Bài giảng Chăm sóc người bệnh thông tiểu - dẫn lưu nước tiểu - GV. Vũ Văn Tiến

Sau khi hoc xong Bài giảng Chăm sóc người bệnh thông tiểu - dẫn lưu nước tiểu, người học trình bày được mục đích, chỉ định và chống chỉ định của thông tiểu, liệt kê các phương pháp dẫn lưu nước tiểu, mô tả các dấu hiệu của nhiễm trùng tiểu, liệt kê được các biến chứng do đặt thông tiểu, trình bày được cách thông tiểu cho người bệnh đúng quy trình kỹ thuật huyết tương, điều hoà pH và thể tích dịch ngoại bào.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Chăm sóc người bệnh thông tiểu - dẫn lưu nước tiểu - GV. Vũ Văn Tiến TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ ĐỒNG NAI BỘ MÔN ĐIỀU DƯỠNG CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH THÔNG TIỂU – DẪN LƯU NƯỚC TIỂU Mục tiêu học tập  Trình bày được mục đích, chỉ định và chống chỉ định của thông tiểu  Liệt kê các phương pháp dẫn lưu nước tiểu  Mô tả các dấu hiệu của nhiễm trùng tiểu  Liệt kê được các biến chứng do đặt thông tiểu  Trình bày được cách thông tiểu cho người bệnh đúng quy trình kỹ thuật. CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH THÔNG TIỂU – DẪN LƯU NƯỚC TIỂU ĐẠI CƯƠNG - Hệ tiết niệu bao gồm:  Hai thận nằm ở phía sau trên khoang bụng, nặng khoảng 150g khoảng một triệu đơn vị chức năng (nephron) gồm cầu thận và ống thận  Niệu quản  Bàng quang và niệu đạo CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH THÔNG TIỂU – DẪN LƯU NƯỚC TIỂU ĐẠI CƯƠNG Chức năng của thận - Thận có chức năng chính là bài tiết hầu hết các sản phẩm cuối cùng của quá trình chuyển hoá ra khỏi cơ thể như ure,creatinin,amoniac - Cơ quan sản xuất nước tiểu - Đào thải chất độc - Giữ vững hằng định nội mô: kiểm soát hầu hết nồng độ các chất và thể tích dịch cơ thể, qua đó thận có chức năng điều hoà nồng độ các chất và áp suất thẩm thấu trong huyết tương, điều hoà pH và thể tích dịch ngoại bào CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH THÔNG TIỂU – DẪN LƯU NƯỚC TIỂU ĐẠI CƯƠNG Chức năng của thận - Thận tham gia hoặc điều hòa huyết áp và sản sinh hồng cầu. Chính vì vậy, các bệnh của thận thường làm tăng huyết áp động mạch và thiếu máu Video cấu tạo chức năng thận CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH THÔNG TIỂU – DẪN LƯU NƯỚC TIỂU ĐẠI CƯƠNG Chức năng của niệu quản, bàng quang, niệu đạo - Dẫn - Tích trữ - Bài xuất nước tiểu CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH THÔNG TIỂU – DẪN LƯU NƯỚC TIỂU ĐẠI CƯƠNG Các yếu tố ảnh hưởng đến sự sản xuất nước tiểu  Tuổi: + Dưới 2 tuổi: 500 – 600 ml/ngày + 2 – 5 tuổi: 500 – 800 ml/ngày + 5 – 8 tuổi: 600 – 1200 ml/ngày + 8 – 14 tuổi: 1000 – 1500ml/ngày + Trên 14 tuổi: 1500ml/ngày  Lượng nước nhập và sự bài tiết các chất ra ngoài cơ thể CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH THÔNG TIỂU – DẪN LƯU NƯỚC TIỂU ĐẠI CƯƠNG Thành phần nước tiểu - Đường (-): Bình thường không có trong nước tiểu, khi nồng độ glucose máu cao hơn ngưỡng glucose thận thì glucose không được tái hấp thu hoàn toàn và một phần gluocse sẽ bị đào thải qua nước tiểu - Đạm (protein niệu): nếu trong nước tiểu có lượng đạm hơn 10mg/100ml nước tiểu gặp trong bệnh lý cầu thận trong quá trình lọc của cầu thận và tái hấp thu của ống thận. CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH THÔNG TIỂU – DẪN LƯU NƯỚC TIỂU ĐẠI CƯƠNG Thành phần nước tiểu - Máu: Bình thường không có hồng cầu trong nước tiểu, nếu có hồng cầu là bệnh lý về thận và ngoài thận như viêm cầu thận bởi tổn thương màng cơ bản của cầu thận nên hồng cầu lọt qua, hoặc viêm ống thận, thận kẽ gây chảy máu vào lòng ống thận, hoặc do chấn thương vùng niệu đạo. - Vi trùng: bình thường trong nước tiểu không có vi trùng. Nhiễm trùng tiểu là nếu có 105 vi trùng/ml CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH THÔNG TIỂU – DẪN LƯU NƯỚC TIỂU ĐẠI CƯƠNG - Màu sắc: nước tiểu vàng nhạt, tỷ trọng 1.018 - Tính chất: Trong, không lợn cợn - Độ pH: 4,6 – 8 - Mùi: Khai nhẹ (amoniac), thuốc hoặc thức ăn có thể làm thay đổi mùi nước tiểu - Phản xạ đi tiểu: + Trẻ em: 20 – 50ml + Người lớn: 250 – 300ml - Trẻ sơ sinh không thể kiểm soát sự đi tiểu CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH THÔNG TIỂU – DẪN LƯU NƯỚC TIỂU ĐẠI CƯƠNG Tại sao người già hay đi tiểu đêm ??? CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH THÔNG TIỂU – DẪN LƯU NƯỚC TIỂU ĐẠI CƯƠNG - Đối với bệnh u xơ tiền liệt tuyến thường đi tiểu không hết  ứ đọng nước tiểu  nhiễm trùng hệ tiết niệu - Niệu đạo người trưởng thành: + Nữ: 3 – 5cm + Nam: 20cm và gấp khúc CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH THÔNG TIỂU – DẪN LƯU NƯỚC TIỂU CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU - Sự thay đổi ở thận: Thể tích nước tiểu được hình thành ban đêm bằng ½ ban ngày do lượng dịch đưa vào và chuyển hóa ban đêm ở thận giảmgiảm lượng máu đến thậnnước tiểu giảm. - Lượng dịch nhập - Dịch ra của cơ thể: nước tiểu, phân, hơi thở, mồ hôi, vết bỏng, chất nôn, sốt cao… - Thời tiết - Sự ăn uống CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH THÔNG TIỂU – DẪN LƯU NƯỚC TIỂU CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU - Tư thế đi tiểu - Yếu tố tâm lý - Tắc nghẽn đường tiểu - Nhiễm trùng đường tiết niệu - Trương lực cơ vùng đáy chậu - …. CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH THÔNG TIỂU – DẪN LƯU NƯỚC TIỂU SỰ BÀI TIẾT BẤT THƯỜNG QUA ĐƯỜNG TIẾT NIỆU - Thiểu niệu: do bệnh lý về thận làm giảm khả năng lọc của cầu thận trong khi đó ống thận vẫn tái hấp thu bìn ...