Bài giảng kỹ thuật thăm khám và hình ảnh của hệ tiết niệu part 1

Phân tích được hình ảnh bình thường và bất thường trên phim chụp hệ tiết niệu không chuẩn bị. 2. Trình bày được chỉ định, chống chỉ định, kỹ thuật chụp niệu đồ tĩnh mạch (UIV). 3. Trình bày được các tai biến, cách xử lý tai biến của thuốc cản quang tĩnh mạch. 4. Mô tả được các hình ảnh bình thường của hệ tiết niệu trên UIV.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng kỹ thuật thăm khám và hình ảnh của hệ tiết niệu part 1 kü thuËt th¨m kh¸m vµh×nh ¶nh b×nh thêng cña hÖ tiÕt niÖu TS Bïi V¨n LÖnh ThS Lª TuÊn Linh Bé m«n ChÈn ®o¸n h×nh ¶nh Môc tiªu häc tËp1. Ph©n tÝch ®îc h×nh ¶nh b×nh thêng vµ bÊt thêng trªn phim chôp hÖ tiÕt niÖu kh«ng chuÈn bÞ.2. Tr×nh bµy ®îc chØ ®Þnh, chèng chØ ®Þnh, kü thuËt chôp niÖu ®å tÜnh m¹ch (UIV).3. Tr×nh bµy ®îc c¸c tai biÕn, c¸ch xö lý tai biÕn cña thuèc c¶n quang tÜnh m¹ch.4. M« t¶ ®îc c¸c h×nh ¶nh b×nh thêng cña hÖ tiÕt niÖu trªn UIV.C¸c ph¬ng ph¸p chÈn ®o¸n h×nh ¶nhtrong th¨m dß-can thiÖp hÖ tiÕt niÖu • Chôp hÖ tiÕt niÖu kh«ng chuÈn bÞ • Chôp niÖu ®å tÜnh m¹ch (UIV) • Siªu ©m-siªu ©m Doppler mµu • C¸c kü thuËt th¨m dß ngîc dßng • Chôp c¾t líp vi tÝnh (CLVT) • Chôp m¹ch thËn • Chôp céng hëng tõ (CHT) HiÖn nay chôp hÖ tiÕt niÖu kh«ng chuÈn bÞ, siªu ©m, chôp UIV vµ chôp CLVT thêng ®îc sö dông nhiÒu nhÊt. 1. Chôp hÖ tiÕt niÖu kh«ng chuÈn bÞ1.1. Kü thuËt• ChuÈn bÞ bÖnh nh©n: kh«ng dïngthuèc c¶n quang, dïng thuèc tÈy.• T thÕ bÖnh nh©n: n»m ngöa, tay ®Óxu«i, nÝn thë khi chôp.• Tiªu chuÈn kü thuËt: Toµn bé bé m¸ytiÕt niÖu (thÊy Ýt nhÊt hai x¬ng sêncuèi ®Õn díi khíp mu).• Kü thuËt bæ sung: chôp hÖ tiÕt niÖunghiªng ph©n biÖt sái hÖ tiÕt niÖu víic¸c v«i ho¸, h¹ch v«i ho¸... trong æbông, t thÕ thËn th¼ng (n»m ngöa, tiachÕch 30 - 40 ®é so víi ®êng gi÷a),chôp c¾t líp thêng. 1.2. H×nh ¶nh b×nh thêngphim chôp hÖ tiÕt niÖu kh«ng chuÈn bÞ• HÖ x¬ng: hai x¬ng sêncuèi, c¸c ®èt sèng, c¸c gaisau, x¬ng chËu, x¬ngcïng, khíp mu...• HÖ c¬: c¬ ®¸i chËu, vßmhoµnh.• Gan: bãng gan, c¸c sái®êng mËt, tói mËt c¶nquang...• L¸ch: Bãng l¸ch, v«i ho¸c¸c m¹ch cña l¸ch...• Bãng d¹ dµy: bãng h¬i díic¬ hoµnh tr¸i. 1.2. H×nh ¶nh b×nh thêngphim chôp hÖ tiÕt niÖu kh«ng chuÈn bÞ•ThËn: Bãng thËn sÏ thÊy râkhi líp mì quanh thËn dµy.• Bµng quang: ®Çy níc tiÓucã thÓ thÊy h×nh bãng mê h¬ilåi lªn ë tiÓu khung ®Ì ÐpnhÑ c¸c quai ruét (chøa h¬i).Sau khi ®i tiÓu mµ vÉn thÊybãng bµng quang=> cßnníc tiÓu tån d.•TiÒn liÖt tuyÕn: sau khípmu, ph× ®¹i sÏ lÊn vµo bµngquang, v«i ho¸. Gi¸ trÞ phim chôp hÖ tiÕt niÖu kh«ng chuÈn bÞ• X¸c ®Þnh s¬ bé h×nh th¸i bé m¸y tiÕt niÖu (bãngthËn to…).• Ph¸t hiÖn c¸c sái hÖ tiÕt niÖu c¶n quang >5 mm,®Þnh khu vÞ trÝ sái, ph©n biÖt s¬ bé sái thuéc bé m¸ytiÕt niÖu hay ë ngoµi (chôp nghiªng).• Ph¸t hiÖn c¸c tæn th¬ng phèi hîp.• Kh«ng nh×n thÊy sái kh«ng c¶n quang hay sái c¶nquang kÝch thíc nhá (bæ xung b»ng siªu ©m, UIV,CLVT).