Bài giảng Giải pháp xử lý nợ công Việt Nam hiện nay - Trần Ngọc Hoàng

Giải pháp xử lý nợ công Việt Nam hiện nay trình bày các nội dung về giới thiệu công nợ, Thực trạng công nợ ở Việt Nam, kết luận và một số kiến nghị liên quan,... Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Giải pháp xử lý nợ công Việt Nam hiện nay - Trần Ngọc HoàngGiảiphápxửlýnợcôngViệtNamhiệnnay TS.TrầnNgọcHoàng 1 1.Giớithiệuvềnợcông Trongthờiđạingàynay,bộichiNgânsáchnhànước(NSNN)làmộthiệntượngphátsinhkháphổ biếnởhẩuhếtcácnước.Thựctếcũngchothấy:để quảnlýnềnkinhtế xãhội (KTXH)mộtcáchhiệuquả,Nhànướccầnsửdụngtổnghợpcáccôngcụkinhtếtàichínhvĩmô,trongđó,chitiêucônglàmộtcôngcụquantrọng.Khi đó,chitiêucôngkhôngchỉbóhẹptrongphạmvitổngthuNSNNtrongcânđối ,màNhànướccóthểchủđộngmởrộngbộichiNSNNtronggiớihạnkiểmsoátđượcnhằmtạorađộnglựckíchthích nềnkinhtếtăngtrưởng.ĐểcónguồnđảmbảođápứngbộichiNSNNtrongđiềukiệnnguồnthutừnềnKTXHcònhạnhẹp,Chínhphủcácnướcthườngsửdụngnhiềunguồn,nhưngnguồnmangtínhchủ lựcvàcótácđộnglantỏatíchcựcđóchínhlànguồn vaynợtrongvàngoàinướchaycòngọilànợcông. TheoLuậtquảnlýnợ côngnăm2009củaViệtNamthìNợ côngbaogồm:Nợ chínhphủ,Nợ đượcChínhphủbảolãnhvàNợchínhquyềnđịaphương. Để đánhgiáđúngđắnbảnchất,vaitròcủanợ côngnhư làmộtnguồnlựcchínhyếuchosự pháttriển KTXHcủamộtnước,cầnđánhgiácácnhântốcóảnhhưởng,tácđộngqualạiđếnnợcôngquađẳngthứccơbản sau: d=B/(gyi)1 trongđó,dlàtỷ lệ nợ côngsovớiGDP;Blàtỷ lệ bộichiNSNN/GDP(khôngbaogồmnợvay);gylàtốcđộtăngtrưởngGDP,ilàlãisuất. Nhưvậy,nợcôngchịuảnhhưởngbởicácnhântốchủyếusau: Bộichingânsáchnhànước(B); Tăngtrưởnghaysuythoáikinhtế,thôngquachỉtiêuGDP(gy) Lãisuấttrênthịtrườngđồngnộitệvàngoạitệ(i); Ngoàira,nợcôngnếuvaynướcngoàithìcònchịurủirovềbiếnđộngtỷgiáhốiđoái.Còntrongquátrìnhsửdụngtheothờigian,nósẽchịuảnhhưởngbởinhântốlạmphát. Thựctế cũngchothấy:nợ côngđãvàđangtrở thànhnguồnlực quantrọngthúcđẩytăngtrưởngkinhtế ởnhiềunướcnhư:Mỹ,Singapore,TrungQuốc...vớiđiểmchunglàChínhphủ đãsử dụngnợ côngvớitỷtrọngkhácao.Điểmnhấn ở đâylà:việchuyđộng,phânbổ,sử dụngnợ côngluôngắnliềnvớicácchươngtrình,dự ánKTXHthiếtthực,cókhả năngthuhồivốncaođồngthờiluôngắnvớitỷ lệ bộichiNSNNtronggiớihạnkiểm soátđược(khoảng5%/năm)vàngượclại.Thôngquacuộckhủnghoảngnợ công ở ChâuÂucácnăm20092012cànglàmsángtỏnhậnđịnhtrên.ĐâylàbàihọckinhnghiệmquýbáuchoViệtNam. 2.ThựctrạngnợcôngtạiViệtNam ỞViệtNam,nhữngnămqua,nợ côngcũngđãgópphầnquantrọngvàosự pháttriểnKTXHnướcta. Thểhiệntrêncácmặtsau: (i)Về quymônợ công,tronggiaiđoạn20112015,quymôhuyđộngtừ vaynợ đạtbìnhquân14%GDP, chiếmkhoảng44%vốnđầutư toànxãhội,vớitốcđộ tăngbìnhquân19%/năm.Về tỷ lệ nợcôngtrênGDP,nếu năm2001là36,5%thìđếnnăm2015là61,3%GDPvànăm2016đãlà64,73%GDP. (ii)Về cơcấunợcông,tronggiaiđoạn20112015,vaynợChínhphủ chiếmbìnhquân76%gấp3,1lầnsovới5nămtrước,bảolãnhChínhphủ chiếm19%,gấp2,2lầnvàvaycủachínhquyềnđịaphươngchiếm4,2%. Riêngnăm2015,vaynợ Chínhphủ chiếmtỷ trọng80,8%,năm2016,vaynợ Chínhphủ chiếmtỷ trọng80,5%.Có thểnói,vaynợChínhphủngàycàngmangtínhchiphốitrongnợcông. Cònvề cơ cấunguồnvaynợ,tronggiaiđoạn20112015,xuhướngchunglàtỷ trọngvaytrongnướcngày càngđượcnânglêncòntỷtrọngvaynướcngoàingàycàngđượcgiảmxuống.Đếncuốinăm2016,trongdanhmụcnợvaycủaChínhphủ,cơcấuvaytrongnướcvàvayngoàinướckhoảng59%và41%,tứclàđãđượccảithiệnkhá nhiềusovớicácnămtrước(thờiđiểmcuốinăm2011là38,9%và61,1%;năm2015khoảng57%và43%).Ngân hàngThế giớivàQuỹ tiềntệ Quốctế cũngcónhậnđịnhrằng:cơ cấunợ côngcủaViệtNamđangtừngbước đượcđiềuchỉnhtheohướngbềnvữnghơn. RiêngcơcấuđồngtiềntrongdanhmụcnợcủaChínhphủ tậptrungvàomộtsốđồngtiềnchínhbaogồm: đồngViệtNamchiếmtỷtrọng55%;USDchiếmtỷtrọng16%;JPYchi ếmt ỷtr ọng13%vàEURchiếmtỷ trọng khoảng7%,cònlạilàcácđồngtiềnkhác.Điềunàygópphầngiảmthiểurủirovềtỷgiá. (iii)Vềtìnhhìnhsửdụngnợcông,nợcôngcủaViệtNamđãgópphầnquantrọngvàoviệchìnhthànhmới,nângcấp,mởrộngđồngbộ hệ thốngkếtcấuhạtầng;nhiềucôngtrìnhquantrọng,thiếtyếuđượcđưavàosử dụng,tạodiệnmạomớichođấtnước,tạohiệu ứnglantỏatíchcựctrongđầutư pháttriểncủacácthànhphần kinhtế. Trêntổngthể,nợcôngđãtrởthànhnguồntàitrợchínhchođầutư pháttriểnKTXHnướctathôngquachi NSNN,đãgópphầngiữvữngnhịpđộtăngtrưởngkinhtếnướctaởmứckhácaotronggiaiđoạn20112015,đạt bìnhquân5,9%,riêngnăm2016đạt6,21%.Trongvòng10nămtrở lạiđây,GDPcủaViệtNamđãcóbướctăng1PGS.TSSửĐìnhThànhvàcộngsự(2010),Tàichínhcông&Phântíchchínhsáchthuế,trang272,NXBLaođộng1trưởngtớihơn3lần,nếunăm2006,GDP/đầungườiđạt715USDthìnăm2015là2.019USD,năm2016là2.215 USD.Quymôvàtiềmlựccủanềnkinhtếtiếptụctănglên. Bêncạnhnhữngkếtquả trênđây,nợ côngcủaViệtNamcũngđãvàđangbộclộnhiềuhạnchế thể hiệntrêncácmặtsau: Bảng1:TổnghợpcácnhântốcótácđộngqualạivớinợcôngViêtNam Chỉtiêu 201 201 201 201 201 2 3 4 5 6 1.TăngtrưởngGDP 5,0 5,4 5,9 6,6 6,2 3% 2% 8% 8% 1% 2.Tỷgiá(ở3 ...