Bài giảng Kinh tế chính trị: Chương 4 - Trường ĐH Văn Hiến

Bài giảng Kinh tế chính trị - Chương 4: Cạnh tranh và độc quyền trong nền kinh tế thị trường, cung cấp cho người học những kiến thức như quan hệ giữa cạnh tranh và độc quyền trong nền kinh tế thị trường; độc quyền và độc quyền nhà nước trong CNTB;... Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Kinh tế chính trị: Chương 4 - Trường ĐH Văn HiếnHỌP GIAO BANChương 4: CẠNH TRANH VÀ ĐỘC QUYỀN TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG1. Quan hệ giữa cạnh tranh và độc quyềntrong nền kinh tế thị trường2. Độc quyền và độc quyền nhà nước trongCNTB.TÀI LIỆU THAM KHẢO CHỦ YẾU 1. Giáo trình tập huấn kinh tế chính trị Mác – Lênin, 2019 2. Song Hong Binh “Chiến tranh tiền tệ”, NXB TT&TT, 2018 3. Daniel Yergin “Dầu mỏ, tiền bạc và quyền lực”, NXB Thế giới, 2017 4. Daniel Yergin & Joseph Stanislaw: “Những đỉnh cao của chỉ huy”. NXB Thế giới, 2018 5. John. A. Hobson (1902): “imperialism, A study”. 6. Mortimer Chambers … “Lịch sử văn minh phương Tây”, NXB VHTT, 2004 7. Rudolf Hilferding (1912) : “Finance Capital. A study of the latest phase of the Capitalist Development”. Ed Tom Bottomore, London 1981 8. V.I. Lênin: “Toàn tập”, tập 27, NXB Chính trị Quốc gia, 2005. 9. V.I. Lênin: “Toàn tập”, tập 34, NXB Chính trị Quốc gia, 2005. 10. V.I. Lênin (1916): “Imperialism, The Highest Stage of Capitalism”. CẠNH TRANH VÀ ĐỘC QUYỀN TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 1. QUAN HỆ GIỮA CẠNH TRANH VÀ ĐỘC QUYỀN. dẫn đến CẠNH TRANH độc quyền Độc quyền là hiện tượng các hãng cam kết lại, thỏa thuận cùng nhau quy định mức giá và sản phẩm làm ra, chia nhau thị trườnghoặc cùng nhau vạch ra các Paul Samuelsonquyết định kinh doanh [1;83] (1915 - 2009) 1. QUAN HỆ GIỮA CẠNH TRANH VÀ ĐỘC QUYỀN. Cạnh Độc tranh quyền- Sản - Sảnxuất xuất tậpphân tán trung- Giá cả - Giá cả do thị do độc trường quyền quyết áp đặt định (giá cả (giá cả chủ khách quan)Độc quyền gây cản trở cạnh tranh, nhưng độc quyền quan)vẫn có sự cạnh tranh, sự cạnh tranh này có nhữngđiểm khác -biệt.- Lợi Lợinhuận nhuận1. QUAN HỆ GIỮA CẠNH TRANH VÀ ĐỘCQUYỀN.1. QUAN HỆ GIỮA CẠNH TRANH VÀ ĐỘC QUYỀN“…đó không còn là sự cạnh tranh giữa những xí nghiệp nhỏvới những xí nghiệp lớn, giữa những xí nghiệp lạc hậu về kỹ thuật và những xí nghiệp tiên tiến về kỹ thuật nữa. Trước mắt chúng ta, đó là tình trạng bọn độc quyền bóp chết những người nào không chịu phục tùng độc quyền, ách Cạnh tranh trong chuyên chế của chúng” [8; 410] thống trị và sự giai đoạn độc quyền 1. Cạnh - Độc tranh quyền giữa các vận tải, tổ chức độc độc quyền quyền cung với các cấp, tổ chức độc 2. CNTB ĐỘC QUYỀN VÀ CNTB ĐỘC QUYỀN NHÀ Lý luận của V.I. Lenin về CNTB độc quyền. 2.1. NƯỚC. 2.1.1. Nguyên nhân hình thành và tác động của CNTB độc quyền Hình thành các xí Xí nghiệp thắng Tích tụ và tập1 trong cạnh tranh nghiệp quy mô trung sản xuất lớn Độc quyền Cách mạng Ngành Quy mô lớn, chỉ2 KHKT cuối TK SX mới một số ít đáp ứng 19 (c/v) được Xí nghiệp nhỏ Khủng hoảng kinh Xí nghiệp lớn3 tế 1873, 1900… phá sản hàng thắng thế loạt Tín dụng tư bản Đòn bẩy thúc Hình thành công4 phát triển đẩy tập trung SX ty cổ phần 2.1.1. Nguyên nhân hình thành và tác động của độc quyền Lợi nhuận độc quyền Sự gia tăng của lợi nhuận Lợi nhuận độc quyền độc quyền chỉ có thể đạt là lợi nhuận thu được được bằng cách giảm tỷcao hơn lợi nhuận bình lệ lợi nhuận của các quân, do sự thống trị ngành công nghiệp khác. của các tổ chức độc Giá cả độc quyền: là giá cả do các tổ chức độc quyền mang lại quyền áp đặt sẽ là mức giá đó có thể tạo ra một khối Giá độc quyềnlượng bán hàng sao cho quy mô sản xuất không làm tăng chi phí sản xuất rất nhiều để giảm đáng kể lợi nhuận trên mỗi đơn vị. Một mức giá cao hơn sẽ làm giảm doanh thu…một mức giá thấp hơn sẽ làm giảm lợi nhuận Tác động của CNTB độc quyền đối với nền kinh tế Tạo ra khả năng to lớn trong việc nghiên cứu và triển khai và thúc đẩy sự tiến bộ kỹ thuật Tác Tăng NSLĐ, nâng cao năng lực cạnhđộng tranh của bản thân tổ chức độc quyền tích cực Tạo được sức mạnh kinh tế, góp phần thúc đẩy nền kinh tế phát triển theo hướng sản xuất lớn, hiện đại Tác động tích cực Tự do Độc cạnh quyền tranh- Thúc Có đẩy sự nghĩa mở rộng vụ cải cải tiến tiến, kỹ thuật trong liên tục khi đối thủ luôn làm việc đó sẽ gặp Tác động của CNTB độc quyền đối với nền kinh tế Gây thiệt hại cho người tiêu dùng Tác Kìm hãm sự tiến bộ kỹ thuật, kìmđộng hãm sự phát triển của xã hội tiêu cực Chi phối các quan hệ kinh tế, xã hội, làm tăng sự phân hóa giàu nghèo 2.1. Lý luận của V.I. Lenin về CNTB độc quyền2.1.2. Năm đặc điểm kinh tế của CNTB độc quyền theoV.I. Lênin và những biểu hiện mới trong giai đoạn hiệnnay. a. Tập trung sản xuất và các tổ chức độc quyền 5 b. Tư bản tài chính và đầu sỏ tài đặc chính điểm CNT c. Xuất khẩu tư bản B ĐQ (Lenin d. Sự phân chia thế giới giữa các tổ ) chức e. Sự phân chia thế giới về lãnh thổ của các cường quốc 2.1.2. Năm đặc điểm kinh tế của CNTB ...