Bài giảng môn Ngữ văn lớp 8 - Bài 4: Từ tượng hình, từ tượng thanh

Bài giảng môn Ngữ văn lớp 8 - Bài 4: Từ tượng hình, từ tượng thanh được biên soạn với mục tiêu nhằm giúp học sinh lí giải, cắt nghĩa về từ tượng hình và từ tượng thanh; vận dụng trong giao tiếp để có được hiệu quả tốt;... Mời quý thầy cô và các em học sinh cùng tham khảo chi tiết nội dung bài giảng!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng môn Ngữ văn lớp 8 - Bài 4: Từ tượng hình, từ tượng thanhI.Đặcđiểmvàcôngdụng:*VD(SGK/49)“Mặtlãođộtnhiêncorúmlại.Nhữngvếtnhănxôlạivớinhau,épchonướcmắtchảyra.Cáiđầulãongoẹovềmộtbênvàcáimiệngmómmémcủalãomếunhưconnít.Lãohuhukhóc...Này!Ônggiáoạ!Cáigiốngnócũngkhôn!Nócứlàminnhưnótráchtôi;nókêuưử,nhìntôi,nhưmuốnbảotôirằng:“A!Lãogiàtệlắm!Tôiănởvớilãonhưthếmàlãođốixửvớitôinhưthếnàyà?”.TôiởnhàBinhTưvềđượcmộtlúclâuthìthấynhữngtiếngnhốnnháoởbênnhàlãoHạc.Tôimảimốtchạysang.Mấyngườihàngxómđếntrướctôiđangxônxaoởtrongnhà.Tôixồngxộcchạyvào.LãoHạcđangvậtvãởtrêngiường,đầutócrũrượi,quầnáoxộcxệch,haimắtlongsòngsọc.”?Trongcáctừngữinđậmtrênnhữngtừngữnàogợitảhìnhảnh,dángvẻ,hoạtđộng,trạngtháicủasựvật??Nhữngtừnàomôphỏngâmthanhcủatựnhiên,conngười?• mómmém:Miệngngườidorụnghếtrăng.• xồngxộc:(Dángđi,chạy)nhanh,mạnh,xông thẳngđếnmộtcáchđộtngột.• vậtvã:Lănlộnbênnàybênkiamộtcáchđau đớn,khổsở.• sòngsọc:(mắt)ởmởto,đưađiđưalạirất nhanh• xộcxệch:khônggọngàng,ngayngắn• rũrượi:Tócrốivàxõaxuốngphíatrướcmặt.• huhu:Tiếngkhócto,liêntiếpnhau• ưử:Tiếngrênnhỏ,trầm,kéodàitrongcổ họng,phátrathànhchuỗingắn.Từngữgợitảhìnhảnh,dángvẻ,trạngthái:Mómmém,xồngxộc,vậtvã,rũrượi,xộcxệch,sòngsọc.óm mém, xồng xộc, vật vã, rũ rượi, xộc xệch, sòng sọc. >TừtượnghìnhTừngữmôphỏngâm huhu,ưử.thanh: >TừtượngthanhBÀI TẬP NHANHChocáctừsau:àoào,bátngát,cótcacótkét,chênhvênh,cụctacụctác,umtùm,rầm,lốmđốm,sạchsànhsanh,quangquác.Emhãyphânloạicáctừtrênthànhhainhóm:Từtượnghình,từtượngthanhBÀI TẬP NHANHChocáctừsau:àoào,bátngát,cótcacótkét,chênhvênh,cụctacụctác,umtùm,rầm,lốmđốm,sạchsành sanh, quang quác. Em hãy phân loại các từtrên thành hai nhóm: Từ tượng hình, từ tượngthanh Từtượnghình Từtượngthanhbátngát,chênhvênh,um àoào,rầm,cụctacụctùm,lốmđốm,sạchsành tác,quangquác,cótcacótsanh. két.Lưuý:*Mộtsốtừvừacónghĩatượnghìnhvừacónghĩatượngthanh,chonêntùyvàovăncảnhtasẽxếpchúngvàonhómnào.Vídụ:Mắtlongsòngsọc/HosòngsọcLàmàoào/Gióthổiàoào*Cónhữngtừtượngthanh,tượnghìnhkhôngphảilàtừláymàchỉlàmộttừđơn.Vídụ:Bốp(tiếngtát);bộp(tiếngmưarơi);hoắm(chỉđộsâu);vút(chỉđộcao)…)Hãysosánhcáchdiễnđạtcủahaiđoạnvăndướiđây:Cách1:...Lãohuhukhóc....Tôixồngxộcchạyvào.LãoHạcđangvậtvãởtrêngiường,đầutócrũrượi,quầnáoxộcxệch,haimắtlongsòngsọc.Cách2:...Lãokhócđầyvẻđauđớn....Tôichạythẳngvàomộtcáchnhanhchóngvàđộtngột.LãoHạcđangđauđớnquằnquạiởtrêngiường,đầutócrốibùvàxõaxuống,quầnáokhônggọngàng,ngayngắn,haimắtmởto,khôngchớpvàđưađiđưalạirấtnhanh.* Côngdụng: gợiđượchìnhảnh,âmthanhcụthể, sinhđộng,cógiátrịbiểucảmcao.*Vậndụng: Thườngdùngtrongvănmiêutảvà văntựsự. Từ tượng hình là từ gợi tả hình ảnh, dáng vẻ,trạngtháicủasựvật.Từtượngthanhlàtừmôphỏngâmthanhcủatựnhiên,củaconngười. Từ tượng hình, từ tượng thanh gợi được hìnhảnh, âm thanh cụ thể, sinh động, có giá trị biểucảmcao;thườngđượcdùngtrongvănmiêutảvàtựsự.TìmtừtượnghìnhphùhợpvớinộidungbứctranhTìmtừtượnghìnhphùhợpvớinộidungbứctranh lấplánh lomkhomĐâylàai? Chú bé loắtchoắt Cái xắc x in h x in h Cái chân t h o ă n t h o ắt Cái đầu n g h ê n h ng hê nh. (LượmTốHữu)Đâylàai?TìmtừtượngthanhphùhợpvớinộidungbứctranhTìmtừtượngthanhphùhợpvớinộidungbứctranh àoào đùngđùngII.Luyệntập:Bàitập1 :Tìm từ tượng hình, từtượng thanhBàitập1:Tìmtừtượnghình,từtượngthanhtrongcáccâu:A.ThằngDầnvụcđầuvừathổivừahúpsoànsoạt.ChịDậurónrénbưngmộtbátlớnđếnchỗchồngnằm.B.VừanóihắnvừabịchluônvàongựcchịDậumấybịchrồilạisấnđếnđểtróianhDậu.C.Cailệtátvàomặtchịmộtcáiđánhbốp,rồihắncứnhảyvàocạnhanhDậu.D.Rồichitúmlấycổhắn,ấndúiracửa.Sứclẻokhoẻocủaanhchàngnghiệnchạykhôngkịpvớisứcxôđẩycủangườiđànbàlựcđiền,hắnngãchỏngquèotrênmặtđất,miệngvẫnnhamnhảmthéttróivợchồngkẻthiếusưu. ...