Bài giảng Địa chất công trình: Chương 3 - Dr.-Ing. Nguyễn Quang Tuấn

Bài giảng Địa chất công trình: Chương 3.1 Kiến tạo và cấu trúc địa chất cung cấp cho người học những kiến thức như: Cấu trúc quả đất và thuyết kiến tạo mảng; Chuyển động uốn nếp và cấu tạo nếp uốn; Các yếu tố hình học của nếp uốn. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Địa chất công trình: Chương 3 - Dr.-Ing. Nguyễn Quang Tuấn Trường Đại học Thủy lợi Bộ môn Địa kỹ thuật Bài giảng môn học Địa chất công trình Chương 3CÁC HIỆN TƯỢNG ĐỊA CHẤT NỘI SINHGiảng viên: Dr.-Ing. Nguyễn Quang Tuấn © Dr.-Ing. Nguyễn Quang Tuấn 13.1 KIẾN TẠO VÀ CẤU TRÚC ĐỊA CHẤT1. KIẾN TẠO Chuyển động kiến tạo là sự vận động của vỏ trái đất được sinh ra do nội lực. Chuyển động kiến tạo làm biến dạng và phá hủy cấu tạo ban đầu của vỏ trái đất. Kiến tạo làm đá bị thay đổi kiến trúc, cấu tạo và thế nằm đồng thời tạo ra các dạng địa hình tương phản.Cấu trúc quả đất và thuyết kiến tạo mảngTrong tầng mantle luôn có dòng dung nham chuyển động đối lưu  các lục địa trôi dạt. Từđó sinh ra các chuyển động thứ sinh như thăng trầm, uốn nếp, đứt gãy.Bản đồ các mảng kiến tạo trên thế giới (Nguồn: wikipedia)CÁC CHUYỂN ĐỘNG KIẾN TẠO1. Chuyển động thăng trầm: chuyển động nâng lên hạ xuống của vỏ trái đất, thường xảy ra trong phạm vi rộng lớn (lục địa hay một phần lục địa)2. Chuyển động uốn nếp: hình thành do tác dụng của lực kéo nén kiến tạo (theo chiều tiếp tuyến với mặt đất), đất đá bị biến dạng từ thế nằm ngang sang nằm nghiêng hoặc bị uốn cong mà vẫn giữ tính liên tục (do tốc độ tác dụng chậm, trong điều kiện nhiệt độ, áp suất cao)3. Chuyển động nứt gãy: khi lực kiến tạo gây ứng suất vượt quá độ bền của đất đá làm cho tầng đá bị nứt nẻ, chuyển dịch và mất tính liên tụcHai mảng lục địa đối đầu đội nhau gây rachuyển động thăng trầmHội tụ, tách dãn, chuyển dịch ngang Chuyển động uốn nếp và cấu tạo nếp uốn Khi bị nén ép bởi áp lực kiến tạo, các tầng đá bị uốn cong nhưng vẫn giữ tính liên tục  hình thành các nếp uốn Nếp lồi Nếp lõmPhức nếp uốnLực kiến tạo gây biến vị đất đáNguyên nhân làm chocác lớp đá uốn nếpđược: – Xảy ra ở độ sâu lớn, áp lực giữ cao, nhiệt độ lớn  đá thể hiện tính dẻo – Lực kiến tạo tác dụng chậm và lâu dài  đá bị biến dạng dẻoBiến dạng của đá Quan hệ giữa ứng suất và Ứng suất biến dạng Biến dạng Biến dạng đàn hồi Biến dạng có thể thay đổi theo đuều kiện ứng suấtBiến dạngcủa đáQuan hệ giữaứng suất và biếndạng ở nhiệt độthấp và áp lựcthấp hoặc doứng suất thayđổi đột ngột Phá hoại dònBiến dạngcủa đá Biến dạng dẻoQuan hệ giữaứng suất và Điểmbiến dạng ở chảy Điểm phá hủyđiều kiệnnhiệt độ và Biến dạng đàn hồiáp lực lớn Biến dạng dẻo Cấu trúc nếp uốnNếp lồi Nếp lõm Nếp lồi Nếp lõm Lớp đá Lớp đá trẻ cổ hơn Trước khi bào mòn sau khi bào mònNếp lồi Nếp lồiNếp lõmPhức nếp uốnCác yếu tố hình học của nếp uốn