Bài giảng Luật ngân sách nhà nước: Chương 1 - ThS. Phan Phương Nam

Bài giảng "Luật ngân sách nhà nước - Chương 1: Lý luận chung về Ngân sách nhà nước và pháp luật ngân sách nhà nước" cung cấp cho người học các kiến thức: Khái quát về ngân sách nhà nước, khái quát về pháp luật ngân sách nhà nước. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Luật ngân sách nhà nước: Chương 1 - ThS. Phan Phương Nam Chương I: Lý luận chung  về Ngân sách nhà nước và  pháp luật ngân sách nhà  nước Ths. Phan Phương Nam NỘI DUNG I. KHÁI QUÁT VỀ NGÂN SÁCH  NHÀ NƯỚC II. KHÁI QUÁT VỀ PHÁP LUẬT  NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC I.KHÁI QUÁT VỀ NGÂN SÁCH  NHÀ NƯỚC 1.1 Khái niệm, đặc điểm của ngân sách nhà  nước 1.2 Vai trò của ngân sách nhà nước 1.3 Hệ thống ngân sách nhà nước 1.4 Vị trí của ngân sách nhà nước trong hệ  thống tài chính 1.1 Khái niệm, đặc điểm của ngân  sách nhà nước a. Khái niệm Điều 1 Luật NSNN quy định “Ngân sách Nhà  nước là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà  nước đã được cơ quan Nhà nước có thẩm  quyền quyết định và được thực hiện trong 1  năm để đảm bảo thực hiện các chức năng  và nhiệm vụ của Nhà nước”. 1.1 Khái niệm, đặc điểm của ngân  sách nhà nước b. Đặc điểm:  Thứ nhất, về mặt nội dung:  Ngân sách Nhà  nước là toàn bộ các khoản thu, các khoản chi của  Nhà nước.  Thứ hai về điều kiện có hiệu lực: NSNN chỉ có  giá trị, tức có hiệu lực thi hành khi nó đã được cơ  quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định.  Thứ ba về thời gian hiệu lực của ngân sách nhà  nước: Năm NS bắt đầu từ ngày 1/1 và kết thúc  vào ngày 31/12 dương lịch hàng năm.   ­  Thứ tư về mục đích: Ngân sách Nhà nước  nhằm phục vụ cho việc thực hiện các chức năng  và nhiệm vụ của Nhà nước. 1.2 Vai trò của ngân sách nhà nước  Huy động nguồn tài chính để bảo đảm thực hiện các chức năng và nhiệm vụ của nhà nước:  Kích thích sự tăng trưởng của nền kinh tế, đảm bảo sự phát triển ổn định của nền kinh tế: - Cấp phát ngân sách trong các ngành nghề quan trọng, cấp phát tín dụng ưu đãi cho các doanh nghiệp trong các trường hợp cần thiết. - Nhà nước xây dựng và hoàn thiện cơ sở hạ tầng cho nền kinh tế, hoàn thiện môi trường đầu tư. - Nhà nước cần xây dựng chính sách thuế hợp lý để vừa khuyến khích đầu tư vừa khuyến khích họat động tiêu dùng trong xã hội, trong sản xuất kinh doanh. 1.2 Vai trò của ngân sách nhà nước  Điều tiết giá cả, ổn định thị trường  Hạn chế lạm phát và giảm phát  Điều tiết thu nhập và đảm bảo công bằng xã hội: 1.3 Hệ thống ngân sách nhà nước a. Khái niệm:  Hệ thống NSNN là tập hợp NS của các cấp chính  quyền nhà nước, được quản lý thống nhất theo  nguyên tắc tập trung, dân chủ và công khai. 1.3 Hệ thống ngân sách nhà nước a. Khái niệm:  Theo điều 4 Luật NSNN quy định: “Ngân sách  Nhà nứơc gồm Ngân sách TW và NS địa phương.  Ngân sách địa phương bao gồm ngân sách của  đơn vị hành chính các cấp có Hội đồng nhân dân  và Uy ban nhân dân”. 1.3 Hệ thống ngân sách nhà nước b. Mối quan hệ giữa các cấp ngân sách:  - Tính độc lập tương đối của các cấp NS :  - Tính phụ thuộc của ngân sách cấp dưới vào ngân sách cấp trên: 1.4 Vị trí của ngân sách nhà nước  trong hệ thống tài chính  Quan hệ tài chính là các quan hệ xã hội phát sinh giữa các chủ thể trong việc tạo lập, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ.  Khâu tài chính là tổng hợp các quan hệ tài chính có cùng tính chất, đặc điểm, phát sinh trong từng lĩnh vực của đời sống xã hội.  Hệ thống tài chính là tổng thể thống nhất của các khâu tài chính mà trong đó giữa các khâu tài chính có mối quan hệ mật thiết với nhau trong quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ của các chủ thể khác nhau trong xã hội. 1.4 Vị trí của ngân sách nhà nước  trong hệ thống tài chính Hiện nay, hệ thống tài chính có các khâu tài chính sau:  Khâu Ngân sách nhà nước.  Khâu tài chính doanh nghiệp.  Khâu tài chính hộ gia đình và tổ chức phi kinh doanh.  Khâu bảo hiểm.  Khâu tín dụng II. KHÁI QUÁT V II.  Ề PHÁP LUẬT NGÂN  SÁCH NHÀ NƯỚC 2.1 Khái niệm pháp luật ngân sách nhà nước 2.2 Quan hệ pháp luật ngân sách nhà nước 2.1 Khái niệm pháp luật ngân sách nhà  nước Pháp luật ngân sách nhà nước là tổng hợp tất cả các QPPL do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng quỹ ngân sách nhà nước cũng như các quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình lập, chấp hành và quyết toán ngân sách nhà nước. 2.1 Khái niệm pháp luật ngân sách nhà  nước Lưu ý - Không là một ngành luật độc lập. ­ Bao gồm các nội dung:  Chế độ pháp lý về phân cấp, quản lý NSNN.  Chế độ pháp lý về chu trình ngân sách (lập, chấp hành, quyết toán NS).  Chế độ pháp lý các khoản thu NSNN.  Chế độ pháp lý các khoản chi NSNN.  Pháp luật về về quản lý quỹ NSNN.  Pháp luật về về thanh tra tài chính;KTNN và xử lý vi phạm trong lĩnh vựcNSNN. 2.1 Khái niệm pháp luật ngân sách nhà  nước Phân biệt giữa NSNN và Luật NSNN?  2.2 Quan hệ pháp luật ngân  sách nhà nước a. Khái niệm Quan hệ pháp luật NSNN là các quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng quỹ NSNN và các quỹ tiền tệ khác của Nhà nước được các quy phạm pháp luật NSNN điều chỉnh.  2.2 Quan hệ pháp luật ngân  sách nhà nước b. Các yếu tố cấu thành quan hệ pháp luật NSNN * Chủ thể: - Nhà nước. - Tổ chức kinh tế. - Tổ chức phi kinh doanh - Cá nhân  2.2 Quan hệ pháp luật ngân  sách nhà nước b. Các yếu tố cấu thành quan hệ pháp luật NSNN * Khách thể: Khách thể của quan hệ pháp luật NSNN là lợi ích mà các bên hướng tới, mong muốn đạt được khi tham gia quan hệ pháp luật NSNN. Lưu ý: Đối với các thủ thể khác nhau thì mong muốn họ đạt được khi tham gia quan hệ pháp luật NSNN có thể là khác nhau  2.2 Quan hệ pháp luật ngân  sách nhà nước b. Các yếu tố cấu thành quan hệ pháp luật NSNN *Nội dung của quan hệ pháp luật NSNN Nội dung của quan hệ pháp luật NSNN là tổng hợp các quyền và nghĩa vụ của các chủ thể tham gia vào quan hệ pháp luật NSNN do các quy phạm p ...