Bài giảng Dân số và phát triển: Bài 2 - ThS. Nguyễn Thành Nghị

Trong bài 2 Mức chết các yếu tố ảnh hưởng thuộc bài giảng dân số và phát triển nhằm trình bày về cách tính chỉ số đánh giá mức chết, trình bày được phương pháp chuẩn hóa tỷ suất chế thô. Bài giảng trình bày các chỉ số căn bản giúp học viên hiểu sâu hơn về Dân số và phát triển.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Dân số và phát triển: Bài 2 - ThS. Nguyễn Thành NghịMøc chÕt vµ C¸c yÕu tè ¶nh h-ëng: PhÇn I: C¸c chØ b¸o c¬ b¶n Bé m«n D©n sè Tr-êng §¹i häc Y TÕ C«ng Céng, 2008 1 Môc tiªu1.BiÕt c¸ch tÝnh mét sè chØ sè ®¸nh gi¸ møcchÕt,2.Tr×nh bµy ®-îc ph-¬ng ph¸p chuÈn hãa tûsuÊt chÕt th« 2 Nh÷ng néi dung chÝnh- Kh¸i niÖm vµ c¸ch tÝnh mét sè chØ sè ®¸nh gi¸ møc chÕt, sè liÖu minh ho¹,- Ph-¬ng ph¸p chuÈn ho¸ 3 Kh¸i niÖmChÕt: mÊt ®i vÜnh viÔn tÊt c¶ nh÷ng biÓu hiÖnsèng t¹i mét thêi ®iÓm nµo ®ã sau khi ®· cã sùkiÖn sinh sèng x¶y ra ( WHO) 4 Kh¸i niÖmMét sù kiÖn sinh sèng: sù lÊy ra tõ c¬ thÓ ng-êi mÑ mét s¶n phÈm sau thêi gian thai nghÐn mµ kh«ng chó ý ®Õn ®é dµi thêi gian mang thai, vµ sau khi t¸ch biÖt khái c¬ thÓ cña ng-êi mÑ, s¶n phÈm nµy cã biÓu hiÖn cña sù sèng nh- lµ h¬i thë, nhÞp ®Ëp cña tr¸i tim, hoÆc những cö ®éng tù nhiªn cña b¾p thÞt ... 5 Mét sè chØ sè vÒ møc chÕt1. Tû suÊt chÕt th« (Crude Death Rate - CDR): CDR = D x 1000 P D: tæng sè chÕt trong n¨m P: d©n sè trung b×nh (hay gi÷a kú)ViÖt Nam 2006, CDR 5,3%o: trong n¨m 2006, Trung b×nh cø1000 ng-êi d©n cã kho¶ng 5 ng-êi chÕt.CDR bÞ ¶nh h-ëng bëi c¬ cÊu tuæi do vËy CDR cña mét sèn-íc ph¸t triÓn cao h¬n CDR cña mét sè n-íc ®ang ph¸ttriÓn. Dïng ph-¬ng ph¸p chuÈn ho¸ theo tuæi ®Ó so s¸nh 62. Tû suÊt chÕt ®Æc tr-ng theo tuæi (Age Specific Death Rate - ASDR) ASDR = Dx x 1000 Px Dx: tæng sè chÕt ë nhãm tuæi x trong n¨m Px: d©n sè trung b×nh ë nhãm tuæi x trong n¨m Kh«ng bÞ ¶nh h-ëng bëi c¬ cÊu tuæi Dïng so s¸nh tö vong gi÷a c¸c løa tuæi Dïng so s¸nh tö vong cña cïng løa tuæi qua c¸c thêi kú vµ/hoÆc gi÷a c¸c d©n sè Dïng chuÈn ho¸ tû suÊt chÕt th«, tÝnh b¶ng sèng 7 Tû suÊt chÕt ®Æc tr-ng theo tuæi: ViÖt Nam 200 180 160 140 ASDR (phÇn ngh×n) 120 100 80 60 40 20 0 0 1 2 3 4 5-9 10-14 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65-69 70-74 75-79 80-84 85+ C¶ hai giíi Nam N÷ 8nguån: GSO - Population & Housing Census 1999 (2001)3. Tû suÊt chÕt TE d-íi 1 tuæi (Infant Mortality Rate IMR) IMR = D0 x 1000 B D0: tæng sè chÕt TE d-íi 1 tuæi trong n¨m B: tæng sè trÎ sinh sèng trong cïng n¨m Thùc chÊt lµ tû sè Dïng ®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng søc khoÎ cña mét d©n sè, ®Æc biÖt phô n÷, trÎ em Lµ chØ sè ¶nh h-ëng tuæi thä trung b×nh Nh¹y c¶m víi nh÷ng thay ®æi vÒ ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi 9 Tû suÊt chÕt trÎ em d-íi 1 tuæi (IMR), ViÖt Nam 1960-1999nguån: WB Vietnam – Vietnam Growing Healthy: A Review of the Health Sector (2001) 10Tû suÊt chÕt TE d-íi 1 tuæi (IMR) vµ tû suÊt chÕt th« (CDR) cña ViÖt Nam theo vïng sinh th¸i (phÇn ngh×n) 70 64.4 58.3 60 50 40.8 40.6 37.0 38.0 36.7 40 30 26.5 23.6 20 7.0 8.7 10 5.1 6.4 6.7 6.4 5.0 5.6 4.5 0 §ång b»ng §«ng B¾c T©y B¾c B¾c Trung Duyªn h¶i T©y Nam bé §ång b»ng C¶ n-íc s«ng Hång bé miÒn Nguyªn s«ng Cöu Trung ...