Bài giảng Kháng sinh lincosamid

Mục tiêu của bài giảng là nhận diện được cấu trúc căn bản các KS thuộc nhóm; biết được sự liên quan giữa cấu trúc và tính chất dược động, tác động kháng khuẩn; trình bày được phổ kháng khuẩn, cơ chế tác động. Vận dụng được những kiến thức về phổ tác dụng, tác dụng phụ của các kháng sinh thuộc họ lincosamid trong thực hành sử dụng thuốc hợp lý, hiệu quả và an toàn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Kháng sinh lincosamidKHÁNGSINHLINCOSAMID PGS.TS.TRẦNTHÀNHĐẠO LINCOSAMIDMụctiêu•NhậndiệnđượccấutrúccănbảncácKSthuộcnhóm•Biếtđượcsựliênquangiữacấutrúcvàtínhchấtdượcđộng,tácđộngkhángkhuẩn•Trìnhbàyđượcphổkhángkhuẩn,cơchếtácđộng•Vậndụngđượcnhữngkiếnthứcvềphổtácdụng,tácdụngphụcủacáckhángsinhthuộchọlincosamidtrongthựchànhsửdụngthuốchợplý,hiệuquảvàantoàn. LINCOSAMIDĐặcđiểmchung• Lànhữngchấtcótácdụngkhángkhuẩn,chủyếugram dươngyếmkhí.• Dẫnchấtamidcủaacidaminvòng(propyl4prolin)và phântửđườngaminochứalưuhuỳnh(amino6methyl thio1dideoxy6,8Derythro Dgalactooctapyranosid).• Nhómnàycó2thuốcđangsửdụng:  Lincomycin:phânlậptừS.linconensis  Clindamycin:bántổnghợptừlincomycin LINCOSAMID ClindamycinLincomycin 7S 7R Cấutrúccủalincosamid LINCOSAMIDNhómkhángsinhnàybaogồmlincomycinvàclindamycin•Lincomycinlytríchvàonăm1962từS.lincolnensis•Clindamycinđượcbántổnghợptừlincomycin Sơđồbántổnghợpclindamycin LINCOSAMIDTácdụnginvitrođốivớicácvikhuẩnsauđây:•CầukhuẩnGram+áikhí:S.aureus,S.epidermidis,Streptococcus(trừS.faecalis),Pneumococcus.•TrựckhuẩnGram+kỵkhíkhôngsinhbàotử:Propionibacterium,•CầukhuẩnGram+kỵkhí:PeptococcusvàPeptostreptococcusspp.,•Clostridiumperfringens(trừC.sporogenes,C.difficilevàC.tertium).•Cácvikhuẩn,KSTkhác:Chlamydiatrachomatis,Toxoplasmagondii,Plasmodiumfalciparum,Pneumocystiscarinii,Gardnerellavaginalis,Mycoplasmabrominn.Cácloạivikhuẩnsauđâythườngkhánglincosamid:•TrựckhuẩnGramâmáikhí;Streptococcusfaecalis;Neisseriameningitidis;MRSA;H.Influenza;C.difficile… LINCOSAMIDLiênquancấutrúcvàtácđộng•CácđồngphânC7lànhữngtạpchấtcóhoạttính,nhưngđộc.•NhómthếCltạiC7tăngtínhthândầusovớiOH(lincomycin)•Phầnalkylprolinamid[6R]cầnthiết•Nhómthioglycolicởvịtrí1,2quantrọng LINCOSAMIDDượcđộnghọc•Hấpthu: – Lincomycinđượchấpthumộtphầnởốngtiêuhóa,thứcănlàm ảnhhưởngđếnsựhấpthu. – Clindamycinhấpthuquamàngnhàyruộttốthơnvànhanhhơn,sự hấpthukhôngbịảnhhưởngbỡithứcăn.•Phânphối:tốttrongcácmônhấtlàmôxương.Cácchấtnầykhôngvàođượcdịchnãotủy.•Chuyểnhóa:chuyểnhóa(Ndemethyl)norclindamycincònhoạttínhtrongkhidạngsulfoxidkémhoạttính.•Thảitrừchủyếuquaphân,phầnnhỏquađườngtiểu. LINCOSAMIDCơchếtácđộngỨcchếsinhtổnghợpprotein(gắnkếtvào50sribosom)•Tácđộnggầngiốngtácđộngcủamacrolid,phenicolVKĐềkháng:thayđổiđíchtácđộnghoặclàmbấthoạtthuốc(hiếm) LINCOSAMIDChỉđịnh•LincosamidthườngđượcsửdụngtrongnhiễmtrùngVKgramdươngyếmkhí(ruộthaysinhdục).•Kếthợpvớiaminosidđểmởrộnghoạtphổsangtrựckhuẩngramâm.•TrịliệuthaythếđểđiềutrịnhiễmtrùngdahayxươngdocầukhuẩngramdươngởnhữngBNdịứngPNC•ClindamycinđượcchỉđịnhđiềutrịsốtrétkhiKSTđềkhángcloroquin(khôngdùngsốtrétdạngcấptrừkhikếthợpvớiquinin). LINCOSAMIDTácdụngphụ•Cáclincosamiddungnạptốt,hầunhưchỉgâynhữngrốiloạntiêuhóanhẹhoặcvàibiểuhiệndịứng.•Trườnghợpviêmruộtmànggiảnặngởnhữngngườiđiềutrịvớilincosamid0,0110%•LoạttaibiếnnầydođộctốcủaClostridiumdificile,VKnàykhôngnhạycảmvàpháttriểnmạnhdosựmấtcânbằngcủahệtạpkhuẩnruột.•Khôngsửdụngkhángsinhnàytrongdựphòngphẫuthuậtruộttrựctràng. LINCOSAMIDChốngchỉđịnhChốngchỉđịnhvớicáctrườnghợpquámẫnvớilincosamidĐangtrongtìnhtrạngtiêuchảy.Trẻsơsinhdưới1thángtuổiThậntrọngNgườicóbệnhvềđườngtiêuhóa(tiềnsửviêmđạitràng);Ngườicaotuổi,ngườibịdịứng,suygan,suythậnnặng.Điềutrịlâudàivàdùngđiềutrịchotrẻnhỏphảitheodõichứcnănggan,huyếthọc.Phụnữcóthaivàchoconbú. LINCOSAMID TàiliệuthamkhảoTàiliệutiếngViệt•ĐạihọcYDượcTPHCM,BộmônHóaDược,HóaDược1(2009),nhàxuấtbảnGiáodục.•ĐạiHọcDượcHànội,HóaDược(1998),nhàxuấtbảnYHọc.Tàiliệutiếngnướcngoài•AlfredBurger,D.J.Abraham,BurgersMedicinalChemistryandDrugDiscovery,JohnWiley&SonsInc,(2003)•AppliedTherapeuticsTheClinicalUseofDrugs,4thEd.(1990)•BurkeA.Cunha,Antibioticessentials,7thedition,Physicians’Press(2008)•Goodman&Gilman.TheTextbookofTherapeuticBasic(2009)•GrahamL.Patrick,Anintroductiontomedicina ...