Bài giảng Luật Hình sự 1: Bài 6 - ThS. Nguyễn Thị Lan

"Bài giảng Luật Hình sự 1 - Bài 6: Một số vấn đề về trách nhiệm hình sự, hình phạt và các biện pháp tư pháp trong luật hình sự Việt Nam" tìm hiểu trách nhiệm hình sự, thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự và vấn đề miễn trách nhiệm hình sự trong Luật hình sự Việt Nam; hình phạt trong Luật hình sự Việt Nam; các biện pháp tư pháp; vấn đề trách nhiệm hình sự và hình phạt đối với người chưa thành niên phạm tội.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Luật Hình sự 1: Bài 6 - ThS. Nguyễn Thị Lan LUẬT HÌNH SỰ I Giảng viên: ThS. Nguyễn Thị Lan 1 v1.0015102204 BÀI 6 MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ, HÌNH PHẠT VÀ CÁC BIỆN PHÁP TƯ PHÁP TRONG LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM Giảng viên: ThS. Nguyễn Thị Lan 2 v1.0015102204 MỤC TIÊU BÀI HỌC • Trình bày được cơ sở của trách nhiệm hình sự, mục đích của hình phạt và khái niệm, nội dung, điều kiện áp dụng từng loại hình phạt trong Luật hình sự Việt Nam. • Trình bày được các quy định của Bộ luật hình sự về thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự, miễn trách nhiệm hình sự. • Mô tả được chính sách hình sự của Nhà nước đối với đối tượng người chưa thành niên phạm tội. • Phân tích được hệ thống các chế tài hình sự áp dụng với người chưa thành niên phạm tội. 3 v1.0015102204 CÁC KIẾN THỨC CẦN CÓ • Để học được tốt môn học này, người học phải học xong các môn sau:  Lý luận nhà nước và pháp luật;  Luật Hiến pháp. 4 v1.0015102204 HƯỚNG DẪN HỌC • Đọc giáo trình; • Sưu tầm và đọc các tài liệu tham khảo có liên quan • Thảo luận với giáo viên và các sinh viên khác về những vấn đề chưa nắm rõ; • Trả lời các câu hỏi ôn tập ở cuối bài; • Đọc và vận dụng những kiến thức đã học để tập phân tích, đánh giá các tình huống pháp lý trong thực tiễn. 5 v1.0015102204 CẤU TRÚC NỘI DUNG Trách nhiệm hình sự, thời hiệu truy cứu trách nhiệm 6.1 hình sự và vấn đề miễn trách nhiệm hình sự trong Luật hình sự Việt Nam 6.2 Hình phạt trong Luật hình sự Việt Nam 6.3 Các biện pháp tư pháp Vấn đề trách nhiệm hình sự và hình phạt đối với 6.4 người chưa thành niên phạm tội 6 v1.0015102204 6.1. TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ, THỜI HIỆU TRUY CỨU TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ VÀ VẤN ĐỀ MIỄN TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ TRONG LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM 6.1.1. Khái niệm, đặc điểm 6.1.2. Thời hiệu truy cứu và cơ sở của trách nhiệm trách nhiệm hình sự hình sự 6.1.3. Vấn đề miễn trách nhiệm hình sự 7 v1.0015102204 6.1.1. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM VÀ CƠ SỞ CỦA TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ • Khái niệm trách nhiệm hình sự: Là hậu quả pháp lý của việc thực hiện tội phạm mà cá nhân người phạm tội phải gánh chịu trước Nhà nước về hành vi phạm tội của mình và được thực hiện bằng hình phạt và các biện pháp cưỡng chế hình sự khác theo quy định của Bộ luật hình sự. • Các đặc điểm của trách nhiệm hình sự:  Là một dạng cụ thể của trách nhiệm pháp lý;  Là hậu quả pháp lý tất yếu của việc thực hiện tội phạm;  Bản chất chính là sự lên án của Nhà nước đối với hành vi phạm tội;  Là quan hệ pháp luật đặc biệt giữa Nhà nước và người thực hiện tội phạm;  Mang tính công;  Là trách nhiệm cá nhân;  Trách nhiệm hình sự được thực hiện bằng biện pháp cưỡng chế nhà nước đặc biệt là hình phạt. 8 v1.0015102204 6.1.1. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM VÀ CƠ SỞ CỦA TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ • Cơ sở của trách nhiệm hình sự:  Cơ sở khách quan: trách nhiệm hình sự chỉ phát sinh khi có hành vi phạm tội; tư tưởng, suy nghĩ của con người dù nguy hiểm đến đâu cũng không thể là cơ sở để truy cứu trách nhiệm hình sự.  Cơ sở chủ quan: người thực hiện tội phạm phải có lỗi trong việc thực hiện hành vi đó mới phải chịu trách nhiệm hình sự. 9 v1.0015102204 6.1.2. THỜI HIỆU TRUY CỨU TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ • Khái niệm thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự: Là thời hạn do Bộ luật hình sự quy định mà khi hết thời hạn đó và có những điều kiện mà Bộ luật hình sự quy định thì người phạm tội không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. • Điều kiện áp dụng thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự:  Kể từ khi thực hiện tội phạm đã trải qua một thời hạn do Bộ luật hình sự quy định (Tội phạm càng nghiêm trọng thì thời hạn đó được pháp luật quy định càng dài).  Trong thời hạn đó, người phạm tội không phạm tội mới mà Bộ luật hình sự quy định mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là trên một năm tù.  Trong thời hạn đó, người phạm tội không cố tình trốn tránh hoặc mặc dù người phạm tội trốn tránh nhưng không có lệnh truy nã của cơ quan có thẩm quyền. • Không áp dụng thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các tội xâm phạm an ninh quốc gia; các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh. 10 v1.0015102204 6.1.3. VẤN ĐỀ MIỄN TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ • Khái niệm miễn trách nhiệm hình sự: là miễn những hậu quả pháp lý về các tội phạm đối với người thực hiện tội phạm khi có những điều kiện theo quy định của pháp luật. • Theo quy định tại phần chung Bộ luật hình sự thì có 3 trường hợp miễn trách nhiệm hình sự:  Miễn trách nhiệm hì ...