Bài giảng Dịch tễ học - Trường ĐH Võ Trường Toản (Năm 2022)

Bài giảng Dịch tễ học giúp sinh viên ngành Y khoa trang bị kiến thức nền tảng và các ứng dụng trong lĩnh vực dịch tễ học, nhằm đáp ứng chuẩn đầu ra chương trình đào tạo. Bài giảng gồm 7 chương giới thiệu về các nguyên lý cơ bản của dịch tễ học, các số đo dịch tễ, thiết kế nghiên cứu, sàng tuyển phát hiện sớm bệnh, giám sát dịch tễ học và nguyên tắc điều tra xử lý dịch. Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung bài giảng!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Dịch tễ học - Trường ĐH Võ Trường Toản (Năm 2022)TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC VOÕ TRÖÔØNG TOAÛN KHOA Y Bài giảng DỊCH TỄ HỌC Biên soạn: ThS. Trần Đỗ Thanh Phong LƯU HÀNH NỘI BỘ Hậu Giang, 2022 LỜI GIỚI THIỆU ------------ Dichj tễ học là môn học thiết yếu trong quá trình đào tạo Bác sĩ đa khoa, trình độđại học. Trong chương trình giảng dạy tại Trường Đại học Võ Trường Toản, học phầnthực hành của môn này có thời lượng 2 tín chỉ lý thuyết và 1 tín chỉ thực hành Mục tiêu học tập học phần giúp sinh viên ngành Y khoa trang bị kiến thức nền tảngvà các ứng dụng trong lĩnh vực dịch tễ học, nhằm đáp ứng chuẩn đầu ra chương trình đàotạo. Bài giảng gồm 7 chương giới thiệu về các nguyên lý cơ bản của dịch tễ học, cácsố đo dịch tễ, thiết kế nghiên cứu, sàng tuyển phát hiện sớm bệnh, giám sát dịch tễ học vànguyên tắc điều tra xử lý dịch LỜI TỰA ------------ Bài giảng Dịch tễ học được biên soạn và thẩm định theo các quy chế, quy địnhhiện hành. Khoa Y hy vọng sẽ cung cấp các nội dung kiến thức súc tích về học phần, hỗtrợ tốt nhất cho sinh viên trong quá trình học tập. Bên cạnh đó, bài giảng không thể tránhkhỏi các thiếu sót ngoài ý muốn, Khoa Y rất mong nhận được các ý kiến đóng góp từ sinhviên và người đọc để bài giảng được hoàn thiện hơn. Hậu Giang, ngày … tháng … năm 2022 Biên soạn ThS. Trần Đỗ Thanh Phong CHƯƠNG 1 ĐẠI CƯƠNG DỊCH TỄ HỌC1.1. Thông tin chung1.1.1. Giới thiệu tóm tắt nội dung bài học Bài học cung cấp kiến thức tổng quát về sức khỏe cộng đồng1.1.2. Mục tiêu học tập 1.Phát biểu & giải thích được định nghĩa của Dịch tễ học 2.Trình bày đầy đủ công dụng của Dịch tễ học 3.Trình bày được tiến trình tự nhiên của bệnh và yếu tố nguy cơ 4.Trình bày được khái niện Tam giác dịch tễ1.1.3. Chuẩn đầu ra Trình bày được khái niệm dịch tễ học và các khái niệm liên quan1.1.4. Tài liệu giảng dạy1.1.4.1 Giáo trình Vũ Thị Hoàng Lan (2012) Dịch tễ học. Hà Nội: Nhà xuất bản Y học.1.1.4.2. Tài liệu tham khảo 1. Vũ Thị Hoàng Lan (2012) Dịch tễ học. Hà Nội: Nhà xuất bản Y học. 2. Trần Thị Minh An (2019) Dịch tễ học một số bệnh phổ biến. Hà Nội: Nhà xuấtbản Y học. 1.1.5. Yêu cầu cần thực hiện trước, trong và sau khi học tập Sinh viên đọc trước bài giảng, tìm hiểu các nội dung liên quan đến bài học, tích cựctham gia thảo luận và xây dựng bài học, ôn tập, trả lời các câu hỏi, trình bày các nội dungcần giải đáp và tìm đọc các tài liệu tham khảo.1.2. Nội dung chính 1.2.1. Giới thiệu Dịch tễ học (Epidemiology) được xem như có nguồn gốc từ ý tưởng của Hypocratesvà những người khác cách đây 2000 năm cho rằng các yếu tố môi trường có thể ảnh hưởngđến sự mắc bệnh. Tuy nhiên, phải đến thế kỷ XIX thì môn Dịch tễ học mới chính thức rađời khi sự phân bố bệnh tật ở những dân số người xác định được đo đạc cụ thể. Thí dụnổi tiếng nhất về hướng tiếp cận này (và cũng là sự ra đời của Dịch tễ học) là thành côngcủa John Snow trong nghiên cứu năm 1855 về nguyên nhân bệnh dịch tả ở London - Anh. Phương pháp so sánh tỷ suất bệnh tật ở các nhóm dân số người ngày càng được dùngnhiều hơn ở cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX với ứng dụng chủ yếu cho các bệnh truyềnnhiễm. Phương pháp này đã tỏ ra là 1 công cụ rất mạnh trong việc chứng minh mối liênquan giữa các tác nhân môi trường và các bệnh đặc hiệu. Từ thập niên 1950, cùng với sự phát triển của môn Dịch tễ học người ta đã sớm nhậnra rằng quá trình sinh bệnh cần có sự góp phần của nhiều yếu tố. Một số yếu tố cần thiếtcho sự mắc bệnh, trong khi 1 số yếu tố khác chỉ làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh mà thôi.Như vậy, cần phải có những phương pháp dịch tễ học mới để phân tích các mối liên hệnày.Giáo trình môn học: Dịch tễ học, NXB Y học 2012Chủ biên: Vũ Thị Hoàng Lan, Lã Ngọc Quang 11.2.2. Định nghĩa dịch tễ học Định nghĩa: theo từ điển dịch tễ học của John Last (1988): “Dịch tễ học là môn họckhảo sát về sự phân bố và các yếu tố quyết định đưa đến các tình trạng, các biến cố cóliên quan đến sức khỏe trong những dân số xác định. Và áp dụng các khảo sát này vàoviệc kiểm soát các vấn đề sức khỏe”. Phân tích định nghĩa trên, ta có thể thấy + Dịch tễ học không chỉ quan tâm đến tử vong, bệnh tật và tàn tật, mà còn quan tâm đến những tình trạng sức khỏe tích cực (tốt) hơn cũng như đến các biện pháp cải thiện sức khỏe. + Đối tượng nghiên cứu của Dịch tễ học là dân số (quần thể) ngư ...