Bài giảng chuyên đề Bệnh học: Ung thư thanh quản

Mục tiêu của bài giảng chuyên đề "Bệnh học: Ung thư thanh quản" là cung cấp các kiến thức giúp người học có thể nắm bắt được các kiến thức đại cương về bệnh ung thư thanh quản, những yếu tố liên quan đến bệnh sinh, giải phẫu bệnh lý, lâm sàng, chuẩn đoán, phân loại, điều trị và phòng bệnh ung thư thanh quản. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng chuyên đề Bệnh học: Ung thư thanh quản BÀI GIẢNG CHUYÊN ĐỀ: BỆNH HỌC:UNG THƯ THANH QUẢN 1 MỤC TIÊU CHUYÊN ĐỀ: Sau khi học xong chuyên đề “Ung thư thanh quản”, người học cóthể nắm được những kiến thức: Đại cương. Những yếu tố liên quan đến bệnh sinh. Giải phẫu bệnh lý. Lâm sàng. Chẩn đoán. Phân loại. Điều trị. Phòng bệnh. 2 NỘI DUNG I. ĐẠI CƯƠNG - Ung thư thanh quản là loại ung thư hay gặp ở Việt Nam, nếu trong phạm vivùng Tai Mũi Họng thì ung thư thanh quản đứng vào hàng thứ 4 sau ung thư vòm,ung thư mũi xoang và ung thư hạ họng. - Căn cứ thống kê của nhiều nước trên thế giới thì ung thư thanh quản chiếmkhoảng 2% tổng số các loại ung thư thường gặp. - Nói đến ung thư thanh quản là chỉ khối u nằm trong lòng thanh quản baogồm mặt dưới thanh nhiệt, bằng thanh thất, thanh thất Morgagni, dây thanh và hạthanh môn, còn các khối u khác vượt ngoài phạm vi các vị trí trên thuộc loại ungthư hạ họng. - Tuyệt đại đa số ung thư thanh quản là ung thư biểu mô, còn ung thư liên kết(sacôm) rất hiếm gặp chỉ chiếm khoảng 0,5% (Leroux Robert và Petit), vì vậy nộidung phần này chủ yếu đề cập đến ung thư biểu mô thanh quản. II. NHỮNG YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN BỆNH SINH Cho đến nay vẫn chưa tìm ra được nguyên nhân chính gây bệnh, nhưngngười ta đề cập tới các yếu tố có liên quan tới bệnh sinh: - Thuốc lá: Nhiều người cho đó là một yếu tố quan trọng góp phần phát sinhung thư thanh quản cũng như ung thư phổi. - Các yếu tố kích thích: của vi khí hậu, ảnh hưởng của nghề nghiệp (phải tiếpxúc với các chất khí, bụi bẩn, hoá chất...) hoặc viêm thanh quản mạn tính (tiền đềcủa một ung thư hoá). - Về giới tính: Chủ yếu hay gặp ở nam giới, chiếm trên 90%, nhiều tác giảcho rằng phụ nữ ít bị bệnh này là do ít tiếp xúc với các yếu tố có liên quan đến gâybệnh so với nam giới. - Về tuổi: Hay gặp ở độ tuổi từ: 50-70 (72%), từ 40-50 tuổi ít hơn (12%).Riêng với phụ nữ nếu bị bệnh này thì ở độ tuổi sớm hơn. 3 - Với các thể viêm thanh quản mạn tính như tăng sản (hyperplasie) tăng sừnghoá, bạch sản là thể dễ bị ung thư hoá, vì vậy các thể này còn được gọi là trạng tháitiền ung thư. - Các u lành tính của thanh quản cũng dễ ung thư hoá nhất là loại u nhúthanh quản ở người lớn chiếm một tỉ lể khá cao. III. GIẢI PHẪU BỆNH LÝ 1. Đại thể Thường hay gặp 3 hình thái sau: - Hình thái tăng sinh: Bề ngoài giống như u nhú, một số trường hợp giốngnhư một polip có cuống. - Hình thái thâm nhiễm xuống phía sâu: Bề ngoài niêm mạc có vẻ nguyênvẹn, đôi khi có hình như núm vú, niêm mạc vùng này bị đẩy phồng lên và di độngbị hạn chế. - Hình thái loét thường bờ không đều, chạm vào dễ chảy máu. Nhưng haygặp là thể hỗn hợp vừa tăng sinh vừa loét, hay vừa loét vừa thâm nhiễm. 2. Vi thể - Phần lớn ung thư thanh quản thuộc loại ung thư biểu mô lát, gai có cầusừng chiếm 93% hoặc á sừng, sau đó là loại biểu mô tế bào đáy, loại trung gian vàbiểu mô tuyến. - Loại u biệt hoá thì hiếm gặp ở ung thư thanh quản. Về lâm sàng, loại nàytiến triển nhanh nhưng lại nhạy cảm với tia phóng xạ. IV. LÂM SÀNG 1. Vị trí và độ lan rộng của khối u. Ung thư thượng thanh môn (tầng trên) hay tiền đình thanh quản. - Thường phát sinh cùng một lúc ở cả băng thanh thất và mặt dưới của thanhthiệt. Nó sẽ lan nhanh ra phía đối diện, nẹp phễu thanh thiệt và vùng sụn phễu bênbệnh thường to phồng lên do bị u thâm nhiễm hoặc do phù nề. Ở giai đoạn đầu, đáybăng thanh thất và dây thanh còn bình thường. Mắt thường rất khó đánh giá chính 4xác độ thâm nhiễm vào phía sâu, vì vậy cần phải chụp cắt lớp thông thường hoặctốt nhất là chụp C.T.Scan thì mới đánh giá được hố trước thanh thiệt. - Ung thư xuất phát từ thanh thất Morgagni thường là thể tăng sinh hay loétvà thường bắt đầu từ phía đáy thanh thất hay thanh thiệt, nhưng nhìn chung thể loétlan rất nhanh vào các vùng lân cận, xuống dưới dây thanh và hạ thanh môn, lên trênbăng thanh thất, ra ngoài sụn giáp có khi cả sụn phễu. Ung thư thanh môn (dây thanh) là loại hay gặp nhất và thường thương tổn ucòn giới hạn ở mặt trên hay bờ tự do dây thanh nếu ta phát hiện sớm. - Thường gặp thể tăng sinh, hiếm gặp thể thâm nhiễm hoặc loét. - Do triệu chứng khó phát âm xuất hiện sớm nên bệnh nhân thường đếnkhám sớm hơn các loại ung thư khác. Ung thư dây thanh tiến triển tương đối chậm,thường sau nhiều tháng, có khi một năm, bởi vì mô liên kết dưới niêm mạc của dâythanh thường dày đặc và màng lưới bạch mạch thì rất thưa thớt. Mô u lan dần dầntừ mặt trên của niêm mạc xuống lớp sâu và sau đó mới bắt đầu phát triển nhanhxuống vùng hạ thanh môn và lên băng thanh thất. - Un ...