Giãn phế quản là sự giãn không hồi phục các phế quản nhỏ và trung bình kèm theo sự loạn dạng các lớp phế quản và đa tiết phế quản, có thể do bẩm sinh hay mắc phải, thường bị bội nhiễm định kỳ. Giãn phế quản gặp ở nam 4 lần nhiều hơn ở nữ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng: Giãn phế quảnGi·n phÕ qu¶n Ts. Bs. Chu ThÞ H¹nh Khoa H« HÊp BÖnh viÖn B¹ch Mai ®Þnh nghÜaGi n phÕ qu¶n l t×nh tr¹ng t¨ng bÊtth−êng, h»ng ®Þnh v kh«ng håi phôckhÈu kÝnh phÕ qu¶n c a m t ph n PQ. PQ.Cã thÓ gi n ë phÕ qu¶n lín trong khiphÕ qu¶n nhá vÉn b×nh th−êng hoÆcgi n ë phÕ qu¶n nhá trong khi phÕqu¶n lín b×nh th−êng. th−êng. C¬ chÕ bÖnh sinhGi n phÕ qu¶n cã thÓ bÈm sinh do ditruyÒn hoÆc do m¾c ph¶i. ph¶i.3 c¬ chÕ quan träng: nhiÔm khuÈn, t¾c träng:phÕ qu¶n v x¬ ho¸ quanh phÕ qu¶n. qu¶n.B×nh th−êng VK rÊt khã kÕt dÝnh v obiÓu m« PQ nh−ng khi biÓu m« PQ bÞtæn th−¬ng th× VK l¹i dÔ kÕt dÝnh v o th×biÓu m«, g©y viªm, l m cho th nh PQ bÞph¸ huû v bÞ gi n ra. ra. Nguyªn nh©nDÞ tËt bÈm ë cÊu tróc phÕ qu¶n: Héi chøng Kartagener m« t¶ 1933 Héi chøng Williams – Campbell Héi chøng Mounier – KuhnRèi lo¹n thanh läc nhÇy nhung mao: mao: Héi chøng rèi lo¹n vËn ®éng nhung mao Rèi lo¹n vËn ®éng nhung mao thø ph¸tcña hen phÕ qu¶n. qu¶n. Nguyªn nh©nRèi lo¹n c¬ chÕ b¶o vÖ: vÖ:Suy gi¶m miÔn dÞch bÈm sinh: gi¶m sinh:gamma - gl«bulin m¸u, gi¶m chän läc lgA,lgM, lgG. lgG.Suy gi¶m miÔn dÞch thø ph¸t: dïng thuèc ph¸t:g©y ®éc tÕ b o, nhiÔm HIV/AIDS, bÖnh ëtuû, bÖnh b¹ch cÇu m¹n tÝnh. tÝnh.Do bÖnh x¬ ho¸ kÐn (Mucovisidose): (Mucovisidose):chiÕm 50% c¸c tr−êng hîp GPQ, l 50%nguyªn nh©n th−êng gÆp nhÊt ë Ch©u ¢uv B¾c MÜ. MÜ. Nguyªn nh©nDo viªm ho¹i tö ë th nh phÕ qu¶n: GPQ qu¶n:sau NK phæi nh− lao, viªm phæi vi khuÈn,vi rót, sëi, ho g , do dÞch d¹ d y hoÆc m¸ubÞ hÝt xuèng phæi, hÝt thë khãi h¬i ®éc. ®éc.Do phÕ qu¶n lín bÞ t¾c nghÏn: lao h¹ch nghÏn:phÕ qu¶n, hoÆc dÞ vËt r¬i v o phÕ qu¶n ëtrÎ em, u phÕ qu¶n hoÆc sÑo x¬: lao phæi x¬:x¬, lao x¬ hang, ¸p xe phæi m¹n tÝnh Nguyªn nh©n§¸p øng miÔn dÞch qu¸ møc: bÖnh møc:Aspergillus phæi phÕ qu¶n dÞ øng. §¸p øng.øng miÔn dÞch qu¸ møc còng cã thÓx¶y ra sau ghÐp phæi. phæi.GPQ v« c¨n: gi n phÕ qu¶n v« c¨n cãthÓ do rèi lo¹n thanh läc phæi phÕqu¶n, nh−ng bÞ bá qua, th−êng gÆp ëng−êi lín ë thuú d−íi. d−íi. Ph©n lo¹iGi·n phÕ qu¶n do viªm, do th nh phÕqu¶n bÞ ph¸ huûGi·n phÕ qu¶n thÓ xÑp phæi (th−êng xÑp ëthuú d−íi tr¸i).Gi·n phÕ qu¶n do nhu m« phæi bÞ co kÐoGi·n phÕ qu¶n bÈm sinhGi·n phÕ qu¶n v« c¨n c¨ Ph©n lo¹iGPQ h×nh trô (h×nh èng): ®−êng viÒn ngo i (h× èng):cña PQ ®Òu ®Æn v ®−êng kÝnh cña c¸cPQ xa kh«ng t¨ng lªn nhiÒu,GPQ h×nh tr ng h¹t: cã chç gi·n cã chç co h¹t:hÑp l m cho ®−êng viÒn ngo i PQ kh«ng®Òu gièng nh− c¸c tÜnh m¹ch bÞ gi·n hoÆctr ng h¹t. h¹t.GPQ h×nh tói: PQ phÝa d−íi to h¬n PQ tói:phÝa trªn, gi·n réng t¹o th nh c¸c tói, h×nhchïm nho, h×nh tæ ong. . ong. TriÖu chøng l©m sµngTiÒn sö: ho, kh¹c ®êm, ho ra m¸u.Ho dai d¼ng.Kh¹c ®êm mñ h ng ng y sè l−îng nhiÒu§êm cã 3 líp: Líp trªn l bät Líp gi÷a l nhÇy gi÷ Líp ®¸y l mñ v cã thÓ cã d©y m¸u TriÖu chøng l©m sµngHo ra m¸u (tõ Ýt ®Õn nhiÒu)ThÓ kh« ra m¸u: kh«ng kh¹c ®êm m¸u:TrÎ em: Ýt gÆp ho ra m¸u. em: m¸u.§au ngùc: cã thÓ l dÊu hiÖu sím cña ngùc:nhiÔm khuÈn phÕ qu¶n ë vïng gi·n phÕqu¶n.qu¶n.Viªm phæi t¸i diÔn ë vïng gi·n phÕ qu¶nCã thÓ ®êm mñ nhiÒu, h¬i thë thèi TriÖu chøng l©m sµngKh¸m phæi: ran næ ë vïng gi·n phÕ qu¶n,ë giai ®o¹n nÆng v GPQ lan to¶ cã thÓ cãran rÝt ran ng¸yNgãn tay dïi trèngTiÒn sö gia ®×nh m¾c bÖnh phæi ®×TiÒn sö nhiÔm khuÈn lóc nhá: ho g , thuû®Ëu, nhiÔm virus C¸c thÓ bÖnhGPQ thÓ kh« ra m¸uGPQ côc bé (khu tró)GPQ lan to¶GPQ cã xÑp phæi (xÑp phæi thïy d−íi tr¸i)Ngo i thÓ ®iÓn h×nh (57,7%) v thÓ xÑp 57,phæi (33,8%) cßn cã thÓ gÆp thÓ ¸p xe ho¸ 33,(18,3%) thÓ gi¶ lao phæi (11,3%), thÓ viªm 18, 11,phæi m·n tÝnh 7% v thÓ gi¶ u phæi (5,6%). ...