Bài giảng Ngữ văn 11 tuần 14: Thực hành về lựa chọn trật tự các bộ phận trong câu

Mời quý thầy cô giáo và các bạn học sinh cùng tham khảo Bài giảng Ngữ văn 11 tuần 14: Thực hành về lựa chọn trật tự các bộ phận trong câu thiết kế bằng Powerpoint chuyên ghiệp giúp nâng cao kĩ năng và kiến thức trong việc soạn bài giảng điện tử giảng dạy và học tập. Bài giảng Ngữ văn 11 tuần 14: Thực hành về lựa chọn trật tự các bộ phận trong câu trình bày bằng Slide rất sống động với các hình ảnh minh họa giúp các em học sinh dễ dàng hiểu được bài giảng và nhanh chóng năm bắt các nội dung chính bài học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Ngữ văn 11 tuần 14: Thực hành về lựa chọn trật tự các bộ phận trong câuNgữ văn 11: THỰC HÀNH VỀ LỰA CHỌN TRẬT TỰ CÁC BỘ PHẬN TRONG CÂU A.Tìm hiểu chung B.Luyện tập I.Trật tự trong câu đơn II.Trật tự trong câu ghép A.Tìm hiểu chung*Tại sao khi nói( hoặc viết) lại cần lựa chọn và sắp xếp các trật tự từ trong câu?-Cùng 1 câu nếu ở trạng thái tồn tại riêng thì có nhiều khả năng sắp xếp, nhưng khi nằm trong 1 ngữ cảnh thì phải chọn cách sắp xếp tối ưu  Khi nói hay viết bằng tiếng Việt, người ta không thể tự do, tuỳ tiện sắp đặt từ ngữ trong câu mà phải sắp xếp phù hợp với mục đích và nhiệm vụ thông báo của câu. B.Luyện tập I.TRẬT TỰ TRONG CÂU ĐƠN 1.Ôn tập Cho ví dụ về câu đơn?Ví dụ:Hoa/rất héo.Hà Nội /là thủ đô của nước Việt NamBọn trẻ /chưa đi đâu xa nhỉ? Khái niệm về câu đơn ? Câu đơn là câu có kết 1 cấu C-V CN: nêu sự vật, hiện tượng VN:nêu đăc trưng 2.Bài tập1.Đọc đoạn trích,chú ý trật tự các bộ phận in đậm trong câu:Hắn móc đủ loại túi, để tìm một cái gì, hắn giơ ra: đó là một con dao nhỏ, nhưng rất sắc.Hắn nghiến răng nói tiếp:-Vâng, bẩm cụ không được thì con phải đâm chết dăm ba thằng, rồi cụ bắt con giải huyện. (Nam Cao,Chí Phèo)-Nếu sắp xếp theo trật tự “rất sắc nhưng nhỏ” thì nội dung của câu không thay đổi nhưng sự liên Có thể sắp xếp phần in đậm kết ý với các câu đi sau không phù hợp theo trật tự ”RẤT SẮC, (mục đích của chí là uy hiếp và hăm dọa Bá Kiến) NHƯNG NHỎ” mà câu vănDo đó đặc tính rất sắc của con dao cần được đặt vẫn phù hợp với mạch ý trong vào vị trí có hiệu lực mạnh- đoạn văn được không??? vị trí cuối câu, sau đặc tính nhỏ. b.Việc sắp xếp theo Tác dụng: trật tự “NHỎ, -Dồn trọng tâm thông NHƯNG RẤT SẮC” báo vào cụm từ rất có tác dụng như thế sắc(phù hợp với mụcnào đối với sự thể hiện đích đe dọa, uy hiếp ý nghĩa của câu và sự của Chí) liên kết ý trong đoạn  Phù hợp với sự liên văn kết ý với câu đi sau trong đoạn c. So sánhngữ cảnh “c”, thì sắp xếp từ c.Trong với trật tự từ của các ngữ “Hắn móc đủ rất sắctúi, để tìm theo trật tự loại một cái gì, hắn giơ ra:hợp là một nhưng nhỏ lại thích đó con dao nhỏ, nhưng rất sắc. Hắn ( vì chuẩn bị cho ý phủ định, nghiến răng nóicâu đi sau trong mỉa mai ở tiếp:/../”trường định tác dụng có mộtdao tuydao rất (phủ hợp:”Hắn của con con sắc nhưng không thể chặt cây). sắc nhưng nhỏ. Dao ấy thì làm sao chặt được cành cây to này?” Trong mỗi trường hợp,trật tự sắp xếp các bộ phận trong câu có mục đích gì??(xét quan hệ về ý với câu đi trước và sau)-Trong mỗi ngữ cảnh,tình huống giao tiếp,mỗi câu có một nhiệm vụ giao tiếp mục đích khác nhau.-Đồng thời để người nòi thục hiện những mục đíchkhác nhau.-Vì thế, cần xác định trọng tâm thông báo của câu ởmỗi tình huống2.Một học sinh THCS còn lưỡng lự trong việc chọngiữa 2 cách viết sau đây. Hãy giúp bạn đó lựa chọn cách viết tối ưu và giải thích lí do?Trong ngữ cảnh đó, cách viết A là tối ưu-cụm từ thông minh là trọng tâmrất thông minh. Thầy a.Bạn em nhỏ người nhưng thông báo,là luậncứ quan đã chọn dẫn đếnbào luận”đưa vào đội tuyển giáo trong để bạn ấy kết đội tuyển học sinh giỏi hs giỏi”em vì thế “thông minh” cần đặt saungười. Thầy b.Bạn  rất thông minh, nhưng nhỏ đặc điểm “ nhỏ chọn bạn ấy bào đội tuyển học sinh giỏi giáo đã người”. 3.Trong những đoạn trích sau đều cónhững câu văn có bộ phận biểu hiện thờigian, nhưng bộ phân đó được đặt ở nhữngvị trí khác nhau trong câu (đầu, giữa, cuốicâu).hãy phân tích tác dụng cuả mỗi cách xếp???a. Một đêm khuya, Mị nghe tiếng gõ vách/…/.Mị vừabước ra, lập tức có mấy người choàng đến, nhét vàomiệng Mị rồi bịt mắt, cõng Mị đi.Sáng hôm sau, Mị mới biết mình đang ngồi trong nhàthống lí Pá Tra..(Tô Hoài, Vợ chồng A Phủ)-Câu đầu bắt đầu kể về một sự kiện cụm từ chỉ thời gian ở đầu câu là phù hợp với việc nêu hoàn cảnh, sau đó mới thuật lại sự kiện.-Câu tiếp theo cũng đặt cụm từ chỉ thời gian ( sáng hômsau) ở đầu câu để tạo mạch tiếp nối về thời gian. b.Nhưng mà biết đứa nào đẻ ra Chí Phèo?Có trờiCụm từ chỉ thời gian mới biết!Hắn không biết, cả “ Một buổi sáng tinh sương” làng Vũ Đại cũng không ai biết… cần đạt giữa câu,một anhdành phần đầu câu cho cụm từ sáng tinh đi thả ống lươn, một buổi chỉsương, đã người hắn trần truồng và xám ngắt thấy thực hiện hành động. trong một váy đụp/…/ (Nam Cao, Chí Phèo)c.Nhưng rồi hỏi ra mới rõ cô ấykhông phải con gái nhà Pá Tra: cô ấylà vợ A Sử, con trai thống lí Pá TraCô Mị về làm dâu nhà Pá Tra đã mấynăm.(Tô Hoài, Vợ chồng A Phủ)-Cụm từ chỉ thời gian(đã mấy năm) đặt ở cuối câuvì nó biểu thị phần tin mới,phần trọng tâm thông báo-Cho nên ở câu này “Mị về làm dâu nhà Pátra” tuy là thành phần chính của câu nhưng cũng là thông tin cũ đã biết ở câu trước-Cụm “đã mấy năm” tuy là thành phần phụ về ngữpháp, nhưng là thành phần quan trọng nhất thôngTin về thời gian làm dâu Do vậy phải đặt ở cuối câu II- TRẬT TỰ TRONG CÂU GHÉP Khái niệm câu ghép?• Câu ghép là câu chứa 2 hay nhiều hơn kết cấuC-V.• Mỗi C-V diễn đạt 1 sự việc, những sv này có mối quan hệ với nhau.Vd• Cô giáo /giảng bài, chúng em /chăm chú nghe giảng.• Bố /đi làm, mẹ/ đi chợ ,con/ học bài.a)Chí Phèo đoán chắc rằng một người đàn bà hỏi một người đàn bà khác đi bán vải ở Nam Định về. Hắn lại nao nao buồn, là vì mẩu chuyện ấy nhắc cho hắn một cái gì rất xa xôi. Hình như có một thời hắn đã ao ước có ...