Bài giảng Một số tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị bệnh ung thư phổi - GS. TS. Mai Trọng Khoa

Bài giảng trình bày một số tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị bệnh ung thư như: Chẩn đoán hình ảnh; Xét nghiệm máu; Mô bệnh học, tế bào, di truyền; Đột biến EGFR (Epidermial Growth Factor Receptor: Thụ thể yếu tố phát triển biểu bì); Y học hạt nhân; Giá trị của PET/CT trong chẩn đoán ung thư phổi không tế bào nhỏ;... Mời các bạn cùng tham khảo để nắm nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Một số tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị bệnh ung thư phổi - GS. TS. Mai Trọng Khoa MỘT SỐ TIẾN BỘ TRONG CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ BỆNH UNG THƯ PHỔI GS. TS. Mai Trọng Khoa Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu MỘT SỐ TIẾN BỘ TRONG CHẨN ĐOÁN UNG THƯ PHỔI MỘT SỐ TIẾN BỘ TRONG CHẨN ĐOÁN UNG THƯ PHỔI 1. Chẩn đoán hình ảnh: CT đa lớp cắt (64 dãy, 256, 320 dãy…), MRI toàn thân đánh giá giai đoạn bệnh 2. Nội soi ống mềm sinh thiết chẩn đoán … 3. Xét nghiệm: chất chỉ điểm khối u trong máu, đếm tế bào u trong máu CTCs (circulating tumour cells) 4. Mô bệnh học, di truyền: nhuộm hóa mô miễn dịch, XN đột biến gen EGFR, KRAS, ALK, EGFR huyết tương... 5. Đánh giá PD1, PD-L1 trong ĐT miễn dịch sinh học UTP 6. Y học hạt nhân: SPECT, SPECT/CT, PET, PET/CT, PET/MRI Một số tiến bộ trong chẩn đoán ung thư 1. Chẩn đoán hình ảnh: CT đa lớp cắt (64 dãy, 256, 320 dãy): Với những kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh từ 16, 32, 64, 256, 320 dãy cho phép chẩn đoán bệnh, và cho ung thư: giúp đánh giá tổn thương u (T), tình trạng hạch (N) và di căn xa. Máy chụp CT 256 dãy Một số tiến bộ trong chẩn đoán ung thư 3. Xét nghiệm máu: - Xét nghiệm các chất chỉ điểm khối u trong máu: CEA, CA 19.9, Cyfra 21.1, CA 72-4… đánh giá đáp ứng, theo dõi, tiên lượng bệnh - Xét nghiệm đếm tế bào u trong máu CTCs (circulating tumour cells) : đây là phương pháp mới đang được nghiên cứu tìm tế bào u ở máu ngoại vi 4. Mô bệnh học, tế bào, di truyền: - Nhuộm hóa mô miễn dịch với một số marker - Xét nghiệm đột biến gen: EGFR, KRAS, ALK, EGFR huyết tương… - Đánh giá PD1, PD-L1 điều trị miễn dịch sinh học Đột biến EGFR (Epidermial Growth Factor Receptor: Thụ thể yếu tố phát triển biểu bì) EGF/TGFα Ngoài tế bào R R Màng tế bào Trong tế bào K K Kéo dài sự sống tb K Tăng sinh Dẫn truyền tín hiệu (anti-apoptosis) Tăng sinh mạch Các yếu tố tăng trưởng DNA Làm đáp ứng kém với Di căn hóa/xạ trị NGHIÊN CỨU PIONEER: EGFR  PIONEER: A molecular epiderlogical study in Asian patients with advanced Non small cell lung cancer of adenocarcinoma to assess EGFR mutations status.  Tên nghiên cứu: nghiên cứu tiến cứu đặc điểm dịch tễ của đột biến gen EGFR ở bệnh nhân châu Á trong ung thư phổi loại biểu mô tuyến giai đoạn tiến triển. CÁC ĐỊA ĐIỂM THỰC HIỆN NGHIÊN CỨU Nghiên cứu đã được thực hiện tại 51 trung tâm của 7 quốc gia châu Á bao gồm: Trung Quốc (17 trung tâm), Hồng Kông (3 trung tâm), Ấn Độ (7 trung tâm), Philippines (5 trung tâm), Đài Loan (10 trung tâm), Thái Lan (4 trung tâm) và Việt Nam (5 trung tâm). Các trung tâm nghiên cứu Chủ nhiệm đề tài ở Việt Nam 1. Bệnh viện Bạch Mai GS.TS. Mai Trọng Khoa 2. Bệnh viện K PGS.TS. Tạ Văn Tờ 3. Bệnh viện Chợ Rẫy PGS.TS. Trần Văn Ngọc 4. Bệnh viện Ung bướu TP.HCM BS.CKII. Lê Hoàng Minh 5. Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch TS.BS. Nguyễn Hữu Lân KẾT QỦA NGHIÊN CỨU  Tỉ lệ đột biến EGFR (+) theo vùng địa lý Quốc gia và Tỉ lệ đột biến EGFR P lãnh thổ Việt Nam 64,2% ( 77/120) Đài Loan 62,1% (108/174) Thái Lan 53,8 % (63/117) Philippin 52,3 % (34/65) < 0,001 Trung Quốc 50,2 % (372 /741) Hồng Kông 47,2 % (76/161) Ấn Độ 22,2 % (16/72) Một số tiến bộ trong chẩn đoán ung thư Đơn vị Gen trị liệu Bệnh viện Bạch Mai: đã làm thường qui xét nghiệm đột biến EGFR, KRAS, EGFR huyết tương... giúp việc lập kế hoạch ĐT và tiên lượng bệnh 5. Y học hạt nhân: ghi hình miễn dịch phóng xạ (RIS), SPECT, SPECT/CT, PET, PET/CT, PET/MRI PET và PET/CT Máy Cyclotron sản xuất ĐVPX Mô hình PET/CT Máy PET/CT tại TT YHHN–UB BV Bạch Mai Lợi ích của kết hợp hình ảnh CT với PET CT: cung cấp hình ảnh cấu trúc giải phẫu rõ nét. PET: cung cấp hình ảnh tổn thương ở giai đoạn rất sớm, ở mức độ tế bào, mức độ phân tử. Cho hình ảnh kết hợp đồng thời và chồng gộp trong một lần chụp với các ưu điểm của cả CT và PET  Giúp chẩn đoán bệnh ở giai đoạn rất sớm, chính xác, tăng độ nhạy, độ đặc hiệu của kỹ thuật PET/CT, nhờ có được đồng thời hình ảnh cấu trúc giải phẫu rõ nét của CT và hình ảnh chức năng chuyển hoá ở giai đoạn sớm của PET. Hình ảnh CT, PET và PET/CT + Hình ảnh CT Hình ảnh PET Hình ảnh PET/CT  Ứng dụng của PET/CT trong UT: chẩn đoán, lập KH xạ trị PET và PET/CT Ứng dụng của PET/CT trong Ung ...