Bài giảng Động vật chưa có thể xoang (Acoelomata): Ngành giun dẹp (Plathelminthes)

Bài giảng Động vật chưa có thể xoang (Acoelomata): Ngành giun dẹp (Plathelminthes) bao gồm những nội dung về đặc điểm chung của ngành, phân loại (lớp sán tơ, lớp sán hai chủ, sán đơn chủ, lớp sán dây). Bài giảng phục vụ cho các bạn chuyên ngành Sinh học và những bạn quan tâm tới lĩnh vực này.

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Động vật chưa có thể xoang (Acoelomata): Ngành giun dẹp (Plathelminthes)ĐỘNGVẬTCHƯACÓTHỂXOANG (Acoelomata) NGÀNHGIUNDẸP (PLATHELMINTHES)1.Đặcđiểmchungcủangành:Cơthểcó3lớptếbàohìnhthànhtừ3láphôi.Đốixứng2bên.Cơthểdàidẹphướnglưngbụng.Môbì(tbbiểumôcơ,thểque).Cóvòngcơthânriêng(dọc,vòng,Chưacóthểxoang.Hìnhthànhnhumôđệm.Hệtiêuhóachưahoànthiệncơquantiêuhóadạngtúi.Hệthầnkinhdạngdây,chưahoànthiện:hạchsơkhai,dâythần kinhchạydọc2bênthân.Hệbàitiếtnguyênđơnthận/cáctếbàongọnlửa.Khảnăngbài tiếtyếu.Hôhấpquabềmặtcơthể.ChưacóhệtuầnhoànCơquansinhdụchoànthiện,lưỡngtính.Thụtinhtrong.Pháttriểntrựctiếpthànhấutrùngcólôngbơi.Chukỳpháttriển phứctạpSốngkýsinhlàchủyếu.Mộtsốítsốngtựdo(sánlông).2.Phânloại:hiệnbiết20.000loài.Phân4lớp.SơđồcấutạocơthểgiundẹpCấutạocơthểchưacóthểxoang1.Lớpsántơ=lớpsánlông(Turbellaria)Đặcđiểm:Thànhcơthểtừngoàivàotronggồmnhiềulớp:+Môbì(biểumôđơn,tếbàotuyến,tếbàoque)bảovệcơthể.+Lớpmàngđáynơibámcủalớpcơ.+Lớpbaocơ:3lớp(cơvòng,cơxiên,cơdọc).NgoàiracócơlưngbụngNhumô:Làlớpmôbìchèngiữabaocơvàthànhnộiquan+Trongnhumôcónhiềutếbàokhácnhau(tếbàotuyến,sợithầnkinh, cácốngbàitiết,tếbàohìnhsao,tếbàosắctố.)tạothànhmôliênkết xốp.Hệcơ:gồmcơlưng–cơbụngcơngang:liênhệruộtquyếtđịnhvận chuyểncủaruột.Hệtiêuhóadạngtúi:miệngmặtbụnghầu(cơ,tiêmmao)ruộtgiữa(chia nhánh,tếbàotuyến,tếbàothựcbào)cặnbãthảiqualỗmiệngHệbàitiếtnguyênđơnthận:ốngdọc,ốngngang,tậncùngtếbàongọn lửa(tiêmmaolòngốngluônrungđộng)chấtthảiqualòngốngrangoàiHệthầnkinh:hạchnão,dâythầnkinh.Thùycảmgiác,1đôimắtngược..Hệsinhdụclưỡngtính.Sinhsảnvôtínhtáisinh.Sinhsảnhữutínhthụtinh ngoài.2.Lớpsánhaichủ(Degenae=Trematoda):cókhoảng3000loài. Dichuyểnítnhấtqua2vậtchủ.Thíchnghikýsinhtrongcơthể*CấutạoCơthểhìnhládẹp.Có2giácbám:bụngvàmiệng(cơ,gaicuticun.)Lớpbiểumôchìmtrongnhumôđệm,ngoàicơthểcócuticunbảovệHệbàitiết:nguyênđơnthận,2ốngdọcthânbọngđáilỗbàitiết.Hệtiêuhóa:miệnghầu(cơkhỏe)thựcquảnruột(2nhánhphứctạp,kín)Hôhấpkiểukịkhí,Hệthầnkinh:hạchnãotậptrungvùngđầu,có3đôidâythầnkinhHệsinhdục:lưỡngtính,phứctạp,cấutạohoànchỉnh(tuyếnsinhdục, ôôtyp).Quátrìnhpháttriểnphứctạp:cóhiệntượngxenkẽthếhệsinhsản.Di chuyểnquanhiềuvậtchủ.*Vaitrò:Khoảng2.000loàikísinhtrongcơthểngườivàđộngvật.FasciolopsisbuskiSánláruộtFasciolahepaticaSánláganParagonimusringeriSánláphổiEurytremapancreaticumSánlátuỵCấutạosánlá*Vòngđờicủasánláruộtlợn=sánlásongchủ:Sinhsảnhữutínhởvậtchủchính(người,giasúckhác).Sinhsảnvôtínhởvậtchủtrunggian(ốc).Chukỳpháttriểnphứctạp,quanhiềugiaiđoạnnhưsau:Trứngtheomậtvàoruộttheophânrangoàivàomôi trườngnướcnởthànhấutrùngMiracidiumbơilộitựdo(có lôngbaophủ,cóhạchnão,mắtlẻchữthập,có1đôinguyên đơnthậnvànhiềutếbàomầm)chuivàocơthểốc,kýsinh (gantụytuyếnsinhdục)pháttriểnBàonang=sporocyst (hìnhtúihoặctrụ,khôngcómắt,cónhiềutếbàomầm) Bàonanglớnlên,phânchiaấutrùngRediaấutrùng Cercaria(cóđuôi)rakhỏiốcbơilộitựdobámvàocây thuỷsinh(rụngđuôi,kếtbàoxác)vàovậtchủchính (người,giasúc).Chúý:CókhiởdạngCercariaMetacercaria(kếtvỏphần đầu)chuivàovậtchủtrunggianthứ2chuivàovậtchủChukỳsinhsảnpháttriểncủaSánláruộtMộtsốloàisánláthườnggặp Fasciolopsis buski Paragonimus sp. Fasciola hepatica3.Sánđơnchủ(Monogennoidea):*Đặcđiểmcấutạo:Hiệnbiếtkhoảng1.100loài.Làsánkýsinhkíchthướcnhỏ(0,5–6nm),kýsinhbênngoàicơthể.Vậtchủbòsát,cá,lưỡngthê.Cơthểcóđĩabámphứctạpcuốithân(gai,móc,vòngcơdầy).Pháttriểncóbiếnthái.Khôngxenkẽthếhệsinhsản.Trứngnởthànhấu trùngcómócbámvàovậtchủpháttriểnthànhcơthểtrưởngthành.Khôngcóvậtchủtrunggian.Kýsinhngoàicơthể(da,mang)hoặckýsinhbêntrong(xoangmiệng, xoanghầu..,bóngđái..)*Vaitrò:chủyếugâybệnhchocá.Monogenoidea4.Lớpsándây(Cestoda):chịuảnhhưởngđờisốngkýsinhsâ ...