Bài giảng Chấn thương mắt - TS. BS. Nguyễn Chí Hưng

Bài giảng Chấn thương mắt cung cấp các kiến thức giúp người học có thể trình bày khám một trường hợp chấn thương mắt, trình bày phân loại và xử trí ban đầu chấn thương mắt, trình bày các biện pháp phòng chống chấn thương mắt. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Chấn thương mắt - TS. BS. Nguyễn Chí Hưng CHAÁN THÖÔNG MAÉT TS. BS. Nguyeãn Chí Höng MUÏC TIEÂU: 1. Trình baøy khaùm moät tröôøng hôïp chaán thöông maét. 2. Trình baøy phaân loaïi vaø xöû trí ban ñaàu chaán thöông maét. 3. Trình baøy caùc bieän phaùp phoøng choáng chaán thöông maét. I. ÑAÏI CÖÔNG: Chaán thöông maét laø moät caáp cöùu nhaõn khoa, laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân gaây muø loøa. Taïi Vieät Nam, tyû leä chaán thöông maét chieám 16% trong caùc loaïi chaán thöông. Rieâng taïi beänh vieän Maét Thaønh phoá Hoà Chí Minh coù 4009 beänh nhaân bò chaán thöông maét ñöôïc ñieàu trò noäi truù töø 1999-2001, nam chieám 81%, nöõ chieám 19%. Tuoåi döôùi 16 tuoåi: 33.87%, töø 16-55: 66.16%, treân 55 tuoåi: 4.97%. Nguyeân nhaân thöôøng gaëp laø tai naïn sinh hoaït (chieám 73.32%). Chaán thöông xuyeân nhaõn caàu: 51%, chaán thöông ñuïng daäp: 49%. Nhöõng yeáu toá nguy cô: ngöôøi lao ñoäng khoâng ñöôïc trang bò baûo hoä toát, tai naïn giao thoâng vaø nhieàu troø chôi nguy hieåm thöôøng xaûy ra ôû tuoåi hoïc ñöôøng. ÔÛ caùc nöôùc phaùt trieån, chaán thöông maét ngaøy caøng giaûm nhôø coù nhieàu phöông tieän baûo veä trong sinh hoaït cuõng nhö trong lao ñoäng. II. SÔ LÖÔÏC GIAÛI PHAÃU – SINH LYÙ: Nhaõn caàu laø cô quan thò giaùc chính yeáu, ñöôïc che chôû vaø baûo veä chaéc chaén, phía tröôùc nhôø mi maét treân vaø mi maét döôùi, phía sau nhôø toå chöùc trong hoác maét vaø hoác maét. Hoác maét laø caáu truùc goàm 7 xöông lieân keát vôùi nhau taïo neân moät hình thaùp ñaùy môû ra tröôùc, ñænh ôû phía trong. Baûy xöông cuûa hoác maét bao goàm: xöông saøng, xöông traùn, xöông leä, xöông haøm treân, xöông voøm mieäng, xöông böôùm vaø xöông goø maù. Toå chöùc trong hoác maét laø caùc cô quan vaän nhaõn, caùc cô naâng mi, cô voøng cung mi, toå chöùc môõ hoác maét, caùc maïch maùu, thaàn kinh trong hoác maét… taïo neân moät lôùp ñeäm cho nhaõn caàu giuùp nhaõn caàu traùnh ñöôïc nhieàu chaán ñoäng khi bò chaán thöông. Ñoäng taùc nhaém môû-maét laøm traûi ñeàu lôùp nöôùc maét treân giaùc maïc ñeå dinh döôõng vaø baûo veä giaùc maïc, laøm cho giaùc maïc luoân trong boùng. Ñoàng thôøi cuõng baûo veä nhaõn caàu traùnh ñöôïc nhieàu toån thöông töø beân ngoaøi xaâm nhaäp vaøo. Ñoäng taùc nhaém- môû mi maét coù theå töï yù cuõng coù theå do phaûn xaï. III. KHAÙM MOÄT TRÖÔØNG HÔÏP CHAÁN THÖÔNG MAÉT: Page 1 of 7 1. Hoûi beänh söû: - Thôøi gian luùc chaán thöông ñeán luùc ñöôïc xöû trí ban ñaàu. - Nguyeân nhaân bò chaán thöông: tai naïn giao thoâng, tai naëng lao ñoäng hay tai naïn trong sinh hoaït. - Ñaõ ñöôïc xöû trí ban ñaàu baèng caùch naøo? 2. Nguyeân taéc khaùm moät tröôøng hôïp chaán thöông maét: - Ño thò löïc: tröôùc vaø sau khi ñieàu trò chaán thöông maét. Ño thò löïc coù tính phaùp lyù veà sau. - Khaùm vaän ñoäng nhaõn caàu ñeå ñaùnh giaù tình traïng caùc cô vaän nhaõn. - Khaùm ñoäng taùc nhaém-môû maét cuûa beänh nhaân ñeå ñaùnh giaù tình traïng cô naâng mi, cô voøng cung mi, nhaát laø nhöõng veát thöông raùch da vuøng mi treân. - Khaùm nhaõn caàu phaûi ghi nhaän:  Tính chaát trong suoát cuûa giaùc maïc, söï trôn laùng cuûa beà maët giaùc maïc?  Tieàn phoøng coøn saâu, saïch?  Ñoàng töû troøn khoâng? Phaûn xaï aùnh saùng coøn khoâng?  Phaûi khaùm nhaõn caàu töø tröôùc ra sau, soi ñaùy maét khaùm pha leâ theå, voõng maïc neáu giaùc maïc coøn trong suoát.  Tìm kieám dò vaät ôû keát maïc, giaùc maïc. - Sôø naén caùc thaønh xöông hoác maét ñeå phaùt hieän daáu hieäu gaõy xöông hoác maét. - Neáu nghi ngôø dò vaät noäi nhaõn, dò vaät hoác maét phaûi cho beänh nhaâm laøm sieâu aâm, chuïp Xquang, chuïp MRI… IV. PHAÂN LOAÏI VAØ XÖÛ TRÍ BAN ÑAÀU: 1. Chaán thöông mi maét: a. Maùu tuï döôùi da mi: Maùu tuï döôùi da mi coù theå lan töø maét bò chaán thöông sang maét laønh. Maïng löôùi maïch maùu ôû mi maét daøy ñaëc, neân caùc maùu tuï naøy coù khaû naêng tieâu nhanh, khoâng ñeå laïi di chöùng. Chuù yù caùc toån thöông laân caän cuûa vuøng tai muõi hoïng, raêng haøm maët, hoaëc gaõy neàn soï. Neân khaùm keát hôïp vôùi caùc chuyeân khoa tai muõi hoïng, raêng haøm maët. b. Raùch da mi:  Nguyeân taéc xöû trí: o Kieåm tra veát thöông, xem coù dò vaät thì phaûi laáy ra heát. o Röûa saïch veá thöông baèng nöôùc muoái sinh lyù voâ khuaån. o Caét loïc tieát kieäm toå chöùc da bò daäp naùt khoâng coù khaû naêng hoài phuïc. o Khaâu laïi veát thöông, khi khaâu veát thöông phaûi taùi laäp caùc lôùp giaûi phaãu ñeå phuïc hoài chöùc naêng vaø thaåm myõ cuûa mi maét veà sau. Neáu raù ...