Bài giảng Doppler tĩnh mạch chi dưới

Bài giảng Doppler tĩnh mạch chi dưới trình bày các nội dung chính sau: Đại cương – Giải phẫu; Huyết khối tĩnh mạch; Catheter tĩnh mạch và huyết khối; Hội chứng May-Thurner; Hội chứng Trousseau; Suy tĩnh mạch. Mời các bạn cùng tham khảo để nắm nội dung chi tiết.

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Doppler tĩnh mạch chi dưới People only see what they are prepared to see. Ralph Waldo Emerson DOPPLER TĨNH MẠCH CHI DƢỚI (DOPPLER US OF LOWER EXTREMITY VEINS) Dr. NGUYỄN QUANG TRỌNG (Last update, 16/01/2014) IMAGING DEPARTMENT FV HOSPITAL – HCM CITY12 April 2014 1 NỘI DUNG  Đại cương – Giải phẫu.  Huyết khối tĩnh mạch.  Catheter tĩnh mạch và huyết khối.  Hội chứng May-Thurner.  Hội chứng Trousseau.  Suy tĩnh mạch. Hippocrates treating thrombophlebitis on a relief located at the National Archaeological Museum, Athens, Greece. Image courtesy of Professor Edwin J.R. van Beek.12 April 2014 2 hinhanhykhoa.com ĐẠI CƢƠNG – GIẢI PHẪU  Một thống kê ở Mỹ cho thấy tỷ lệ giãn tĩnh mạch chi dưới (varicose veins) chiếm 19% ở nam giới và 36% ở nữ giới.  Bệnh gia tăng theo tuổi, chiếm 50% ở người trên 65 tuổi.  Ở chi dưới, bệnh lý tĩnh mạch nhiều gấp 8 lần động mạch.  Sự hư hại van tĩnh mạch kết hợp với sự thoái hóa thành tĩnh mạch đưa đến bệnh cảnh Suy tĩnh mạch nguyên phát.  Huyết khối tĩnh mạch thường gặp ở hệ TM sâu, sau huyết khối lá van thường bị hư hại, đưa đến bệnh cảnh Suy tĩnh mạch thứ phát.  Suy TM và huyết khối TM tạo nên một vòng tròn bệnh lý: Suy TM rất dễ bị huyết khối do tuần hoàn TM bị trì trệ, TM bị huyết khối đưa đến Suy TM.  TM chi dưới bao gồm hai hệ:  Hệ tĩnh mạch sâu.  Hệ tĩnh mạch nông.12 April 2014 3 HỆ TĨNH MẠCH SÂU Tĩnh mạch đi kèm theo động mạch.  TM đùi nông, TM đùi sâu và TM khoeo là những TM đơn (TM vùng đùi, khoeo).  TM chày trước, chày sau và TM mác là những TM đôi (tức là 2 tĩnh mạch đi kèm 1 động mạch) (TM vùng cẳng chân).12 April 2014 456Ngoài TM chày trước, chày sau và mác, vùng cẳng chân còn có TM cơ bụng chânvà TM cơ dép thuộc hệ TM sâu. Các tĩnh mạch này cũng là những tĩnh mạch đôi.8Quai tĩnh mạch hiển lớn (Fabricius - 1603) -Tĩnh mạch có cấu trúc hình ống, nhưng hai thành bên không song song với nhau mà phình nhẹ ra tại vị trí bám của lá valve (tựa như thân cây tre). - Dọc theo tĩnh mạch là hệ thống valve tổ chim, một chiều. - Số lượng valve ở tầng bắp chân nhiều hơn tầng đùi.12 April 2014 10 hinhanhykhoa.com  Kết nối giữa hệ tĩnh mạch nông và hệ tĩnh mạch sâu là các tĩnh mạch thông nối (perforator veins), có khoảng 150 tĩnh mạch thông nối ở mỗi bên.  Các tĩnh mạch thông nối thường có động mạch song hành (60%).  Tĩnh mạch Cockett I, II và III, các tĩnh mạch này nằm ở mặt trong, phần dưới cẳng chân (khoảng 6cm, 12cm và 18cm trên mắt cá trong), thông nối giữa nhánh phụ sau của tĩnh mạch hiển lớn với tĩnh mạch chày sau.  Tĩnh mạch Boyd, nằm dưới khớp gối khoảng chừng 10 cm, thông nối giữa tĩnh mạch hiển lớn và tĩnh mạch khoeo.  Tĩnh mạch Dodd thông nối giữa tĩnh mạch hiển lớn và tĩnh mạch đùi ở 1/3 xa của đùi.  Tĩnh mạch Hunter thông nối giữa tĩnh mạch hiển lớn và tĩnh mạch đùi ở 1/3 giữa của đùi.  Thông nối quan trọng nhất giữa tĩnh mạch hiển bé và tĩnh mạch cơ dép đó là tĩnh mạch May.  Ngoài hệ TM nông, hệ TM sâu, TM thông nối còn có các xoang tĩnh mạch (venous sinusoid) nằm trong cơ, nhờ cơ co bóp, máu trong xoang tĩnh mạch và trong hệ tĩnh mạch sâu sẽ được đẩy về trung tâm.12 April 2014 12 hinhanhykhoa.comhinhanhykhoa.comhinhanhykhoa.com Hệ thống valve một chiều của tĩnh mạch chỉ cho phép dòng máu đi từ hệ TMnông vào hệ TM sâu, cũng như chỉ cho phép dòng máu đi từ ngoại vi về tim .12 April 2014 17 Các xoang tĩnh mạch nằm trong cơ, chịu tác động của sự co cơ, chính vì vậy các cơ vùng bắp chân được gọi là “muscle pump”: khi cơ vùng bắp chân co lại nó sẽ tạo một áp suất lên đến 200 mmHg. Với áp lực này, máu sẽ được đẩy ra khỏi các xoang tĩnh mạch để vào hệ tĩnh mạch sâu. Các tĩnh mạch sâu cũng chịu lực ép của cơ lên thành tĩnh mạch, nhờ hệ thống van một chiều, máu sẽ được đẩy về tim.12 April 2014 18 hinhanhykhoa.com  Nếu áp lực thủy tĩnh ở hệ tĩnh mạch đo được là 90 mmHg lúc đứng yên, thì khi vận động, nhờ cơ co bóp máu được đẩy ra khỏi các xoang tĩnh mạch cũng như tạo sức ép lên thành TM ở hệ TM sâu khiến cho máu ở hệ TM sâu được dẫn lưu về tim, lúc này áp lực thủy tĩnh của hệ tĩnh mạch chỉ còn 20- 30 mmHg.12 April 2014 19Khi ta thực hiện các nghiệm phápValsalva hoặc chèn ép vùng quanh rốn, các valve sẽ đóng lại, ngăn không cho máu chảy ngược ra ngoại vi. 12 April 2014 20 hinhanhykhoa.com ...