Bài giảng Cơ sinh học mô sụn khớp và Thoái hóa khớp - Ngô Quốc Đạt

Bài giảng Cơ sinh học mô sụn khớp và Thoái hóa khớp do Ngô Quốc Đạt biên soạn với mục tiêu: Hiểu được cơ sinh học của mô sụn khớp; Phân tích được các biến đổi mô bệnh học trong thoái hóa khớp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Cơ sinh học mô sụn khớp và Thoái hóa khớp - Ngô Quốc ĐạtCơ sinh học mô sụn khớp và Thoái hoá khớp Ngô Quốc Đạt Bộ môn MP-GPB Email: ngoquocdat@ump.edu.vn Mục tiêu1. Hiểu được cơ sinh học của mô sụn khớp.2. Phân tích được các biến đổi mô bệnh học trong thoái hoá khớp.Thành phần cơ bản của mô sụn và xươngThành phần cơ bản của mô sụn và xươngThành phần Hồ cá Mô xương Mô sụn Cá các loại Tế bào xương, nguyên bào Tế bào sụn, Nguyên bào sụn Tế bào xương, đại bào hủy xương Hữu cơ: rong và san hô Collagen II, elastin Collagen I, proteoglycan, hyaluronic acid, … Chất nền Vô cơ: nước, đá … Muối Calcium, Mg … Nước Osteoarthritic Knee JointPainted by Artist: Mika Katsuta (Japan) Mô sụn bình thường: 3 týpSụn khớp: Sụn sợi Sụn chunsụn hyalin (annulus fibrosus) Mô học của sụn khớp4 vùng: Bề mặt (tiếp tuyến); Giữa (chuyển tiếp), Sâu (từng cột, vuônggóc), và sụn ngấm calci. Browne JE, Branch TP. J Am Acad Orthop Surg 2000;8:180-189. Cách sắp xếp của các sợi collagen ở sụn khớpỞ bề mặt các sợi collagen xếp song song (Horizontal), ở phần sâu các sợicollagen xếp vuông góc (Vertical). Peter G. Bullough (2010): Orthopaedic pathology Đáp ứng của sụn khớp với lực nén• Lực nén vừa đủ: TB sụn hoạt động tối ưu, cân bằng với chất nền sụn.• Lực nén quá mức: TB sụn bị chết và hoại tử.• Lực nén quá ít: TB sụn bị teo, giảm chất nền sụn, tăng lượng nước và sợi hoá bề mặt (Fibrillation)Mô bệnh học củathoái hoá khớp Định nghĩa thoái hoá• Pathologic degeneration is defined in the Oxford Dictionary as “a morbid change in the structure of parts, consisting in a disintegration of tissue, or in a substitution of a lower for a higher form of structure” Sydenham Society Lexicon of Medicine and the Allied SciencesCác biến đổi mô bệnh học chính 1. Mất sụn khớp 2. Dầy xương dưới sụn 3. Nang xương dưới sụn 4. Chồi xương 5. Viêm màng khớp Các biến đổi mô bệnh học chính• Giai đoạn sớm: TB sụn bị chết → Mô sụn bị rách → Dịch khớp tràn vào. Raphael R, DS. Strayer, Emanuel R (2012) - Rubin’s pathology, 6th ed. Các biến đổi mô bệnh học chính• Thoái hoá tiếp diễn: lớp sụn mòn dần đến lớp xương dưới sụn → mạch máu đến tổn thương → thay thế mô sụn sợi (fibrocartilage). Raphael R, DS. Strayer, Emanuel R (2012) - Rubin’s pathology, 6th ed. Các biến đổi mô bệnh học chính• Nút sụn sợi (fibrocartilage) hư dần → trơ lớp xương dưới sụn → dầy dần và hoá ngà.• Gãy xương vi thể → dịch khớp tràn xuống khoang tuỷ xương → nang xương dưới sụn.• Tái tạo sụn khớp --> chồi xương (tạo xương nội sụn). Tổn thương sụn Sửa chữaTổn thương Giai đoạn sớm của OA: Sụn bị tổn thương• Giai đoạn sớm của thoái hoá khớp: TB sụn bị thoái hoá, chất nền sụn chứa nhiều nước và ít proteoglycan Peter G. Bullough (2010): Orthopaedic pathology Giai đoạn sớm của OA: Sụn bị tổn thương• Nhuộm proteoglycan (PG) bắt màu đỏ: mô sụn bình thường (phải); nhuyễn sụn (trái), PG giảm 1/2 trên vùng sụn tổn thương. Peter G. Bullough (2010): Orthopaedic pathology Giai đoạn sớm của OA: Sụn bị tổn thương• Trong chất nền sụn không còn thấy TB sụn, hậu quả của hoại tử tế bào sụn khu trú. Peter G. Bullough (2010): Orthopaedic pathology