Bài giảng Kỹ thuật điện tử - Nguyễn Kiều Tam

Bài giảng Kỹ thuật điện tử do Nguyễn Kiều Tam thực hiện; nhằm giúp cho sinh viên nắm được cấu tạo và các đặc tính của các loại linh kiện điện tử cơ bản, nhận biết được chúng trong các mạch điện thực tế và ứng dụng của chúng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Kỹ thuật điện tử - Nguyễn Kiều TamKỸ THUẬT ĐIỆN TỬ NGUYỄN KIỀU TAM GIÔÙI THIEÄU Moân hoïc naøy nhaèm giuùp cho caùc baïn sinh vieânnaém ñöôïc caáu taïo vaø caùc ñaëc tính cuûa caùc loaïi linhkieän ñieän töû cô baûn, nhaän bieát ñöôïc chuùng trong caùcmaïch ñieän thöïc teá vaø öùng duïng cuûa chuùng. Noäi dung bao goàm : Ñieän trôû Tuï ñieän Cuoän daây Diod Transistor BJT TAØI LIEÄU THAM KHAÛO1. Giaùo trình LINH KIEÄN ÑIEÄN TÖÛ Nguyeãn Taán Phöôùc, NXB Giao thoâng vaän taûi.2. Giaùo trình Ñieän Töû Caên Baûn NXB Giaùo duïc. CHÖÔNG 1ÑIEÄN TRÔÛI. Caùc loaïi vaät lieäu ñieän1.Chaát daãn ñieän - coù caáu taïo nguyeân töû taàng ngoaøi cuøng chæ coù moät hay hai electron vaø coù khuynh höôùng trôû thaønh electron töï do ñöôïc goïi laø chaát daãn ñieän. VD : baïc, ñoàng, vaøng, nhoâm.2.Chaát caùch ñieän - coù caáu taïo nguyeân töû ôû taàng ngoaøi cuøng ñaõ ñuû soá electron toái ña hay gaàn ñuû soá toái ña neân raát ít khaû naêng taïo ra electron töï do ñöôïc goïi laø chaát caùch ñieän. VD : thuûy tinh, saønh, cao su, giaáy.3. Chaát baùn daãn ñieän - coù caáu taïo nguyeân töû ôû taàng ngoaøi vôùi boánelectron, chaát baùn daãn ñieän coù ñieän trôû lôùn hônchaát daãn ñieän nhöng nhoû hôn chaát caùch ñieän. VD : Caùc chaát baùn daãn ñieän thoâng duïng laø: silicvaø germanium.II.Ñieän trôû cuûa daây daãn ñieän - phuï thuoäc vaøo chaát lieäu, chieàu daøi vaø tieát dieäncuûa daây.  : ñieän trôû suaát (m hay mm2/m) l l : chieàu daøi (m) R s : tieát dieän (m2 hay mm2) s R : ñieän trôû () VD : Daây ñoàng coù  = 0,017mm2/m, l = 1000m, s = 17mm2 => R = 1  Kyù hieäu cuûa ñieän trôû Ñôn vò cuûa ñieän trôû• Đơn vị điện trở là Ω (Ohm) , KΩ , MΩ . . .• 1KΩ = 1000 Ω• 1MΩ = 1000 K Ω = 1000.000 ΩIII. Ñònh luaät Ohm Cöôøng ñoä doøng ñieän qua maïch tæ leä thuaänvôùi ñieän aùp vaø tæ leä nghòch vôùi ñieän trôû trongmaïch. U I : Ampere (A) I  U : Volt (V) R R : Ohm ()IV. Ñieän trôû than - ñöôïc laøm töø hoãn hôïp cuûa boät than vaø caùcchaát khaùc. Beân ngoaøi ñöôïc boïc baèng moät lôùpcaùch ñieän. Caáu taïo ñieän trôû than Caùch ñoïc trò soá cuûa ñieän trôû - thöôøng ñöôïc kyù hieäu baèng 4 voøng maøu. Ngoaøi ra coøn coù loaïi 5 voøng maøu vaø 3 voøng maøu ° Voøng soá 1 vaø soá 2 laø haøng chuïc vaø haøng ñôn vò ° Voøng soá 3 laø boäi soá cô soá 10 ° Voøng soá 4 laø sai soá cuûa ñieän trôû. Voøng 1 Voøng 2 Voøng 3 Voøng 4 Maøu (haøng (haøng (soá boäi) (sai soá) ñôn vò) chuïc )Ñen 0 0  100Naâu 1 1  101  1%Ñoû 2 2  102  2%Cam 3 3  103Vaøng 4 4  104Xanh laù 5 5  105Xanh döông 6 6  106Tím 7 7  107Xaùm 8 8  108Traéng 9 9  109Vaøng kim  10-1  5%Baïc  10-2  10% Caùch ñoïc trò soá ñieän trôû 4 voøng maøu (voøng 3) Trò soá = (voøng 1)(voøng 2) x 10 Caùch ñoïc trò soá ñieän trôû 5 voøng maøu (voøng 4) Trò soá = (voøng 1)(voøng 2)(voøng 3) x 10 Moät soá ví duï Caùc trò soá ñieän trôû tieâu chuaån 10 12 15 18 22 27 33 39 43 47 51 56 68 75 82 91 Ví duï : 1; 10; 100; 1K; 10K; … 3,3; 33; 330; 3,3K; … Coâng suaát cuûa ñieän trôû Laø trò soá coâng suaát tieâu taùn toái ña cuûa ñieän trôû vaø ñöôïc tính theo coâng thöùc : P = U . I = U2 / R = I2.R (W) Thoâng thöôøng ñieän trôû coù coâng suaát : 1/4W, 1/2W, 1W, 2W, 4W… Chuù yù Neáu ñieän trôû coù coâng suaát danh ñònh (ñöôïc cho bôûi nhaø saûn xuaát) nhoû hôn coâng suaát tieâu taùn cuûa noù treân maïch thì ñieän trôû seõ chaùy. Do ñoù ta phaûi choïn coâng suaát cuûa ñieän trôû nhö sau : PR ≥ 2.P U2P R 122P  1,2W 120 ...