Bài giảng: Chẩn đoán Siêu âm sản khoa

Tác dụng sinh học của siêu âm-Một câu hỏi đặt ra từ khi ứng dụng siêu âm trong y học: Siêu âm có hại gì không ?.-Rất nhiều nghiên cứu trên thực nghiệm cũng như trên con người nhưng cho đến nay người ta vẫn chưa tìm thấy có những chứng cớ về tác dụng xấu của siêu âm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng: Chẩn đoán Siêu âm sản khoaChẩn đoán siêu âm trong sản phụ khoa Ths Trần danh cườngSơ lược về lịch sử-1880: Pierre Curie phát hiện ra nguyên tắc củahiệu ứng áp điện-1917: Paul Langevin ứng dụng phát hiện tàungầm bằng siêu âm-1942: Ian Dussik lần đầu tiên ứng dụng siêu âmtrong y học: Phát hiện rãnh liên bán cầu-1943: Chế tạo máy siêu âm đầu tiên-1958: Ian Donald lần đầu tiên sử dụng trong sảnkhoaẢNH HƯỞNG CỦA SIÊU ÂM ĐẾN CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNGTác dụng sinh học của siêu âm-Một câu hỏi đặt ra từ khi ứng dụng siêu âm trongy học: Siêu âm có hại gì không ?.-Rất nhiều nghiên cứu trên thực nghiệm cũng nhưtrên con người nhưng cho đến nay người ta vẫnchưa tìm thấy có những chứng cớ về tác dụng xấucủa siêu âm.ẢNH HƯỞNG CỦA SIÊU ÂM ĐẾN CON NGƯỜIVÀ MÔI TRƯỜNG-Cần khẳng định là siêu âm không ảnh hưởng gì đến conngười cũng như môi trường-Theo qui luật chung, một loại tia bất kỳ đều có nhữnghiệu ứng của nó đến tổ chức được thăm dò: Làm tăngnhiệt độ tại chỗ, gây rối loạn các phản ứng sinh học tại tổchức, gây rối loạn về di truyềnảnh hưởng của siêu âm đến con người và môi trường -Để đánh giá ảnh hưởng của tia siêu âm đến tổ chức của thai người ta sử dụng một khái niệm đó là cường độ tia trên một đơn vị diện tích: không được vượt quá 94 mW/cm2. -Tất cả các đầu dò siêu âm trong sản phụ khoa được thiết kế để đảm bảo tiêu chuẩn này.Tác dụng của tia siêu âm lên tổ chức-Sự dao động của sóng siêu âm.-Tạo khoảng trống trong tổ chức-Tăng nhiệt độ tổ chức. Một phần năng lượng củatia siêu âm biến thành nhiệt làm cho tổ chứng nónglên-Tác dụng sinh học của siêu âm. Cho đến nay chưaphát hiện thấy những tác dụng xấu của siêu âm đêncon ngườiCác nghiên cứu cũng như những quan sát đều:Không thấy có hiện tăng:Dị dạng thaiThai chậm phát triểnChậm phát triển thần kinh vận động sau khi đẻTăng tỷ lệ khối u hay bệnh bạch cầuKhông có thay đổi trên điện tâm đồ-Người ta đã dùng thực nghiệm trên chuột vàquan sát trên con người.ẢNH HƯỞNG CỦA SIÊU ÂM ĐẾN CONNGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG-Một số lưu ý-Khi sử dụng mode Doppler xung, vì năng lượng của nólớn gấp 10-20 lần mode siêu âm B cho nên cố gắng thaotác càng nhanh càng tốt.-Trong tất cả các trường hợpKhông nên kéo dài thời gian thăm khám một cách khôngcần thiết.ẢNH HƯỞNG CỦA SIÊU ÂM ĐẾN CONNGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG-Bỏ đầu dò ra ngoài khi ngừng thăm khám hoặckhi thực hiện các thao tác đo.-Tránh sử dụng Doppler xung khi không cần thiết,nhất là trong những tháng đầu của thai nghén. Cốgắng tao tác càng nhanh càng tốt trong trường hợpcó chỉ định thăm dò bằng Doppler.CÁC NỘI DUNG CHÍNH CỦA SIÊU ÂM TRONG SẢN PHỤ KHOAPHƯƠNG TIỆN.- MÁY SIÊU ÂMTỐI THIỂU PHẢI ĐƯỢC TRANG BỊ HAI ĐẦUDÒ: ĐẦU DÒ SÂ ĐƯỜNG BỤNG 3,5 MHZ VÀĐẦU DÒ SÂ ĐƯỜNG ÂM ĐẠO 7,5 MHZ.- CÓ CÁC CHƯƠNG TRÌNH TÍNH TOÁN KHIĐO. TỐI THIỂU PHẢI CÓ THƯỚC ĐO KHOẢNGCÁCH- CÓ CÁC MODE TM, MODE DOPPLER XUNGVÀ MÀU LÀ TỐT NHẤT.- CÓ THỂ CÓ MODE 3D.MÁY SIÊU ÂM VÀ ĐẦU DÒ SIÊU ÂM (ALOKA]ĐẦU DÒ SIÊU ÂM ĐƯỜNG ÂM ĐẠO (ALOKA]ĐẦU DÒ SIÊU ÂM 3D (ALOKA]MỘT SỐ TRANG BỊ CẦN THIẾT KHÁC- HỆ THỐNG GHI VIDEO, HOẶC CD.- MÀN HÌNH TV PHỤC VỤ CHO NGƯỜIBỆNH, VÀ HỌC VIÊN QUAN SÁT.- BÀN KHÁM SIÊU ÂM PHÙ HỢP CHO THAOTÁC.- PHÒNG SIÊU ÂM ĐỦ RỘNG VÀ THOÁNG.- CÁC PHƯƠNG TIỆN ĐỂ CHO PHÉP LÀMCÔNG TÁC GIẢNG DẬY (NẾU CÓ THỂ]Trình tự thăm khám- Hỏi người phụ nữ những thông tin cần thiết.(tiền sử, KCC, bệnh lý hiện tại]…- Chọn đầu dac SA.- Chọn cách thăm khám cho phù hợp.- Chọn chương trình trên máy siêu âm.Các loại siêu âm ứng dụng trong sản khoa.- Siêu âm cách A: còn gọi là siêu âm một chiều.- Siêu âm cách B: còn gọi là siêu âm 2 chiều[2D]. Hiện nay ứng dụng rộng rãi là siêu âm2D thời gian thật [real time].- Siêu âm cách M còn gọi là TM.SIÊU ÂM MODE B (2D REAL TIME]SIÊU ÂM MODE TM