Bài giảng Dược động học và tương tác thuốc

Bài giảng Dược động học và tương tác thuốc được biên soạn nhằm giúp cho các bạn mô tả được 4 thành phần của dược động học; giải thích tầm quan trọng của hệ thống P450 của gan trong chuyển hóa thuốc; giải thích cơ chế một chất cảm ứng và chất ức chế ảnh hưởng đến nồng độ của cơ chất CYP450 trong máu; mô tả được các tương tác thuốc quan trọng nhất.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Dược động học và tương tác thuốcDược động học và tương tác thuốc HAIVN ChươngtrìnhAIDScủađạihọcYHarvardtạiViệtNam 1 Mục tiêu học tậpKếtthúcbàinày,họcviênsẽcóthể: Môtả4thànhphầncủadượcđộnghọc Giảithíchtầmquantrọngcủahệthống P450củagantrongchuyểnhóathuốc Giảithíchcơchếmộtchấtcảmứngvàchất ứcchếảnhhưởngđếnnồngđộcủacơchất CYP450trongmáu Môtảcáctươngtácthuốcquantrọngnhất 2 Dược động học là gì? Lànghiêncứuvềcơchếthuốcđivào, tươngtácvới,vàđirakhỏicơthể,bao gồm: • Hấpthụ • Phânbố • Chuyểnhóa • Thảitrừ Hoặc,“nhữnggìmàcơthểtácđộnglên thuốc” 3 Hấp thụ thuốc Sựdichuyểncủathuốctừvịtríđưathuốc vào(dạdày,tĩnhmạch,da,v.v)đivào trongmáu 4 Các yếu tố ảnh hưởng đến hấp thụ thuốc pHdạdàythayđổi: • Mộtsốthuốchấpthutốthơntrongmôi trườngaxít(itraconazole) • Nhữngthuốckhácđượchấpthutốthơntrong môitrườngpHcaohơn(ddI) Sựhiệndiệnhoặcvắngmặtcủathứcăn haycácthuốckhác: • ChấtđệmddIlàmgiảmhấpthucủa itraconazole,ketoconazole,indinivir 5 Phân bố thuốc Tiếpsauhấpthụhayngấmvàotrong máu,thuốcsẽphânbốvàotrongcáckẽ môvàtrongdịchnộibàovàcuốicùngđi vàomôcủacơthể 6 Các yếu tố ảnh hưởng đến phân bố thuốc Cunglượngtimvàdòngchảymáuđến cáccơquanvàmô Tínhthấmvàsựtíchtụcủathuốc Bámvàoprotein: • Khảnăngbámvàoproteinkhácnhaugiữa cácthuốcARV • Nồngđộproteincóthểkhácnhaugiữacác bệnhnhânvàtrongcơthểbệnhnhân 7 Chuyển hóa thuốc là gì? Làquátrìnhbiếnđổicácthuốchoạtđộng thànhcácchấtchuyểnhóakhônghoạt độngmàdễdàngbịđàothảirakhỏicơ thểhơn 8 Đào thải thuốc Thuốcđượcthảitrừkhỏicơthểhoặcởdạng nguyênvẹnhoặcởdạngchấtchuyểnhóa: • Thận • Ganruột Cácyếutốảnhhưởngđếnđàothảithuốc baogồm: • Giảmchứcnăngthânvà/hoặcsuythận • Kiềmhóahoặctoanhóanướctiểu • Suygan 9 Tóm tắt dược động họcỐng tiêu hóa Da và phổi HẤP THU Gan Chuyển hóa Tuần hoàn máu và bạch huyết Chất chuyển hóa Mật Dự trữ Thận Phổi Dịch ngoại bào Các cơ quan và PHÂN PHỐI/ xương, Mô mỡ CHUYỂN HÓAPhân Nước tiểu Hơi thở 10 ĐÀO THẢI10Vai trò của CYP450 trong chuyển hóa 11 Enzym Cytochrome P450 HọenzymcytochromeP450(CYP)làhệ thốngenzymchínhthamgiavàochuyển hóathuốc ChuyểnhóacóCYPlàmtrunggianxảyra chủyếuởgan CYP3Alàenzymquantrọngnhất • Chịutráchnhiệmphânhủyvàloạibỏmột lượnglớnnhấtcácthuốcbaogồmhầuhết cácthuốcPIvàNNRTI 12 Tác động của thuốc lên CYP450 HoạtđộngcủacácenzymeCYP450có thểbịảnhhưởngbởinhiềuthuốc CácthuốcảnhhưởnglênCYP450được phânchiahoặclàchấtcảmứnghoặclà chấtứcchế CácthuốcđượcchuyểnhóabởiCYP450 (cáccơchất)cóthểbịảnhhưởngbởisự cómặtcủamộtchấtcảmứnghoặcmột chấtứcchế 13 Ví dụ về các chất cảm ứng và ức chế CYP450Cảmứng: Ứcchế: • Rifampin • Ritonavir • NVP • Ketoconazole • EFV • Itraconazole 14 Ví dụ về các cơ chất phổ biến của CYP450 ARVs:NVP,EFV,LPV/r(Aluvia) Rifampin Methadone Ketoconazole&Itraconazole Clarithromycin&Erythromycin Simvastatin&Lovastatin Thuốctránhthai 15 Ví dụ: Cơ chế chất cảm ứng của CYP450 ảnh hưởng cơ chấtChất cảm Cơ chấtứng CYP450 • HoạtđộngcủaRifampin ...