Điều trị hội chứng cai2.1. Các phương pháp không dùng thuốc-  Cai khô-  LPTL-  Châm cứu2.2. Các thuốc y học cổ truyền- Có nhiều loại, tuỳ từng nước 72.3. Các thuốc y học hiện đại- Các thuốc hướng thần: ATK, CTC, Benzodiazepine- Các thuốc thay thế (giảm liều dần): rượu, CDTP(methadone), ATS(dexamphetamine?)…-  Các thuốc khác+Thuốc hạ HA: α blocker (CDTP), β blocker(rượu)+Các thuốc kháng động kinh: rượu+Các thuốc điều trị triệu chứng: chống co thắt, vitamine, bồi phụ nước, điện giải… 8 CẮT CƠN NGHIỆN CDTP BẰNG CATAPRESSANT (CLONIDINE)1.Cơ chế-  α blocker có tác dụng ức chế dẫn truyền noradrenaline-  Heroin tác động vào thụ thể α2 làm tăng ức chế, gây giảm noradrenaline.-  Cắt đột ngột heroin gây giải ức chế nhanh nên làm tăng nồng độ noradrenaline đột ngột, gây kích thích mạnh các nội tạng, góp phần vào hội chứng cai. 92. Liều lượng và cách sử dụng.- Catapressan 0,15mg × ½ viên/ lần, cứ 3 giờ/1 lần khi có HC cai, HA max>100mmHg (liều TB hàng ngày 2-4 viên).- Khi HAmax 3. Các thuốc hỗ trợ khác - Đau bụng, buồn nôn, đi rửa: spasfon x 2 viên x 2-3 lần/ngày. - Đau mỏi: paracetamol 0,5g x 2 viên/lần x 2-3 lần/ngày 11 ĐIỀU TRỊ CHỐNG TÁI NGHIỆN CDTP1. Sử dụng các thuốc đối kháng.- Rượu: Disulfiram 0,5g x 1 viên/ngày.- CDTP: Naltrexone 50mg x 1 viên/ngày.2. Sử dụng các thuốc thay thế.- CDTP: methadone, buprenorphine, LAAM- ATS: dexamfetamine (chưa có kinh nghiệm)- Thuốc lá: nicotine gum, nicotine patches- Rượu: bia không cồn 123. Sử dụng các thuốc chống thèm nhớ-  Rượu: + Acamprosate viên 333mg x 2 sáng, 1trưa, 1 tối (uống xa bữa ăn).-  CDTP, rượu: + Naltrexone 50mg x 1 viên/ngày.3.4. Điều trị các RLTT đồng diễn: CLT, CTC, giải lo âu… 13 III. ĐIỀU TRỊ BẰNG LPTL1. LPTL cá nhân.2. LPTL nhóm.3. LP thư giãn luyện tập.4. LPTL gia đình.5. LPTL nhận thức – hành vi. 14 IV. PHỤC HỒI CHỨC NĂNG1. Liệu pháp thể chế2. Liệu pháp lao động 15 MÔ HÌNH ĐIỀU TRỊ NGHIỆN CDTP TẠI VIỆT NAM Trong trại giam-BCA mãn hạn TT 06-BLĐTBXH Cưỡng chế & Tự nguyện Thất bại Mãn hạn Tự nguyện NGƯỜI ĐT đối kháng Naltrexone KHỎI Cắt cơn NGHIỆNNGHIỆN CDTP tại cộng dồng. BYT Tự nguyện Thất bại Thất bại Điều trị thay thế nghiện CDTP bằng Methadone, Buprenorphine, LAAM Cắt cơn tại cộng đồng. Thuộc BYT 16ĐIỀU TRỊ ĐỐI KHÁNG NGHIỆN CDTP BẰNG NALTREXONE 171. Mục tiêu: nhằm củng cố kết quả cai nghiệnCDTP (chống tái nghiện) .2. Đối tượng: những người sau cai tại các TT06 về cộng đồng mong muốn được chữa khỏivà không tái nghiện, có động cơ.3. Tác dụng của thuốc: làm người bệnh hếtthèm nhớ heroin do phong toả các receptorCDTP ở não, không còn nhu cầu sử dụngheroin nữa.4. Hiệu quả đạt được: hết phụ thuộc vàoheroin (ngừng sử dụng heroin), PHCN TL-XH, lao động, giảm tác hại cho người bệnh –gia đình và xã hội. 185. Ưu điểm:-  Hết nghiện heroin.-  Uống thuốc tại nhà, cộng đồng do GP làm6. Nhược điểm:-  Không hiệu quả nếu người bệnh khước từ điều trị do làm mất khoái cảm, kém hấp dẫn người bệnh, tỉ lệ bỏ điều trị cao.- Nguy cơ tử vong nếu người bệnh vẫn còncố tình sử dụng heroin đồng thời (cần có kýcam kết của người bệnh và gia đình). 197. Qui trình điều trị:- Uống thuốc cách nhật 2,4,6 hoặc 3,5,7dưới sự giám sát của nhân viên y tế.- Liều lượng: 100mg, 100 mg, 150mg- Kết hợp LP thể chế, TL-XH, lao động- Xét nghiệm chức năn ...