Bài giảng Lý thuyết xác suất và thống kê kế toán – Bài 7: Kiểm định giả thuyết thống kê

"Bài giảng Lý thuyết xác suất và thống kê kế toán – Bài 7: Kiểm định giả thuyết thống kê" với các nội dung lý thuyết cơ bản về kiểm định; thủ tục thực hiện bài toán kiểm định; kiểm định giá trị trung bình của tổng thể phân phối chuẩn; kiểm định phương sai của tổng thể phân phối chuẩn; kiểm định tỷ lệ tổng thể.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Lý thuyết xác suất và thống kê kế toán – Bài 7: Kiểm định giả thuyết thống kê Bài 7: Kiểm định giả thuyết thống kê BÀI 7 KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT THỐNG KÊ Hướng dẫn học Cùng với bài toán ước lượng, bài toán kiểm định giả thuyết là kết hợp của tính toán số liệu thống kê và quy luật phân phối xác suất để suy diễn các kết luận hợp lý. Do đó người học cần nắm được ý nghĩa các tham số đặc trưng chủ yếu của biến ngẫu nhiên: kỳ vọng, phương sai, độ lệch chuẩn (học ở bài 3), nắm được các nội dung cơ bản về một số quy luật phân phối xác suất phổ biến trong thực tế: quy luật Không – Một, quy luật Nhị thức, quy luật Chuẩn (học ở bài 3 và bài 4), nhớ được quy luật phân phối xác suất của một số thống kê quan trọng (học ở bài số 5) và nhớ nội dung của nguyên lý xác suất nhỏ (học trong bài số 1). Để học tốt bài này, sinh viên cần tham khảo các phương pháp học sau:  Học đúng lịch trình của môn học theo tuần, làm các bài luyện tập đầy đủ và tham gia thảo luận trên diễn đàn.  Đọc tài liệu: Giáo trình Lý thuyết xác suất và thống kê toán của NXB Đại học KTQD.  Sinh viên làm việc theo nhóm và trao đổi với giảng viên trực tiếp tại lớp học hoặc qua email.  Tham khảo các thông tin từ trang Web môn học. Nội dung  Lý thuyết cơ bản về kiểm định;  Thủ tục thực hiện bài toán kiểm định;  Kiểm định giá trị trung bình của tổng thể phân phối Chuẩn;  Kiểm định phương sai của tổng thể phân phối Chuẩn;  Kiểm định tỷ lệ tổng thể (kỳ vọng của biến ngẫu nhiên phân phối Không – Một). Mục tiêu Sau khi học xong bài này, sinh viên cần đảm bảo được các yêu cầu sau:  Nhận biết về giả thuyết thống kê;  Chuyển đổi giả thuyết thành cặp giả thuyết tương ứng, hiểu khái niệm sai lầm khi kiểm định;  Biết cách sử dụng miền bác bỏ, kết luận đúng về việc bác bỏ hay chưa bác bỏ giả thuyết thống kê;  Trả lời cho câu hỏi đặt ra một cách đúng đắn.128 TXTOKT02_Bai7_v1.0014109205 Bài 7: Kiểm định giả thuyết thống kêTình huống dẫn nhậpKiểm định đánh giá kế hoạch và chính sáchSở Nông nghiệp của 1 tỉnh muốn biết liệu năng suất lúa năm nay có đạt mức trung bình là 5tấn/ha hay không, để đánh giá được tổng sản lượng lúa toàn vùng, từ đó có kế hoạch phù hợp choviệc tiêu thụ nông sản (dự trữ, xuất khẩu, tiêu thụ nội địa…), xác định mức giá hợp lý.Đơn vị nghiên cứu thị trường muốn biết giá cả trên thị trường năm nay có biến động nhiều hơnso với năm ngoái hay không.Một tổ chức quốc tế muốn đánh giá hiệu quả của Chương trình xóa đói giảm nghèo triển khai ở 1quốc gia, và cần xem xét liệu tỷ lệ hộ nghèo có giảm xuống hay không, so với mức trước khitriển khai chương trình (giả sử là 12%). Tất cả các câu hỏi trên sẽ hoàn toàn được giải đáp nếu như ta đã thu hoạch toàn bộ các điểm trồng lúa ở tỉnh đó, đã đi điều tra về tình trạng đói nghèo của tất cả các hộ gia đình ở quốc gia kia. Nhưng sẽ làm thế nào nếu như chúng ta không làm được việc đó, vì những hạn chế về nguồn lực con người, tài chính, về thời gian, về kỹ thuật?Trong thực tiễn kinh tế xã hội, có những bài toán đặt ra yêu cầu kiểm tra tính đúng sai của mộtmệnh đề/một tình huống giả định, khi chưa có đầy đủ thông tin chính xác. Vì các mệnh đề này cóthể đúng hoặc không đúng nên cần kiểm định, để kết luận về tính thừa nhận hay không thừa nhậnđược của mệnh đề đó. Khi đó phải thực hiện kiểm tra, kiểm định dựa trên thông tin có từ mộtmẫu, bằng những phương pháp thống kê cụ thể. Bài toán kiểm định được áp dụng rất nhiều trongcác công việc nghiên cứu liên quan đến số liệu, kết quả của nó có mặt rộng rãi trong mọi lĩnhvực, mọi cấp độ, của đời sống kinh tế xã hội.TXTOKT02_Bai7_v1.0014109205 129 Bài 7: Kiểm định giả thuyết thống kê7.1. Lý thuyết kiểm định giả thuyết7.1.1. Giả thuyết thống kê Chúng ta nghiên cứu vấn đề của một tổng thể thông qua một dấu hiệu nào đó. Trong quá trình nghiên cứu cần kiểm tra xem dấu hiệu đó có hay không có một hoặc một số tính chất nào đó. Do không có đầy đủ thông tin trên tổng thể nên không thể đánh giá chính xác vấn đề đó được. Thông tin trên mẫu sẽ được sử dụng để kiểm tra đánh giá tính chất đó theo một phương pháp toán học. Những bài toán đó gọi là bài toán kiểm định giả thuyết thống kê. Dấu hiệu nghiên cứu được đặc trưng bởi (các) biến ngẫu nhiên – gọi là biến ngẫu nhiên gốc. Việc kiểm tra một mệnh đề liên quan đến biến ngẫu nhiên gốc là kiểm định ...