Bài giảng chế biến khí : QUÁ TRÌNH OXY HÓA part 6

Hình 7: Sơ đồ công nghệ oxy hóa cyclododecan khi có mặt axit Boric 1- Thiết bị khuấy trộn; 2- Tháp oxy hóa; 3-Ngưng tụ; 4- Tháp chưng phân đoạn; 5- Bộ phận thủy phân; 6- Phân tách; 7-Hệ thống taisinh axit Boric; 8- Nồi đun; 9- Máy nén hoàn lưu; 10- Bơm - Ưu điểm : ở mức độ chuyển hóa lớn (30 ÷ 35%) vẫn cho độ chọn lọc tương đối cao (90%) với tỷ lệ Rượu : Ceton ≈ 9 : 1 - Nhược điểm: cần phải bổ sung cơ cấu phụ để tái sinh H3BO3 ở...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng chế biến khí : QUÁ TRÌNH OXY HÓA part 6 Hình 7: Sơ đồ công nghệ oxy hóa cyclododecan khi có mặt axit Boric 1- Thiết bị khuấy trộn; 2- Tháp oxy hóa; 3-Ngưng tụ; 4- Tháp chưng phân đoạn; 5- Bộ phận thủy phân; 6- Phân tách; 7-Hệ thống taisinh axit Boric; 8- Nồi đun; 9- Máy nén hoàn lưu; 10- Bơm - Ưu điểm : ở mức độ chuyển hóa lớn (30 ÷ 35%) vẫn cho độ chọn lọc tương đối cao (90%) với tỷ lệ Rượu : Ceton ≈ 9 : 1 - Nhược điểm: cần phải bổ sung cơ cấu phụ để tái sinh H3BO3 ở dạng rắn nên sẽ gây khó khăn cho sự vận chuyển của các quá trình và sự tiến hành liên tục của quá trình. VII. Quá trình oxy hóa Cyclohexan để tổng hợp acid adipic: 1. Tính chất của acid adipic: HOOC-(CH2)4-COOH Còn có tên gọi khác là acid butan dicacboxylic - 1,4 - ở điều kiện thường: trạng thái rắn, có tnc= 152oC; khối lượng riêng 1.36 g/cm3. - hòa tan ít trong nưóc và este; hòa tan nhiều trong rượu - ứng dụng chính của acid này là để trùng ngưng với các hydrocacbon khác tạo các polyamit → ứng dụng nhiều trong công nghiệp dệt dùng để sản xuất xăm, lốp ôtô... 26 - Sản xuất: từ cyclohexan khi oxy hóa trực tiếp sẽ tạo ra cyclohexanol và cyclohexanon; đồng thời cũng thu được acid adipic. Nếu mức độ chuyển hóa càng lớn thì lượng acid adipic thu được sẽ càng nhiều. Tuy nhiên quá trình oxy hóa một giai đoạn này xảy ra nhiều phản ứng phụ (trong đó có cả phản ứng cháy tạo CO 2) nên hiệu suất của acid adipic thu được thường không vượt quá 40 ÷ 50%. Công nghệ mới: oxy hóa cyclohexan 2 giai đoạn 2. Công nghệ oxy hóa cyclohexan 2 giai đoạn: - giai đoạn 1: oxy hóa cyclohexan bằng không khí để tạo cyclohexanol và cyclohexanon (phần trên) - giai đoạn 2: oxy hóa cyclohexanol và cyclohexanon tạo ra ở trên bằng acid HNO 3 để tạo thành acid adipic. Người ta cho rằng quá trình giai đoạn 2 xảy ra theo các bước như sau: + Dehydro hóa cyclohexanol thành cyclohexanon + HNO3 + HNO2 + H2O OH O + cyclohexanon sẽ bị oxy hóa + HNO2 O O N −OH cyclohexadion monocim +Sau đó tiếp tục oxy hóa O + HNO3 O NO N −OH NO2 nitrozo - 2, nitro - 2, cyclohexanon + thủy phân O HOOC(CH ) - C(NO2) = N - OH 24 (a. adipino nitrolic) NO + H2O NO2 HOOC(CH2)4COOH 27 Ngoài ra còn có các phản ứng tạo thành các acid glutaric (2); a.oxalic (4); a.suxcinic (1); a.valeric (3) HOOC - COOH + HOOC(CH2)2COOH (4) (1) HOOC(CH2)3COOH + CO2 O (2) C4H9COOH + CO (hoặc CO2) (3) - Chế độ công nghệ: + nồng độ tối ưu của HNO3: 40 ÷ 60% và lượng a.HNO3 cần dùng oxy hóa 1 mol cyclohexanol là 2,3mol và sẽ tạo ra lượng tương ứng các oxyt nitơ khác nhau. Hiệu quả kinh tế của quá trình phụ thuộc vào sự chuyển hóa các oxyt nitơ này thành a. HNO3. + áp suất: 0,3 ÷ 0,5 MPa + Hiệu suất a.adipic tăng khi sự oxy hóa được tiến hành theo 2 chế độ nhiệt: * chế độ 1: 60 ÷ 80oC : tạo ra các HCTG * chế độ 2: 100 ÷ 120oC : phân hủy các HCTG tạo ra sản phẩm chính + xúc tác: hỗn hợp CuO - NH4VO3 (vanadat amoni) , còn gọi là xúc tác Cuva, với hàm lượng của mỗi cấu tử là khoảng 0.07% so với cyclohexanol. + Thiết bị phản ứng : 2 chế độ nhiệt độ sẽ được thực hiện trong 2 thiết bị phản ứng nối tiếp nhau - Sơ đồ công nghệ: Trên hình vẽ thể hiện giai đoạn 2 là giai đoạn oxy hóa cyclohexanol thành acid adipic bằng acid HNO3. Anol và acid nitric 60% nhập liệu được đưa vào đường ống hút của bơm (1), ở đây chúng sẽ hoà vàomột thể tích lớn các chất oxh hóa hoàn lưu và sau đó qua TBPƯ chùm ống (2) được làm lạnh bởi H2O. Tại (2) khi t = 60÷80oC; p = 0,3÷0,5 MPa sẽ xảy ra sự chuyển hóa phần lớn tác chất. Chất oxy hóa của giai đoạn I đi ra ở đỉnh và tách ra khỏi các NxOy trong bộ phận tách (3). Phần lớn hỗn hợp sản phẩm được hoàn lưu trở ...