Bài giảng Chương III: Chụp cộng hưởng từ cơ và khớp

Cùng tìm hiểu MRI khớp vai; MRI khớp khủy; MRI khớp háng; MRI khớp gối;... được trình bày cụ thể trong "Bài giảng Chương III: Chụp cộng hưởng từ cơ và khớp". Hy vọng tài liệu là nguồn thông tin hữu ích cho quá trình học tập và nghiên cứu của các bạn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Chương III: Chụp cộng hưởng từ cơ và khớp CHƯƠNG IIICHỤP CỘNG HƯỞNG TỪ CƠ VÀ KHỚP 71 MRI KHỚP VAI Bs.Lê Văn Phước, Bs.Phạm Ngọc HoaKhớp vai là khớp quan trọng trong họat động. Khả năng chuyển động khớp vai lớn hơn các khớpkhác. Tuy nhiên, khớp không vững chắc so với các khớp khác do bề mặt của ổ chảo nhỏ và nôngso với chỏm xương cánh tay. Khớp vai liên quan nhiều cấu trúc xương và phần mềm quanh khớp.Các thay đổi giải phẫu hay bệnh lý các cấu trúc này ảnh hưởng vận động khớp. MRI đánh giá tốtnhiều quá trình bệnh lý ở khớp vai.Kỹ thuậtTrên MRI, thường khảo sát khớp vai với các mặt cắt hướng trán-chếch song song với trục dọckhớp, hướng đứng dọc-chếch vuông góc với trục dọc khớp và hướng ngang. Thường khảo sátchuỗi xung SE, GRE hoặc FSE kèm xóa mỡ. Khảo sát có Gd trong trường hợp đánh giá các bệnhlý viêm nhiễm, u, sau mổ..Giải phẫu-hình ảnhKhớp vai nối giữa ổ chảo xương bả vai vào chỏm xương cánh tay. Ổ chảo là hõm nông, nhỏ hơnso với đầu xương cánh tay. Quanh ổ chảo có sụn viền. Bao khớp bao quanh ổ chảo phía trên vàđầu trên xương cánh tay phía dưới. Dây chằng quạ cánh tay từ mỏm quạ đến củ lớn và củ nhỏđầu trên xương cánh tay. Các dây chằng ổ chảo cánh tay là các phần dày lên của bao khớp baogồm dây chằng trên, giữa và dưới. Các cơ liên quan vùng khớp vai gồm: cơ dưới vai, cơ tròn lớn,cơ lưng rộng, cơ ngực lớn, cơ quạ cánh tay..(phía trước), cơ trên gai, dưới gai, tròn bé (phía sau),cơ denta (phía ngòai). Các cơ trên gai, dưới gai, tròn bé, dưới vai tạo thành các cơ xoay chỏm.Bệnh lý1-Hội chứng chèn ép ở khớp vaiHội chứng đặc trưng bởi các dấu hiệu và triệu chứng do hẹp khoảng giữa cung mỏm quạ-cùng vaiở trên và vùng chỏm xương cánh tay ở dưới. Trong khoảng này có đầu dài cơ nhị đầu, dây chằngquạ cánh tay, các gân bao gân quay. Nguyên nhân chèn ép có thể do xương (gai xương) hay phầnmềm (nang, dày dây chằng..). Đánh giá hình ảnh hội chứng này bao gồm, đánh giá hình thái củamỏm cùng vai, dây chằng quạ-mỏm cùng vai, tình trạng bao gân quay. Hình dạng của mỏm cùngvai đánh giá tốt trên hình chếch theo hướng đứng dọc. Gai xương mỏm cùng vai, dày bao khớpcùng-đòn, dày dây chằng quạ-mỏm cùng vai là các dấu hiệu có thể thấy trong hội chứng này. Hội chứng chèn ép khớp vai. Thóai hóa khớp cùng đòn, gây hẹp chỗ ra cơ trên gai (s) 722-Rách bao gân quayCác cơ tạo nên bao gân quay gồm: cơ trên gai, dưới gai, tròn bé, dưới vai. Các cơ bao gân quaychịu trách nhiệm 50% cử động dạng và 80% cử động xoay ngoài. Bệnh nguyên chủ yếu là dochèn ép đến các cơ bao gân quay giữa cung mỏm quạ-cùng vai và đầu xương cánh tay. Điều nàycó thể do thiếu máu, chấn thương cấp hoặc mãn, hoặc họat động nghề nghiệp.Cả hai hướng chếch song song và vuông góc với với trục dọc xương bả vai hay được sử dụngtrong đánh giá các tổn thương bao gân quay. Bình thường các gân cơ có tín hiệu thấp. Khi có bấtthường, tín hiệu tăng. Cần lưu ý, bất thường tăng tín hiệu các gân đặc biệt gân cơ trên gai đôi lúckhông do tổn thương thực sự như do xảo ảnh (hướng gân, hiệu ứng từng phần), thóai hóa..Rách gân cơ hòan tòan trên MRI biểu hiện hình khuyết ở gân cơ từ bờ bao khớp đến bờ bao họatdịch. Hoặc hình ảnh co ngắn chổ nối giữa gân cơ hay teo cơ. Dấu hiệu gián tiếp của rách gân cơhòan tòan là dịch bao họat dịch dưới cơ denta, khớp vai.Rách từng phần các gân cơ vùng chóp xoay khó phát hiện hơn. Có thể liên quan phía mặt khớphay mặt bao họat dịch của gân. Biểu hiện là hình ảnh tăng tín hiệu một phần gân cơ vuông góctrục dài của gân. Rách từng phần có thể kết hợp các thay đổi hình thái của gân mà không bấtthường tín hiệu. ARách bao gân quay. Rách không hòan tòan nơibám trên bề mặt khớp (B) và rách hòan tòangân cơ trên gai (A)3-Khớp vai không vữngSự bền vững khớp vai do sự vẹn tòan bao khớp, sụn viền, mô mềm quanh khớp và các cấu trúcxương. Khớp vai không vững do bất thường các thành phần trên.Bao khớpBao khớp vai tùy vị trí bám vào ổ chảo xương bả vai được chia làm 3 lọai: bám trên bờ sụn viền(lọai I), phía trong bờ sụn viền (lọai II) và phía trong, trên 1cm từ bờ sụn viền (lọai III). Bao khớplọai B III dễ bị bán trật khớp ra trước.Rách sụn viềnBình thường sụn viền có tín hiệu thấp trên các chuỗi xung. Bất thường tăng tín hiệu trên T1W,T2W liên quan bề mặt sụn viền được xem như rách sụn viền. Rách sụn viền chia làm 6 vùng(trên, trước trên, trước dưới, dưới, sau dưới, sau trên). Rách sụn viền có thể dạng rách vành sụn,quai xách, rách sụn viền trên trước-sau (SLAP). 72 ...