Bài giảng ĐỊA CHẤT CÔNG TRÌNH - Chương 2 - Phần 2

Đá là tập hợp của một hoặc nhiều khoáng vật. Từ 1 khoáng vật  Đá đơn khoáng: Thạch cao, đolomit …; Từ 2 khoáng vật trở lên  Đá đa khoáng: Granit, Cát kết …; Theo nguồn gốc chia ra: đá magma, trầm tích và biến chất.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng ĐỊA CHẤT CÔNG TRÌNH - Chương 2 - Phần 2 II. C¸c lo¹i ®¸  Kh¸i niÖmĐá là tập hợp của mộthoặc nhiều khoáng vật. Từ 1 khoáng vật  Đáđơn khoáng: Thạch cao,đolomit …;Từ 2 khoáng vật trở lên Đá đa khoáng: Granit,Cát kết …;Theo nguồn gốc chia ra:đá magma, trầm tích và 42biến chất. II. C¸c lo¹i ®¸Theo nguồn gốc chia ra: Đá magma. Đá trầm tích Đá biến chất 43II. C¸c lo¹i ®¸ 44 II. C¸c lo¹i ®¸ Các đặc điểm cơ bản của đá Thµnh phÇn kho¸ng vËt: lµ kh¸i niÖm chØ sù cã mÆt cña c¸c kho¸ng vËt trong ®¸ vµ tû lÖ hµm lîng cña chóng. KiÕn tróc: lµ tæng hîp c¸c ®Æc trng thµnh t¹o ®¸, ®îc x¸c ®Þnh b»ng møc ®é kÕt tinh, kÝch thíc h¹t vµ møc ®é ®ång ®Òu h¹t. ThÓ hiÖn ®Æc ®iÓm cña c¸c h¹t hîp phÇn. CÊu t¹o: lµ kh¸i niÖm chØ sù s¾p xÕp trong kh«ng gian cña c¸c thµnh phÇn t¹o ®¸ vµ møc ®é liªn tôc (chÆt xÝt) cña chóng. ThÓ hiÖn møc ®é ®ång nhÊt cña khèi ®¸. ThÕ n»m: lµ kh¸i niÖm chØ h×nh d¹ng, kÝch thíc vµ mèi quan hÖ tiÕp xóc cña khèi ®¸ víi c¸c ®¸ v©y quanh. ThÓ hiÖn t thÕ cña khèi ®¸. §Æc ®iÓm riªng: lµ kh¸i niÖm chØ nh÷ng ®Æc ®iÓm mµ chØ riªng lo¹i ®¸ ®ã míi cã. ThÓ hiÖn nguån gèc cña ®¸, nh»m ph©n biÖt c¸c lo¹i ®¸ víi nhau. 45 II.1. ®¸ magma Khái niệm Đá magma được hình thành do sự nguội lạnh, đông cứng của dung nham magma nóng chảy phun lên từ trong lòng đất. Dung nham magma là dung dịch silicat có thành phần phức tạp và chứa nhiều loại khí và hơi nước khác nhau. 46II.1. ®¸ magma Khái niệm 47 Phân loại đá magma a. Theo điều kiện hình thành Đá magma phun trào Đá magma xâm nhập 48 Phân loại đá magmab. Theo thành phần hóa học (dựa vào hàm lượng SiO2)• Đá magma axit: SiO2>65%• Đá magma trung tính: SiO2=55% ÷ 65%• Đá magma bazơ: SiO2=45% ÷ 55%• Đá magma siêu bazơ: SiO2 Phân loại đá magmac. Theo tỷ lệ % các khoáng vật sẫm màu trong đá• Đá magma sáng màu: Hàm lượng KV sẫm màu < 30%• Đá magma sẫm vừa: Hàm lượng KV sẫm màu = 30 - 60%• Đá magma sẫm màu: Hàm lượng KV sẫm màu = 60 - 90%• Đá magma quá sẫm: Hàm lượng KV sẫm màu > 90% Thường đá magma axit có màu sáng, đá bazơ và siêu bazơ có màu sẫm vừa và quá sẫm. 50Đặc điểm của đá magma• Thành phần khoáng vậtTổng hàm lượng chung trong vỏ quả đất: Felspat: 60% Thạch anh: 12% Amphibol và piroxen 17% Mica: 4% Các khoáng vật phụ, khoáng vật hiếm 51Thành phần khoáng vật 52 Đặc điểm của đá magma Kiến trúc Theo mức độ kết tinh • Kiến trúc toàn tinh: Các khoáng vật đều kết tinh, có mặt phân tách rõ rệt, có thể thấy bằng mắt thường • Kiến trúc porphyr: một số khoáng vật lớn nổi lên trên nền các tinh thể hạt nhỏ hoặc không kết tinh • Kiến trúc ẩn tinh: các khoáng vật kết tinh hạt bé, không thấy được bằng mắt thường • Kiến trúc thủy tinh: các khoáng vật không kết tinh, ở dạng v ô định hình 53 Đặc điểm của đá magma Kiến trúc Theo kích thước hạt • Hạt lớn (>5mm) • Hạt vừa (5-2mm) • Hạt nhỏ (2-0.2mm) • Hạt mịn (KiÕntróctoµntinh 55KiÕn tróc porphyr 56Kho¸ng vËt nÒn Kho¸ng vËt kÕt tinhKiÕn tróc Èn tinh 57KiÕn tróc thñy tinh 58 Đặc điểm của đá magma Cấu tạo  Theo quy luật sắp xếp (sự định hướng của các KV) • Cấu tạo khối: các KV tạo đá không sắp xếp theo quy luật. • Cấu tạo dải: các KV trong đá tập hợp thành từng dải theo phương dịch chuyển của dòng dung nham. Theo mức độ chặt xít (mức độ liên tục) • Cấu tạo chặt xít • Cấu tạo lỗ rỗng • Cấu tạo hạnh nhân 59 III. CÊu t¹o ®¸ macmaCấu tạochặt xít Cấu tạo lỗ rỗng Cấu tạo 60 hạnh nhân Đặc điểm của đá magma• Thế nằm của đá magma xâm nhập Dạng nền: kích thước rất lớn, đá vây quanh không bị biến đổi thế nằm, ranh giới dưới không xác định được Dạng nấm: hình nấm, kích thước nhỏ hơn dạng nền, đá vây quanh phía trên bị uốn cong Dạng mạch: do magma xâm nhập vào các khe nứt, cắt ngang tầng đá vây quanh, kéo d ...