Bài giảng Chi tiết máy - Chương 10: Ô lăn (Nguyễn Thanh Nam)

Bài giảng Chi tiết máy - Chương 10: Ô lăn có nội dung trình bày về khái niệm ổ lăn, động học và động lực học ổ lăn, các dạng hỏng và chỉ tiêu lựa chọn ổ lăn, tuổi thọ ổ lăn, lựa chọn ổ theo khả năng tải động, lựa chọn ổ theo khả năng tải tĩnh, định vị và lắp ổ,... Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung bài giảng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Chi tiết máy - Chương 10: Ô lăn (Nguyễn Thanh Nam) Chương 10. Ổ lăn10.1 Khái niệm chung 10.8 Bôi trơn và che kín ổ 10.9 Trình tự lựa chọn ổ lăn 10.2 Động học và động 10.6 Lựa chọn ổ theo lực học ổ lăn khả năng tải tĩnh 10.3 Các dạng hỏng và 10.7 Định vị và lắp ổ 10.4 Tuổi thọ ổ lăn chỉ tiêu lựa chọn ổ lăn 10.5 Lựa chọn ổ theo khả năng tải động 1 Chương 10. Ổ lăn10.1 Khái niệm chung1. Ñònh nghóa:OÅ truïc, taûi troïng töø truïc tröôùc khi truyeàn qua goái ñôõ phaûi qua con laên (bi hoaëc ñuõa), nhôø caùc con laên neânma saùt sinh ra trong oå laø ma saùt laên.2. Caùc boä phaän chính oå laên:OÅ laên thöôøng goàm 4 boä phaän: voøng trong (1), voøng ngoaøi (2), voøng caùch (3) vaø con laên (4). Khi laøm vieäc,voøng trong (1) hoaëc voøng ngoaøi (2) seõ quay, voøng coøn laïi ñöùng yeân, nhôø coù voøng caùch (3) maø caùc con laênkhoâng tröïc tieáp tieáp xuùc vôùi nhau, con laên (4) laên treân raõnh laên thöïc hieän ma saùt laên. Con laên coù theå laø bi,ñuõa truï ngaén, ñuõa truï daøi, ñuõa coân, ñuõa hình troáng, ñuõa kim vaø ñuõa xoaén.3. Phaân loaïi:- Theo hình daïng con laên chia ra laøm 2 loaïi: oå bi vaø oå ñuõa- Theo khaû naêng chòu löïc cuûa oå chia ra: oå ñôõ (chæ chòu löïc höôùng taâm vaø coù theå moät phaàn löïc doïc truïc); oåñôõ chaën (chòu löïc höôùng taâm vaø löïc doïc truïc); oå chaën ñôõ (chòu löïc doïc troïc laø chuû yeáu vaø moät phaàn löïchöôùng taâm); oå chaën (chæ chòu löïc doïc truïc).- Theo khaû naêng töï löïa vò trí: oå töï löïa (coù khaû naêng buø ñoä leäch goùc, leäch taâm hay sai leäch chieàu daøi) vaø oåkhoâng töï löïa.- Theo soá daõy con laên chia ra: oå moät daõy, hai daõy, boán daõy...- Theo kích thöôùc oå (ñöôøng kính ngoaøi) hoaëc khaû naêng taûi vaø chieàu roäng oå chia ra: 1-oå sieâu nheï, 2- oå ñaëcbieät nheï, 3- nheï, 4- nheï roäng, 5- trung, 6- trung roäng vaø 7- naëng Chương 10. Ổ lăn10.1 Khái niệm chung4. Caùc loaïi oå laên thoâng duïng:- OÅ bi moät daõy (H.a): chòu löïc höôùng taâm laø chuû yeáu, coù theå chòu löïc doïc truïc nhoû, cho pheùp goùc nghieâng1/4o. Giaù thaønh reû, heä soá ma saùt thaáp vaø keát caáu goái ñôõ oå ñôn giaûn.- OÅ ñuõa truï ngaén ñôõ moät daõy (H.e): nhôø dieän tích tieáp xuùc giöõa con laên vaø voøng caùch lôùn neân chòu ñöôïc taûitroïng höôùng taâm lôùn hôn (7090%) vaø chòu ñöôïc va ñaäp. Tuy nhieân loaïi oå naøy khoâng chòu ñöôïc löïc doïctruïc vaø khoâng cho pheùp truïc nghieâng. Giaù thaønh cao hôn oå bi ñôõ khoaûng 20%.- OÅ bi ñôõ chaën moät daõy (H.b): chòu löïc höôùng taâm (Fr = 120%) laãn löïc doïc truïc, khaû naêng chòu löïc doïc truïcphuï thuoäc vaøo giaù trò goùc tieáp xuùc  ( = 12o; 26o vaø 36o).- OÅ ñuõa coân ñôõ chaën (H.f): chòu ñöôïc löïc höôùng taâm Fr = 170% so vôùi oå bi ñôõ 1 daõy cuøng kích thöôùc, khaûnaêng chòu löïc doïc truïc cao hôn oå bi ñôõ chaën, deã thaùo laép vaø ñieàu chænh khe hôû ñeå buø laïi löôïng moøn, goùctieáp xuùc  = 10...16o.- OÅ bi ñôõ loøng caàu hai daõy vaø oå ñuõa ñôõ loøng caàu hai daõy (H.c,g): cho pheùp truïc nghieâng 2..3o, chuûyeáu chòulöïc höôùng taâm vaø coù theå chòu ñöôïc löïc doïc truïc nhoû.- OÅ ñuõa truï daøi (oå kim) (H.h): chòu ñöôïc löïc höôùng taâm töông ñoái lôùn nhöng khoâng chòu ñöôïc löïc doïc truïc,ñuôøng kính ngoaøi nhoû, tuoåi thoï thaáp.- OÅ bi chaën ñôõ (H.i): duøng tieáp nhaän caû Fr vaø Fa, thoâng thöôøng Fa/Fr Chương 10. Ổ lăn10.1 Khái niệm chung 5. Kyù hieäu oå laên: Theo TCVN oå laên ñöôïc kyù hieäu nhö sau: Tính töø beân phaûi sang: - Hai soá ñaàu töø beân phaûi sang: ñöôøng kính voøng trong d vaø coù giaù trò d/5 neáu d  20mm. Neáu d < 20mm ta kyù hieäu: 00 khi d = 10mm; 0 khi d = 12mm; 02 khi d = 15mm; 03 khi d = 17mm. - Chöõ soá thöù 3 töø beân phaûi kyù hieäu côõ oå: 8, 9 - sieâu nheï; 1, 7 - ñaëc bieät nheï; 2, 5 - nheï; 3, 6 - trung vaø 4 - naëng. - Chöõ soá thöù 4 töø phaûi sang bieåu thò loaïi oå: 0 - oå bi ñôõ moät daõy; 1 - oå bi ñôõ loøng caàu hai daõy; 2 - oå duõa truï ngaén ñôõ; 3 - oå ñuõa ñôõ loøng caàu hai daõy; 4 - oå kim; 5 - oå ñuõa truï xoaén; 6 - oå bi ñôõ chaën; 7 - oå ñuõa coân; 8 - oå bi chaën, oå bi chaën ñôõ; 9 - oå ñuõa chaën, oå ñuõa chaën ñôõ. - Soá thöù 5 vaø 6 töø beân phaûi sang bieåu thò ñaëc ñieåm keát caáu - Soá thöù 7 töø beân phaûi sang kyù hieäu chieàu roäng oå Ví duï: kyù hieäu 0212: oå bi ñôõ moät daõy, d = 60mm, côõ nheï. Caáp chính xaùc: oå laên coù 5 caáp chính xaùc: 0 (bình thöôøng), 6, 5, 4, 2 theo thöù töï taêng daàn. 6. Öu, nhöôïc ñieåm: Öu ñieåm:- Heä soá ma saùt nhoû, coâng suaá ...