Bài giảng Hormone

Bài giảng Hormone trình bày các nội dung chủ yếu sau: Thông tin hóa học giữa các tế bào; hệ thống hormone; phân loại hormone; tổng hợp, vận chuyển và những thay đổi của hormone;...và một số nội dung khác. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng HormoneHORMONE ThôngtinhóahọcgiữacáctếbàoTrongcơthểđabàocómộtmạnglướithôngtingiữacáctếbàovớitácdụng:Điềuhòasựpháttriểnvàbiệthóachúngthànhmô.Kiểmsoátsựtăngtrưởngvàphânchiacủachúng.Phốihợpnhữnghoạtđôngvàquátrìnhchuyểnhóacủachúng. ThôngtinhóahọcgiữacáctếbàoTrongphạmvinhữngnhómtếbàonhỏ,sựthôngtinthườngđượcthựchiệnnhờnhữngtiếpxúctrựctiếpgiữatếbào–tếbào:Nhữngđoạnnốitrựctiếpnốibàotươngcủanhữngtếbàotươngtácnhữngtếbàokềnhaucóthểtraođổinhữngphântửnhỏvàphốihợpnhữngđápứngchuyểnhóa.Sựnốidínhgiữanhữngmàngbàotươngcủanhữngtếbàokềsátnhauquyếtđịnhhìnhdạngvàđộcứngcủanhiềumô.Polysaccharidecủamàngtếbàođộngvậtđóngvaitròthôngtinứcchếtiếpxúckhiếncáctếbàokềsátnhaucủamôphânchiavớimứcđộnhấtđịnhbảođảmmôpháttriểnbìnhthường. Thôngtinhóahọcgiữacáctếbào Đốivớinhữngtếbàoởxanhau,thôngtin từtếbàonàyđếntếbàokhácnhờchấtbáo hiệuhaychấtthôngtin.(signal) Tếbàotiếtrachấtđógọilàtếbàothông tin(signalingcell) Tếbàonhậnchấtđógọilàtếbàođích (targetcell) Thôngtinhóahọcgiữacáctếbào Tếbàođíchcónhữngthụthểđặchiệu (specificreceptor)nằmtrênmàngtếbào,bào tương,hoặcnhântếbào,mỗithụthểtiếp nhậnmộtchấtgọilàchấtthôngtinthứnhất (I)phứchợpthụthểchấtthôngtinIgâyra nhữngbiếnđổitrongtếbàodẫnđếnđápứng đặchiệu.(specificresponse) ThôngtinhóahọcgiữacáctếbàoNhữngchấtbáohiệungoạibào(tiếtrangoàitếbào)ởđộngvậtđượcxếploạidựatheokhoảngcáchtácdụng:Thôngbáotựtác:tếbàođápứngvớichínhnhữngchấtdochúnggiảiphóngra.Tếbàonàyvừalàtếbàothôngbáovừalàtếbàođích.Thôngbàocậntác:tếbàođíchởgầntếbàothôngbáoThôngbáoviễntác:tếbàothôngbáoởxatếbàođích: • Viễntácngoại:Tếbàothôngbàocủacácthểnàytiếtrachất thôngbáo,chấtnàyquaquãngđườngrấtxa(khoảngkhôngkhí) tớicáthểkhác. • Viễntácnộihaythôngbáonộitiết:Ởtrongmộtcơthểtế bàothôngbáotiếtrachấtthôngbáotứchormonquamáutớitế bàođích.Vd:Tụytiếtinsulinvàomáu,từđóinsulintớinhiều loạitếbàocủacơthể. HệthốnghormoneHệthốnghormonelàmộthệthốngthôngtinhóahọccóởthựcvật,côntrùng,đặcbiệtpháttriểnởđôngvậtcóvú,nhấtlàngười.Cáctếbàonộitiếttổnghợpcáchormonehormonengấmthẳngvàomáumáuđưahormoneđếntếbàođích(củamôđíchhaycơquanđích,mỗiloạihormonecónhữngloạitếbáođíchtươngứng)Ởtếbáođíchcóthụthểđặchiệukhácnhauđốivớicáchormonekhácnhau.Sựkếthợpđặchiệugiữahormonevàthụthểlàsựbắtđầucủahàngloạtphảnứngtiếptheodẫnđếnđápứngsinhlýcủatếbàovàcủacơthể. HệthốnghormoneCáchormonecónhữngchứcnăngsau:Điềuhòachuyểnhóacácchấtglucid,lipid,protein...DuytrìsựhằngđịnhcủanộimôiĐiềuhòasựtăngtrưởngvàpháttriểncủacơthểTạorasựtrưởngthànhvềsinhdục,duytrìnhịpđiệusinhdụcvàtạothuậnlợichoquátrìnhsinhsảnGiúpcơthểđiềuchỉnhnhữngtìnhtrạngbịchấnđộng(stress)hoặckhẩntrươngKíchthíchhoặcứcchếsựsảnxuấtvàgiảiphóng Hệthốnghormone Tếbàonộitiếtlànhữngtếbàosảnxuấthormone vàtiếtchúngvàomáu.Nhữngtếbàonộitiếtcó thểnằmrảirác(Vídụtếbàotiếtrahormonetiêu hóa,hormonethầnkinh...)hoặctậptrungthành tuyếnnộitiếtkhôngcóốngdẫn. Tếbàonộitiếtlànhữngtếbàochuyênbiệtcó chứcnăngsảnxuấthormoneđặchiệu:mỗiloạitế bàonộitiếtsảnxuấthormoneriêng,mộttuyến nộitiếtcóthểsảnxuấtnhiềuhormonenhưngbởi nhữngtếbàokhácnhau.(Vd:Ởtuyếntụy,TBα sảnxuấtglucagon,tếbàoβsảnxuấtinsulin....) Hệthốnghormone Tếbàonộitiếtlànhữngtếbàosảnxuấthormonevàtiết chúngvàomáu.Nhữngtếbàonộitiếtcóthểnằmrảirác (Vídụtếbàotiếtrahormonetiêuhóa,hormonethần kinh...)hoặctậptrungthànhtuyếnnộitiếtkhôngcóống dẫn. Tếbàonộitiếtlànhữngtếbàochuyênbiệtcóchứcnăng sảnxuấthormoneđặchiệu:mỗiloạitếbàonộitiếtsản xuấthormoneriêng,mộttuyếnnộitiếtcóthểsảnxuất nhiềuhormonenhưngbởinhữngtếbàokhácnhau.(Vd: Ởtuyếntụy,TBαsảnxuấtglucagon,tếbàoβsảnxuất insulin....) Cónhiềutếbàonộitiếtkháckhôngtậphợpthànhtuyến cócấutrúcvàranhgiớirõràng.Vd:Tếbàothầnkinhtiết Hệthốnghormone Bản chất hóa học của các hormon: khác với enzyme, các hormonecóbảnchấthóahọcrấtkhácnhau.Chúngcóthểlà dẫn xuất của acid amin, dẫn xuất của acid béo, peptid, protein,dẫnxuấtcủacholesterol.... Tếbào đíchvàcácthụthể: Đốivớihormone,tếbàođích cónhiềuthụthểkhácnhau,mỗithụthểcótínhđặchiệuđối với một hormone tương ứng. Thụ thể có thể nằm ở trên màng tế bào hoặc bào tương và nhân tế bào. Bản chất của thụthểlàprotein. Sựvậnchuyểnhormone: Hormoneđượcvậnchuyểntừtế bàonộitiếtquamáutớitếbàođích.Trongmáu,hormonecó thể ở dưới dạng tự do hòa tan (đối với hormone tan trong nước)hoặckếthợpvớiprotein(hormone ưalipidkhôngtan trongnước) PhânloạihormonePhânloạihormonedựatrênbảnchấthóahọc:Hormone amin: Gồm những dẫn xuất của acidamincụthểlàtyrosin.Hormone peptide: gồm những hormone có bảnchất peptide (dưới 20 acid amin), polypeptide (trên20acidamin).Hormone lipoid: gồm những hormone có tínhchấtkhôngtantrongnước,tantrongdungmôihữucơ, không phải là lipid thật (lipid thủy phân đượchay xà phòng hóa được): Hormone steroid, ...