Bài giảng Chương 10: Mổ tử thi

Bài giảng "Chương 10: Mổ tử thi" cung cấp cho người đọc các kiến thức: Ý nghĩa mục đích yêu cầu của mổ tử thi, khám nghiệm tử thi, xét nghiệm. Bài giảng dùng làm tài liệu học tập và nghiên cứu cho sinh viên y khoa và những ai quan tâm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Chương 10: Mổ tử thiCHƯƠNG X MỔ TỬ THII. Ý NGHĨA MỤC ĐÍCH YÊU CẦU CỦA MỔ TỬ THI:Mổ tử thi là khám nghiệm tử thi tìm nguyên nhân chết. Mổ tử thi bao gồm:1. Mổ tử thi pháp y: Được tiến hành theo yêu cầu của cơ quan pháp luật, đượcNhà nước bảo vệ và không ai có quyền ngăn cản để tìm nguyên nhân chết của tửthi, dựa vào đó để dựng lại hoàn cảnh chết của tử thi (án mạng, tự tử, bệnh lý …)Xác định thời gian chết và chết như thế nào? Để người chết nói lên được hoàncảnh của tử thi chết. Hoặc xác minh lý lịch, tung tích của tử thi khi bị mất khảnăng nhận diện. Tất cả đều nhằm mục đích giúp đỡ cơ quan hành pháp truy tìmthủ phạm nếu là án mạng và giải quyết những thủ tục hành chánh về quyền lợi củacông dân.2. Mổ tử thi bệnh lý (trong bệnh viện): Ngoài mục đích tìm nguyên nhân chết, cònxác minh chuẩn đoán lâm sàng bệnh chính, phụ và những bệnh sẵn có, tìm sai xótkỹ thuật phẫu thuật, nghiên cứu các tổn thương bệnh lý nhằm giúp cho việc nângcao chuẩn đoán, điều trị của người thầy thuốc đối với bệnh nhân. Nhưng ở mổ tửthi này cần phải xin ý kiến của gia đình nạn nhân (tử thi) nếu được phép thì mổ,nếu không, ta không có quyền mổ. Nên cần phải thuyết phục vì người chết mạnglại lợi ích cho người sống. Khám nghiệm tử thi pháp y là người giám định viên cótrước mắt mình một “nhân chứng câm” mang trên người những dấu vết của sựviệc trước hoặc sau khi chết hoặc những dấu vết gây chết, làm cho người chết nóilên được sự thật vì sao chết và chết trong hoàn cảnh nào.Khám nghiệm tử thi người giám định viên cần phải nắm những yêu cầu sau:Trung thực khách quanToàn diệnTỉ mỉ, kỹ càngTuân thủ các nguyên tắc trong khám nghiệm tử thi, nhận xét kỹ các vùng y pháp.không bỏ xót những thương tích có giá trị cho kết luận y pháp. Phải mô tả, ghichép đầy đủ trong văn bản pháp y, biện luận một cách khoa học, kết luận ngắn gọnrõ ràng.II. KHÁM NGHIỆM TỬ THI:1.1 Khám ngoài:a. Xác định lai lịch của tử thi: to béo hay gầy, nam hay nữ, mặc quần áo màu, kiểugì, nước da, răng, tóc, sẹo, các vết dị tật bẩm sinh ……b. Tử thi phải cởi hết quần áo bỏ mọi thứ trên người và lau sạch tử thi.c. Hiện trạng tử thi: cứng hay mềm, có vết hoen tử thi không? Có sự hư thối chưavà các dấu vết trên tử thi.1.2 Khám trong:a. Mổ da đầu và xương sọ:Đặt đầu tử thi ở trên gối cao và rạch da đầu từ sau vành đỉnh tai phải qua đỉnh đầuvà sang đỉnh tai trái. Sau đó lóc do đầu về hai phía ngược lại (phía mặt và gáy) đểlộ hộp sọ hẳn ra ngoài để tìm các vết bầm, tụ máu, nứt sọ ở dưới da đầu.- Cưa hộp sọ để lộ màng cứng.- Bóc màng cứng tìm tụ máu, vết đập máu dưới màng cứng.- Lấy não thành khối duy nhất (tránh dập não).- Bóc hết màng cứng ở đáy sọ để tìm các đường rạn nứt.- Sau đó tìm tổn thương ở não, dập não, tụt hạnh nhân tiểu não(engagement amygdalien) cắt cầu não, cắt đôi não theo chiều từ trán qua tháidương đến phần chẩm để tìm điểm xung huyết, độ dày của phần dập não, có thểcắt mỏng từng lát ngang não để tìm các điểm xung huyết trong não.Ghi chú: Ở trẻ em màng cứng rất khó bóc vì xương sọ và màng cứng dính vàonhau nên phải cẩn thận tránh trường hợp dập não khi lấy não.b. Mổ ngực và bụngRạch một đường từ dưới xương đòn trái (đường trung thất trái) qua dưới hố cổ đếndưới xương đòn phải (đường qua trung thất phải), sau đó rạch một đường từ dướihố cổ đến gò xương mu. Dùng dao lóc da cơ ngực, cơ bụng sát xương sườn để lộxương sườn đến đường nách hai bên (lóc da cơ ở bụng để lộ màng bụng). Dùngdao lóc da cơ ở cổ lên tận cằm để lộ động mạch cảnh hai bên, thanh quản, khíquản và sụn nhẫn. Cắt các xương sụn - sườn ở xương ức (cách phần nối sụn vàxương sườn 1cm về phía trong). Cắt khớp ức – đòn - sườn hai bên và lấy xương ức- sườn ( không làm rách màng tim) để lộ khoang ngực. Xem khoang ngực có máuvà nước không?Dùng dao cắt màng bụng để lộ các phủ tạng. Xem trong ổ bụng có nước và máukhông?Sau đó kéo lưỡi, thanh quản xuống phía dưới, lấy ra một khối gồm lưỡi, thựcquản, khí quản, phổi, tim và toàn bộ phủ tạng trong ổ bụng ra ngoài. Đem toàn bộphủ tạng ra ngoài và thứ tự như sau:- Mổ khí quản, thực quản, sụn nhẫn, sụn thanh thiệt, tìm tổn thương, tìm tổnthương ở phổi và dị vật trong phổi sau khi mở các nhánh khí phế quản và cắt nhumô phổi thành từng khoanh- Mổ động mạch chủ bụng, để xem xét có bị bít tắt ở đoạn nào do xơ mỡ độngmạch, tìm các tổn thương ở động mạch, nhất là động mạch vành, sau đó mổ timtìm tổn thương ở các van tim, động mạch chủ, phổi sau cùng tìm các tổn thương ởcơ tim- Kiểm tra ruột non có bị thủng và tổn thương, bằng cách vén mạc nối lớn, kẹ pendưới góc Treita, cắt ngang qua gốc mạc treo rồi kéo ruột ra và tiếp tục lấy ruột giàcùng một khối với ruột non- Kiểm tra gan, tuỵ, lá lách tìm tổn thương.- Cắt dạ dày theo bờ cong lớn quan sát thức ăn để ước lượng thời gian chết.- Kiểm tra thận, niệu quản, bàng quang, tử cung và trực tràng cùng một khối (tronghãm hiếp, phá thai phải tìm kỹ các tổn thương như màng trinh âmhộ, tử cung, buồng trứng…).- Kiểm tra hệ thống xương trong ổ ngực và các nơi khác.III. XÉT NGHIỆM:- Lấy máu để kiểm tra tìm nồng độ rượu, độc chất, nhóm máu.- Chất nhầy âm đạo để tìm tinh trùng.- Mảnh tổ chức để xét nghiệm vi thể.- Lấy thận, gan, bàng quang, dạ dày và chất chứa trong dạ dày để kiểmnghiệm (lấy một phần) > 50g.- Lấy tủy xương màng mão tìm rong tảo (nghi vấn chết dưới ...