Bài giảng Luật đất đai: Bài 6 - ThS. Đỗ Xuân Trọng

Mời các bạn cùng tham khảo "Bài giảng Luật đất đai - Bài 6: Những vấn đề pháp lý về giải quyết tranh chấp đất đai, xử lý vi phạm pháp luật về đất đai" để nắm khái niệm và phân loại các dạng tranh chấp đất đai; nguyên nhân của những tranh chấp đất đai; quy trình giải quyết tranh chấp đất đai; thẩm quyền giải quyết tranh chấp, thẩm quyền xử lý vi phạm pháp luật về đất đai.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Luật đất đai: Bài 6 - ThS. Đỗ Xuân Trọng LUẬT ĐẤT ĐAI Giảng viên: ThS. Đỗ Xuân Trọng 1 v1.0014108228 BÀI 6 NHỮNG VẤN ĐỀ PHÁP LÝ VỀ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI, XỬ LÝ VI PHẠM PHÁP LUẬT VỀ ĐẤT ĐAI Giảng viên: ThS. Đỗ Xuân Trọng 2 v1.0014108228 TÌNH HUỐNG KHỞI ĐỘNG BÀI (tiếp theo) Nếu các bạn là anh cán bộ Uỷ ban nhân dân xã nói trên, các bạn sẽ giải thích và hướng dẫn cho người dân trình tự các bước để bảo vệ quyền lợi của mình như thế nào? 3 v1.0014108228 MỤC TIÊU BÀI HỌC Trình bày được các nội dung cơ bản về hoạt động giải quyết tranh chấp đất đai và xử lý các vi phạm pháp luật về đất đai: • Khái niệm và phân loại các dạng tranh chấp đất đai; • Nguyên nhân của những tranh chấp đất đai; • Quy trình giải quyết tranh chấp đất đai; • Thẩm quyền giải quyết tranh chấp, thẩm quyền xử lý vi phạm pháp luật về đất đai. 4 v1.0014108228 HƯỚNG DẪN HỌC • Chuẩn bị tài liệu đầy đủ cho môn học bao gồm: Giáo trình, văn bản pháp luật đất đai. • Đọc tài liệu và tóm tắt những nội dung chính của bài. • Ôn lại kiến thức đã nghiên cứu ở các bài học trước và các môn học Luật Tố tụng hành chính; Luật Tố tụng dân sự; Luật Khiếu nại, tố cáo. • Làm bài tập và luyện thi trắc nghiệm theo yêu cầu từng bài. 5 v1.0014108228 CẤU TRÚC NỘI DUNG 6.1 Hoạt động giải quyết tranh chấp, khiếu nại và tố cáo về đất đai 6.2 Xử lí vi phạm pháp luật về đất đai 6 v1.0014108228 6.1. HOẠT ĐỘNG GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP, KHIẾU NẠI VÀ TỐ CÁO VỀ ĐẤT ĐAI 6.1.1. Các vấn đề chung về tranh chấp và giải quyết tranh chấp đất đai 6.1.2. Giải quyết tranh chấp đất đai 6.1.3. Giải quyết khiếu nại và tố cáo về đất đai 7 v1.0014108228 6.1.1. CÁC VẤN ĐỀ CHUNG VỀ TRANH CHẤP VÀ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP a. Các vấn đề chung về tranh chấp đất đai • Khái niệm tranh chấp đất đai: Tranh chấp đất đai là những mâu thuẫn, bất đồng về quyền, lợi ích giữa những người sử dụng đất với nhau, giữa người sử dụng đất với các chủ đầu tư hoặc giữa các cơ quan quản lý nhà nước về đất đai với người sử dụng đất . • Như vậy, tranh chấp đất đai là tranh chấp phát sinh giữa các chủ thể tham gia quan hệ pháp luật đất đai về quyền và nghĩa vụ trong quản lý và sử dụng đất . • Đặc điểm của tranh chấp đất đai: ➢ Đối tượng của tranh chấp đất đai là quyền quản lý, quyền sử dụng và những lợi ích phát sinh từ quá trình sử dụng một loại tài sản đặc biệt không thuộc quyền sở hữu của các bên tranh chấp. ➢ Các chủ thể tranh chấp đất đai chỉ là chủ thể quản lý và sử dụng đất, không có quyền sở hữu đối với đất đai. ➢ Tranh chấp đất đai luôn gắn liền với quá trình sử dụng đất của các chủ thể nên không chỉ ảnh hưởng đến lợi ích trực tiếp của các bên tham gia tranh chấp mà còn ảnh hưởng đến lợi ích Nhà nước. Vì trước hết, khi xảy ra tranh chấp, một bên không thực hiện được những quyền của mình, do đó ảnh hưởng đến đến thực hiện các nghĩa vụ với Nhà nước. 8 v1.0014108228 6.1.1. CÁC VẤN ĐỀ CHUNG VỀ TRANH CHẤP VÀ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP (tiếp theo) a. Các vấn đề chung về tranh chấp đất đai Các dạng tranh chấp đất đai Căn cứ vào tính chất pháp lý của các tranh chấp, có một số dạng chủ yếu sau đây: • Tranh chấp về quyền sử dụng đất ➢ Tranh chấp giữa những người sử dụng đất với nhau về ranh giới giữa những vùng đất được phép sử dụng và quản lý. Loại tranh chấp này thường do một bên tự ý thay đổi hoặc do hai bên không xác định được với nhau. ➢ Tranh chấp về quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất trong quan hệ thừa kế; quan hệ ly hôn giữa vợ và chồng. ➢ Đòi lại đất, tài sản gắn liền với đất của người thân trong những giai đoạn trước đây mà qua các cuộc điều chỉnh ruộng đất đã được chia cấp cho người khác. ➢ Tranh chấp giữa đồng bào dân tộc địa phương với đồng bào đi xây dựng vùng kinh tế mới; giữa đồng bào địa địa phương với các nông trường, lâm trường và các tổ chức sử dụng đất. 9 v1.0014108228 6.1.1. CÁC VẤN ĐỀ CHUNG VỀ TRANH CHẤP VÀ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP (tiếp theo) • Tranh chấp về quyền và nghĩa vụ phát sinh trong quá trình sử dụng đất ➢ Tranh chấp trong quá trình thực hiện hợp đồng về chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất, thế chấp, bảo lãnh, góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất. ➢ Tranh chấp về việc bồi thường giải phóng mặt bằng khi Nhà nước thu hồi đất để sử dụng vào mục đích an ninh, quốc phòng, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng. Đây là dạng tranh chấp thường xuyên diễn ra trong thời gian qua. • Tranh chấp về mục đích sử dụng đất ➢ Tranh chấp trong nhóm đất nông nghiệp, giữa đất trồng lúa với đất nuôi tôm, giữa đất trồng cà phê với đất trồng cây cao su; giữa đất hương hoả với đất thổ ...